1915-1916'da ne oldu?
Sabancı Üniversitesi'nden Doç. Dr. Halil Berktay, soykırım teriminin bir yana bırakılarak, 1915-1916'da ne olduğunu anlamaya çalışmak gerektiğini söyledi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi'nin Dolapdere Yerleşkesi'nde gerçekleştirilen "İmparatorluğun Son Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları" konulu konferansın "Sorunlara Toplu Bakış" başlıklı birinci oturumunda konuşan Berktay, "Resmi Söylem Ne Diyor" başlıklı bildiri sundu.
Doç. Dr. Berktay, Ermeni sorununun "Türk milliyetçi tarihçiliği ve Ermeni milliyetçi tarihçiliği" kuşatmasında olduğunu dile getirerek, sorunun ciddi tarihçilerce bu kuşatmanın haricinde ele alındığını söyledi.
Türk milliyetçi tarihçilerinin, "bir savunma tedbiri olarak tehcire başvurulduğu" üzerinde yoğunlaştıklarını, Ermeni milliyetçi tarihçilerinin ise "tehcir ve tehciri izleyen katliamların var olduğu" üzerinde yoğunlaştığını belirten Berktay, "Ortada Anadolu Ermeniliğinin yok olmuşluğu gerçekliği vardır. Anadolu Ermeniliği yok olmuştur" dedi.
Türkiye'deki resmi söylemin, "Ermeni çeteler yerel etnik temizlik savaşına geçti. Bunun karşısında tehcir uygulandı. Asla katliam söz konusu değildi. Ölümler varsa bunlar açlık, hastalık ve eşkıya eliyle olmuştur" dediğini ileri süren Doç. Dr. Berktay, resmi söylemin, "İyi oldu, icabında gene yaparız" dediğini savundu.
Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Belge de, 1915 olaylarıyla yeterince ilgilenilmediğini, meselenin ne olduğunu tartışmaktan çok, "Biz tartıştırmayız" dendiğini dile getirdi.
Prof. Dr. Belge, "konferansı gerçekleştirmek istemeyen güçlerin, bu işi bir süredir sokağa havale ettiğini" dile getirerek, "yukarıdan telefon edip iptal ettiremeyen iktidar seçkinlerinin sokakta kendilerine müttefik bulduklarını" savundu.
Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Selim Deringil de, "Ermeni Meselesi ve Arşiv: Belgenin Boğazına Sarılmak" başlıklı konuşmasında, çeşitli arşiv belgelerinden örnekler vererek, arşiv belgelerinin tılsımlı bir değnek olmadığını, belgenin tek başına istenilen yönde kullanılabileceğini söyledi.
