Deloitte Türkiye'nin Ekonomist Dergisi işbirliği ile hazırladığı "2008 Yılı Birleşme ve Satın Almalar Raporu"nun yayınlandığını açıkladı.
Deloitte'den yapılan açıklamada, Türkiye'deki birleşme ve satın alma ortamının 2008 yılındaki genel görünümünü kapsamlı bir şekilde ortaya koyan rapora göre geçen yıl toplam 172 adet birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşti. Toplam işlem hacmi 18,4 milyar dolara ulaşırken, bunun içinde yabancı yatırımcıların payı yüzde 75 oldu. İşlemler çoğunlukla enerji, finans ve hizmet sektörlerinde yoğunlaştı. 2008'in rekortmeni ise 3,1 milyar dolara BC Partners-DeA-Turkven ortaklığına satılan Migros oldu.
Raporda, özellikle son çeyrekte küresel durgunluğun etkilerinin daha fazla hissedilmeye başlandığı belirtildi. 2008'de Türkiye'de toplam 172 satın alma ve birleşme işleminin gerçekleştiği ve işlem hacminin 18,4 milyar dolar olduğu kaydedilen rapora göre, 7 milyar doları bulan özelleştirmeler hariç tutulduğunda, işlem hacminde geçen yıl oranla yüzde 30 azalma görülüyor. Raporda, ancak,geciken özelleştirmelerin gündeme gelmesi, bazı sektörlerde beklenen ikinci konsolidasyon süreci ve finansal sıkıntı içine giren şirketlerin satışlarıyla birlikte gelecek yılın ikinci yarısından itibaren bir canlanma yaşanabileceği belirtildi.
Raporda, birleşme ve satın almaların yüzde 40'ını oluşturan özelleştirmelerin hacmi 7 milyar dolara ulaştığı belirtilirken, özelleştirmeler dışında kalan işlemlerin toplam hacminde geçen yıla kıyasla yüzde 30'luk bir azalma görüldüğü kaydedildi. 2008'in son üç ayında ise işlem hacmi, 2007'nin aynı dönemine göre yüzde 60 azaldı. Ayrıca, 2008 yılı toplam işlem hacminin yaklaşık yüzde 20'si açıklanmış ancak henüz tamamlanmamış işlemlerden oluştu.
"SON 5 YILIN EN DURAĞAN DÖNEMİ OLACAK"
Deloitte Türkiye Kurumsal Finansman Ortağı Başak Vardar rapora ilişkin değerlendirmesinde şu görüşleri ifade etti: "Türkiye, son dört yılda yakaladığı istikrar ve gerçekleştirdiği büyüme ile global likidite bolluğu yaşanan dönemin yıldızı haline geldi ve yüksek hacimli satın almalara ev sahipliği yaptı. Ancak, dünyada yaşanan finansal krizin etkisiyle, Türkiye için önümüzdeki yıl, yabancı yatırımcıları çekmekte zorlanacağı bir dönem olacak. Geride bıraktığımız yılın üçüncü çeyreğinden itibaren hem stratejik yatırımcıların hem fonların daha temkinli davrandıklarını, birçok satın alma işleminde ise sürecin uzadığını veya işlemlerin iptal edildiğini görüyoruz. Dünya genelinde de satın almalarda bir önceki yıla göre önemli ölçüde azalma oldu. Yabancı yatırımcıların ve finansal yatırımcıların Türkiye piyasasına ilgisi devam edecek olmakla birlikte, 2009 yılı toplam işlem hacminde, bazı muhtemel özelleştirme işlemleri hariç tutulduğunda, geçtiğimiz yıla göre önemli ölçüde bir azalma olacağını tahmin ediyoruz. 2009'un ilk çeyreği ise satın almalar açısından uzun yıllardan sonra yaşanan en durgun dönem olacak."
"YABANCILAR 13,8 MİLYAR DOLARLIK İŞLEM YAPTI"
Raporda, yabancı yatırımcıların 13,8 milyar dolar tutarında işlem hacmi ile 2008'in birleşme ve satın alma işlemlerinde yine en büyük payla öne çıktığı belirtilirken, 2008 yılında yabancı yatırımcıların 108 işlemine karşılık, Türkler‘in 4,6 milyar dolar değerinde 64 birleşme ve satın alma gerçekleştirdiği kaydedildi.
11,5 milyar dolarlık işlem hacmi ve 80 civarında birleşme ve satın alma işlemi ile Avrupalıların, yabancı yatırımcılar arasındaki toplam işlem hacminin yüzde 83'ünü gerçekleştirdiği belirtilen rapora göre, ABD kökenli yatırımcılar 10, Körfez ülkelerinden gelen yatırımcılar ise 9 işlem gerçekleştirdi. 2008'in en büyük 5 satın alma işlemi, toplam işlem hacminin yüzde 45'ini oluşturdu. Özelleştirmeler, toplam işlem hacmini belli bir seviyeye taşıdı.
2008'İN REKORTMENİ 3,1 MİLYAR DOLARLIK İŞLEM HACMİYLE MİGROS
Raporda şu değerlendirmelere yer verildi: "Birleşme ve satın almalar enerji, finans ve hizmet sektörlerinde yoğunlaştı. Bu yıl ilk kez enerji sektörü finans sektörünü geride bıraktı. Bu arada birçok Türk grubu belirli iş alanlarında, orta vadeli stratejilerinin parçası olarak satın almalar gerçekleştirdi. Akkök, Alarko, Çalık, Çelebi, Kiler, Limak, Sabancı, Ülker ve Zorlu 2008'i bu yönde hamleler yaparak geçiren Türk grupları oldu. Finansal krize ve kredi sıkışıklığına rağmen finansal yatırımcılar, Türkiye'de tüm zamanların en fazla işlemini gerçekleştirdi. Finansal yatırımcıların yaptıkları 32 satın alma işleminin toplam değeri yaklaşık 6.5 milyar dolar oldu. Bu tutar, neredeyse son üç yılda finansal yatırımcıların gerçekleştirdiği satın almaların toplam hacmine eşit. Yılın en büyük işlemi ise, BC Partners-DeA-Turkven'in Migros'u Türkiye'de özel sermaye şirketleri için rekor olan 3,1 milyar dolara satın alması oldu"
"2009'DA DARALMA OLACAK"
Raporda, son olarak şu görüşlere yer verildi: "Finansal krizin etkisiyle yaşanan ekonomik yavaşlama 2008'de birleşme ve satın almaların sayısını da hacmini de küresel boyutta frenledi. Birleşme ve satın almalar, bir önceki yıla göre yüzde 35'lik daralma ile 2,9 trilyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu rakam 2005 yılından bu yana görülen en düşük küresel işlem hacmini oluşturuyor. Türkiye, yatırım açısından son dört yılda yabancıların en gözde ülkelerinden biri olmasına karşın, yaşanan ekonomik koşullardan etkilenecek ve 2009 yabancı yatırımcıları çekmekte zorlanacağı bir yıl olacak.(ANKA)