İngiliz basını, "1 YTL'lik mazot"u, Türkiye'deki seçim kampanyasının "en müsrif" vaadi olarak ilan etti.
Financial Times gazetesi, Türkiye'deki seçim sürecini ve olası sonuçlarını okuyucuları için soru yanıt şeklinde değerlendirirken partilerin, halkın ve ordunun tutumlarına dikkat çekti. Gazete, "1 YTL'lik mazot"u, seçimin "en göze batan, müsrif ve sorumsuz" vaadi olarak ilan etti. Financial Times, soru yanıt biçiminde yaptığı değerlendirmesinde, seçim sürecinin gergin geçtiğini, AKP'nin yeniden iktidara gelme şansının yüksek olduğunu ancak AKP'nin Meclis'teki sandalye sayısında düşüş olacağını ifade etti. AKP, CHP ve MHP'nin meclise girmesinin beklendiği belirten gazete, Genç Parti'nin "1 YTL'lik mazot" vaadini seçim kampanyasının "en göze batan, en müsrif ve en sorumsuz" vaadi olarak nitelendirirken "Parti, tartışmalı bir işadamı olan Cem Uzan için kişisel bir araçtır" idiasında bulundu.
İngiliz gazetesi, Genelkurmay'ın seçime gidilmesinde "kilit" rolü oynadığını, 27 Nisan'da verilen "ültimatom"un ise ülkeyi paniğe sürüklediğini öne sürdü.
Financial Times'ın okuyucuları için seçimin "kilit konuları" başlığı ile hazırladığı sorular ve cevaplarının bazıları özetle şöyle:
- Seçim, ülkenin içinde bulunduğu Cunhurbaşkanlığı seçim krizini giderebilecek mi?
- Bu sorunun cevabı, elbette ki oylama sonuçlarına bağlıdır. Ancak, iktidar ve muhalefet partilerinin yeni mecliste cumhurbaşkanlığına ilişkin yeni bir çatışmaya girmemek konusunda anlaşma girişiminde oldukları görülmektedir.
- Seçimi kim kazanacak?
- Kamuoyu yoklamaları, 4 buçuk yıldır iktidarda olan AKP'nin oyların çoğunluğunu alacağını ve büyük ihtimalle tek partili bir hükümet kuracağını gösteriyor. Ancak, muhtemelen bu çoğunluk bir önceki meclistekinden daha az olacaktır.
- Neden daha fazla koltuk alamayacak?
- Çünkü en az 3 parti ve kayda değer sayıda bağımsız adayın meclise girme olasılığı var. Bu da yeni meclisteki partilerin koltuk sayısını önemli ölçüde etkileyecek.
- Hangi partilerin meclise girme olasılığı var?
- AKP kesin girecek. CHP büyük ihtimalle mecliste yer alacak. MHP ve Kürtleri destekleyen bazı bağımsızların da meclise girme olasılığı var.
- Partiler neler öneriyor?
- AKP aynı istikrar ve ekonomik reform politikalarını sunuyor. CHP, AKP'nin laiklik için tehdit oluşturduğu iddiasına dayanarak oy çekmeyi amaçlıyor. MHP ise, Irak'ta devam eden kaosun tetiklediği, yükselen milliyetçilik dalgası ve hükümetin özelleştirme politikasına olan tepkiye ağırlık veriyor.
- Sürpriz yapabilecek biri va rmı?
- Evet. Genç Parti. Zenofobik popülist tutumu, daha yoksul, kırsal kesim seçmenleri arasında iyi sonuçlar veriyor, bazı gençler bile Genç Parti'yi seviyor gibi görünüyor. Şu anda 2 YL olan mazot fiyatını 1 YTL'ye çekme vaadi en göze batan, müsrif ve sorumsuz seçim vaadi. Parti, tartışmalı bir iş adamı olan Cem Uzan için kişisel bir araç. Yüzde 10'luk barajı aşmak için uğraşacaktır, ancak şansını tamamen görmezden gelmek de yanlış olur.
- Ülke seçim öncesinde nasıl bir hissiyat içinde?
- Genel olarak gergin. Cumhurbaşkanlığına ilişkin Anayasa krizi çok bölücü oldu. Kriz, laiklik, siyasi İslam ve demokrasi ile ilgili verimsiz tartışmaları yeniden gündeme getirirken bu konulara ve modern Türkiye'yle bağlantılarına ışık tutmaktan geri kalmıştır. Yeni meclis seçilir seçilmez cumhurbaşkanı seçimini gerçekleştirmelidir. Ama eğer gerçek bir uzlaşma isteği olmazsa seçim, siyasi ortamı daha fazla istikrarsızlaştırabilir.
- Ve askerler?
- Genelkurmay, Türkiye'nin anayasal krize sürüklenmesinde kilit bir rol oynamıştır. 27 Nisan'da Türkiye'nin laik sistemine yönelik tehdit iddiasına ilişkin öyle belirsiz ifadeler içeren ve agresif bir ültimatom vermiştir ki bunun nasıl yorumlanacağı konusunda ülkenin siyasi, hukuki ve parlamenter kurumlarını paniğe sürüklemiştir. Kendini laik Cumhuriyetin tek savunucusu olarak gören ve 1960'tan bu yana 4 hükümeti düşüren komutanlar seçim sonuçlarına büyük ilgi duymaktadır. Generallerin tatmin olup olmayacağını görmek için beklememiz lazım.
ANKA