Mustafa Kemal’in de içinde bulunduğu Bandırma Vapuru, 16 Mayıs tarihi ile yola çıkmış ve 19 Mayıs tarihinde Samsun’a varmıştır. İşgalcilerin önüne geçen ve bağımsızlık mücadelesi ile dolu savaşlardan sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri bu tarihte atılmıştır. 19 Mayıs, Türkiye Cumhuriyeti için bir dönüm noktasıdır. Cumhuriyet kurulduktan sonra Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs tarihini doğum tarihi olarak kabul etmiştir.
Tarihimizde yeri oldukça büyük olan Kurtuluş Savaşı’nın ilk adımlarının atıldığı tarih olarak kabul edilen 19 Mayıs, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında da önemli bir yere sahip olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolun ilk durağı kabul edilen bu olay, Türk tarihindeki dönüm noktalarından birisidir. Şark Meselesi adı altında yok edilmek istenen Türkler için 19 Mayıs 1919 günü milli bağımsızlığa, çağdaşlaşma ve demokratikleşmeye giden yolun ilk adımıdır.
Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919 tarihinin önemini göstermek için, Cumhuriyetin ilanından sonra bu tarihi doğum tarihi olarak kabul etmiştir.
İlk olarak Samsun’da “Gazi Günü” olarak kutlanan gün, daha sonra 1938 yılında Milli Bayram olarak kutlanmaya başlanmıştır. Ancak ne yazık ki Atatürk, “Bugün doğum günüm!” dediği 19 Mayıs için düzenlenen kutlamalara sadece bir kez katılabilmiştir.
19 Mayıs 1935 tarihinde Samsun'daki kutlamalardan bir görüntü. Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışının temsili yapılıyor.
Her yıl 19 Mayıs günü Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı Türkiye'nin dört bir yanında spor gösterileri ve törenlerle kutlanır. Üzerinde "Gençlikten Atatürk Sevgisiyle Cumhurbaşkanına" yazan ve "Sevgi Bayrağı" olarak adlandırılan dev bir bayrak Kurtuluş Yolu'ndaki Tütün İskelesi'nden karaya çıkarılarak Samsun valisine verilir.
Daha sonra bayrak, Cumhurbaşkanı'na sunulmak üzere genç atletlere teslim edilir. Samsun'dan yola çıkarılarak Amasya, Tokat, Sivas, Erzincan, Erzurum, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir ve Kırıkkale'den sonra 19 Mayıs törenlerinde Ankara'da Cumhurbaşkanına sunulur.
KUTLAMALARIN YASAKLANMASI
Cumhuriyet'le yaşıt olan bu kutlamalar sadece Cumhurbaşkanının katılımıyla Ankara'da gerçekleşmekle sınırlı kalmaz, ülke genelinde stadyumlarda da kutlanırdı. Ama 2012'de, Mayıs ayında havanın soğuk olacağı ve bu açıdan öğrencilere ve vatandaşlara yük olmaması gerekçesiyle başkent Ankara dışındaki illerde, stadyumlarda kutlanması Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce okullara gönderilen bir yazıyla engellenmiştir.
Bu karar cumhuriyetçi kesimin büyük tepkisiyle karşılaşmıştır. Bu konuda Alper Ayhan tarafından bir dava açılmış ve kazanılmıştır.