1. DOMATEXPO Fuarı

Kumluca'da gerçekleştirilen 1. DOMATEXPO Fuarı kapsamında "Dünyada ve ülkemizde domates ticaretinin bugünü ve geleceği" konulu panel düzenlendi.

Kumluca Belediyesi Toptancı Hali fuar alanında gerçekleştirilen panele Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Erkan, Kıbrıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Kazım Abak, İspanya'nın Almeria bölgesi Tarım Bakanlığı uzmanı Agronomist Dr. Jose Antonio Alia Mateos ve İstanbul Hal Müdürü Bayram Ali Çakıroğlu konuşmacı olarak katıldı.

Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kazım Abak, panelde yaptığı konuşmada, domatesin dünyada ilk bilinme hikayesini anlatarak, dünyada yeni tanınmasına rağmen bu kadar meşhur olmasının domatesin içeriğindeki mineral ve antioksidanlardan kaynaklandığını söyledi.

Türkiye'nin dünyada Çin, Hindistan ve ABD'den sonra dördüncü sırada olduğunu ifade eden Abak, dünyanın en büyük sebze ithalatçılarının ise üç merkezde toplandığını belirtti. Türkiye'de son kırk yılda sebze üretiminin yüzde 180 artığına işaret eden Abak, 2000 yılından sonra üretim artışında yavaşlama ve ürünlere çeşitlenme görüldüğünü aktardı.

Abak, şöyle konuştu:

"Türkiye'de domates üreti 11 milyon ton civarında, en büyük tarımsal üretim payımızı oluşturuyor. Domatesin orijini Orta ve Güney Amerika. Amerika'nın keşfinden sonra önce Avrupa'ya, ardından da yaklaşık 250 yıl önce ülkemize geliyor. Dünyada 250 milyon ton civarında domates üretimi geçekleştiriliyor. Ülkemiz yine bu ülkeler arasında domates üretiminde dördüncü sırada yer alıyor. Türkiye'de en önemli domates üretimi Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yetiştiriliyor."

İstanbul Haller Müdürü Bayram Ali Çakıroğlu da, konuşmasında pazar ve tüketicinin isteğinin ne olduğunu belirten bir konuşma yaptı. "Tüketici ne istiyor" gibi bir soru sorulduğunda en önemli isteğin sağlık olduğunu vurgulayan Çakıroğlu, bu konuda tüketicinin kendilerinden üreticiyi sağlıklı üretim yapma konusunda zorlamalarını istediklerini belirtti.

Ürünün tarladan hasadından itibaren, tüketiciye gelene kadar olan süreçte, paketleme, nakliye her aşamanın sağlıklı olması gerektiğini kaydeden Çakıroğlu, bu konuda çiftçilerin üzerine düşeni yapmalarını istedi.

Çakıroğlu, ayrıca üretilen ürünlerin tamamını iç piyasada değil, yurt dışında da ihraç edileceğini hatırlatarak, ürünlerin üretiminde standardının yakalanmasının, paketlenme ve pazara arzının en doğru olacağını bildirdi.

İspanya'nın Almeria Bölgesi Tarım Bakanlığı Uzmanı Agronomist Dr. Jose Antonio Alia Mateos da İspanya'da üreticilerin üretim modellerini ve pazarlama sistemlerini anlattı. Domatesin patatesten sonra dünyada ikinci ürün olduğunu hatırlatan Mateos, dünyada her geçen yıl bir üretim artışı olduğunu söyledi. Her yıl dünyada yüzde ikilik bir üretim artışı görüldüğünü aktaran Metos dünyada 44 ülkede yoğun olarak domates üretiminin gerçekleştirildiğini belirtti.

Mateos şöyle konuştu:

"Bize göre dünyada en çok domates üreten ülkeler arasında Türkiye üçüncü sırada yer alıyor. Çin'den sonra Avrupa en önemli domates pazarı olarak görüyoruz. Almeria bölgesi İspanya'daki domates üretiminin yüzde 29'unu oluşturuyor ve bu rakamla çok önemli bir bölge. Dünyada domates pazara altı milyon ton civarındadır. Her ülkenin kendine has ürün çeşidi var. Örnek vermek gerekirse biz 'chery' ve 'beef' tür bazı domatesleri tüketicinin isteğine göre çeşitlendirdik."

Prof. Dr. Mustafa Erkan da domateste bulunan antioksidan özelliği sebebiyle günümüzde olduğu gibi bundan sonra da önemli bir sebze olmaya devam edeceğini söyledi.

Ancak tüketicinin her geçen gün farklı istekleri olduğuna değinen Erkan, bu istekler doğrultusunda üretim yapılması halinde üretilen ürünün de hak ettiği değeri bulacağına inandığını belirtti.

Muhabir: Mehmet Çakmak