12 Kemençenin Sesini Bir Kemençede Topladı

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Devlet Konservatuvarı Müdür Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Abdullah Akat, tek tonlu çalgı olan kemençe ile çalıştığı sırada yaşadığı zorluğu aşmak için 4 telli ve 12 tonda ses çıkarabilen kemençe yaptı.

Aynı zamanda Müzikoloji Bölüm Başkanı da olan Akat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kemençenin bir karar sesi olan tek tonlu çalgı olduğunu belirterek, "Kemençe ile ancak bir karar ses üzerinden çalabilirsiniz. Bu nedenle de çalışmalarım sırasında sürekli bir kaç kemençe kullanmak zorunda kalıyordum. Bu ihtiyaçtan yola çıkarak 3 ve 4 telli kemençe ürettik ve farklılıklarını belirledik" dedi.

Kemençenin günümüzde artık orkestralarda da kullanılan bir çalgı haline geldiğini ifade eden Akat, "Kemençe topluluk içinde çalınıyor ve dolayısıyla karar sesi çok önemli. Hangi karar sesinde hangi kemençenin ne kadar iyi çaldığı çok önem kazanmış durumda. Kemençeciler nota alma, çalışma yapma durumunda veya sahnede 2-3, hatta daha çok sayıda kişiye, ezgiye hitap etmek durumunda kalıyor. Bu yüzden de son dönemde kemençe koydukları kutuları git gide büyümek zorundaydı. Bir kaç kemençe kullanmak zorunda kalıyorlardı" diye konuştu.

Yrd. Doç. Dr. Akat, arşivlerde kendisi gibi nota yazmak üzere çalışan kişilerin ise 10'un üzerinde kemençesi olması gerektiğini anlatarak, şöyle devam etti:

"Çok sayıda kemençe almak ve taşımak ayrı bir zorluk. Dolayısıyla biz bu kemençede klavyenin altından kızaklar açtık ve bu kızakların üzerinde hareket eden aparat yardımıyla boyun yapısını biraz değiştirerek, çoklu kemençe adını verdiğimiz bu kemençeyi oluşturduk. Bu sayede tek kemençeyle istediğimiz tonda ses çıkarabiliyoruz. Üç telli kemençe 5-6 tonda kemençenin ses özelliklerini bozmadan çıkabiliyor. 4 telli kemençeyle ise pnömatik dizideki 12 sesi de bulmuş oluyoruz. Böylece tek kemençeye 12 kemençe sesini sığdırmış olduk."

-Patentin ardından kemençeler seri üretilecek-

Kemençenin prototipini Maçka ilçesindeki kemençe ustası Eyüp Eyüboğlu'nun hazırladığını belirten Akat, "Ustamız bize iki adet prototip hazırladı. Daha sonra da Türk Patent Enstitüsü'ne müracaat ederek patent işlemini başlattık. Patentinin, önümüzdeki bir kaç ay içinde gelmesini bekliyoruz. Devamında da kemençelerimiz seri üretime geçecek" dedi.

Yrd. Doç. Dr. Akat, hazırladıkları kemençenin boyun yapısının, 51 ile 65 santim arasında ebatları değişen standart kemençeden biraz daha uzun olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:

"Bu kemençe akademisyenler ve arşivciler ile müzikoloji eğitimi verilen kurumlarda çok büyük avantajlar sağlayacak. Ayrıca sahne müzisyenleri için de çok avantajları olacak. Çünkü ayrı ayrı solistlere eşlik ediyorsa ve solistlerin sesi ayrı ayrıysa iki, üç kemençe taşımayacak. Tek kemençeyle onlara gayet rahat şekilde eşlik edebilecek. Bu teknik açıdan da çok büyük avantajlar sağlıyor, çünkü ayrı ayrı tonlamak gerekir. Dolayısıyla tek kemençeyi tonladığınız zaman hepsini tonlamış olacaksınız."

Muhabir: Tuğba Yardımcı Mısır