11 Nisan Dünya Parkinson Günü! Parkinson hastalığı nedir, belirtileri nelerdir?

Parkinson hastalığı nedir? sorusunun yanıtını öğrenmek isteyen vatandaşlar internette araştırma yapmaya başladı. Dünyada 10 milyon, ülkemizde ise 100 bin ila 130 bin vatandaşın bu hastalıkla mücadele ettiği ve söz konusu sayılara her sene 10 bin kişinin daha eklendiği belirtiliyor. 11 Nisan Dünya Parkinson Günü dolayısıyla Parkinson hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? sorularının yanıtı merak konusu oldu. Konuya ilişkin haberimizde yer verdik.

PARKİNSON HASTALIĞI NEDİR?

Parkinson yavaş ilerleyen nörodejeneratif (beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden) bir beyin hastalığı olarak açıklanmaktadır.

İnsan beyninde belli bölgelerde üretilen; yokluğu veya eksikliği Parkinson hastalığına sebep olan dopamin bir nörokimyasaldır. Dopamin; insanların akıcı ve uyumlu hareket etmesini sağlar. Dopamin beyine gelen bilgilerin sinir hücresine iletilmesiyle vücut dengesini sağlar. Bu hücreler hasar gördüğünde ya da azalma görüldüğünde dopamin salgılayamaz.

Parkinson klinik bulgularla belirlenen bir hastalıktır. Sinsi ilerleyen bir hastalık olduğundan dolayı başta fark edilmez. Parkinson hastalığının görülme sıklığı yaşla birlikte artar. Parkinson hastaları teşhis konduktan sonra 20 yıl veya daha fazla süre bu hastalıkla yaşamlarını sürdürecektir. Ancak bu hastalık ile birlikte yaşam kalitesinde değişim olmayacağı anlamına gelmez. Hastalığın ortadan tamamen kaldırılmasına veya önlenmesine yönelik bir tedavi henüz olmadığından son yıllarda araştırmacılar hastalığın erken döneminde beliren bu motor-olmayan belirtilerini mümkün olduğunca erken belirleyerek hastalığın ilerlemesini durdurmanın yollarını aramaktadırlar.

Parkinson hastalarının büyük çoğunluğunda sıklıkla ilk belirti bir el parmağında veya elde titreme, kaslarda sertleşme, hareketlerde yavaşlama, koku alamama, duruş ve denge bozukluklarıdır. Daha seyrek olarak ayak titremesiyle başlayabilir. Kimi hastada ise yazı yazarken harflerde küçülme veya yüzünde donuk ifade ilk belirtiyi oluşturur. Özellikle genç yaştaki hastalarda ilk belirti bir ayağın içe doğru dönük halde kasılmasıdır. Hastaların hemen tümünde belirtiler tek bir beden yarısında ortaya çıkar ve zamanla karşı beden yarısında daha hafif olmak üzere kendini gösterir. Hastalığın ilerleme hızı ile belirtilerin türü ve şiddeti hastadan hastaya değişiklik gösterir.

Parkinson hastasının hayatını kolaylaştırmak için aile desteği, hastanın inancı ve gayreti önemli bir faktördür. Hastalığın tamamen ortadan kaldırılabilmesine ya da önlenmesine yönelik henüz bir yöntem bulunamamıştır. Hasta ilaçla tedavi edilir fakat kesin bir sonuca varılamaz, amaç Parkinson’un etkilerini azaltmak, kişinin yaşam kalitesini bozan etkilerini en aza indirmektir.

Parkinson hastalarında tıbbi tedavinin yanı sıra egzersizler de çok önemlidir. Fiziksel olarak zinde olan hastaların uzun hastalık seyriyle daha iyi başa çıktıkları bilinen bir gerçektir. Egzersizlerin, yapılabildiği ölçüde, özellikle kas sertliği ve hareket yavaşlığı üzerine olumlu etkisi vardır.

PARKİNSON BELİRTİLERİ NELERDİR?

Parkinson hastalığı beyin sapında dopamin üreten bölgedeki hücre kaybı nedeniyle bu maddenin az salınımı sonucu oluşur. Hastaların hareketleriyle ilişkili olan bu bulguların yanında birçok farklı şikayeti de olabilir. Yorgunluk, bilişsel fonksiyonlarda azalma, depresyon, anksiyete, davranış bozuklukları, görme ile ilgili bozulmalar, kilo kaybı, uyku anormallikleri ve ağrı gibi.
Klasik bulguları (tremor) titreme, (rijidite) katılık, (bradikinezi) hareketlerde yavaşlama ve (postural instabilite) ayakta duruş bozukluğudur. Parkinson hastalığı sıklıkla yavaş yavaş ortaya çıkar ve vücuttaki bulguları sıklıkla asimetriktir. Kademeli olarak hastalığın durumunda ilerleme görülür. Dopaminerjik ilaçlara yanıt vardır.

11 NİSAN DÜNYA PARKİNSON GÜNÜ NEDİR?

Dünya Parkinson Günü her yıl 11 Nisan'dır. Bu gün, hastalığa dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak amacıyla basın açıklamaları ve duyurular paylaşılır.