2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan derlenen bilgiye göre, Türkiye ilaç pazarı geçen yıl kutu bazında yüzde 3,5, değer bazında ise yüzde 26,2 büyüdü. Geçen yıl kişi başı ilaç harcaması 81,2 dolar oldu.
2016'da başlatılan çalışmalar kapsamında bugüne kadar maliyeti yaklaşık 3,7 milyar Türk lirası olan toplam 623 ilaç yerelleşme kapsamına alındı. Yerelleşme Projesi başlamadan önce yüzde 42 olan değer bazında imal ilaç oranı ise yaklaşık yüzde 47'ye ulaştı.
Sektörde kamu alımı politikalarıyla üretim ve teknolojik gelişimin desteklenmesi için tıbbi görüntüleme cihazlarında ve tıbbi sarf malzemelerinde yerli üretimin geliştirilmesine ilişkin çalışmalara devam edilecek.
Güvenli ürünlere erişim, kayıt dışı ekonomi ile mücadele, etkin piyasa gözetim ve denetimi, politika belirleme temel amaçlarıyla oluşturulan Ürün Takip Sistemi (ÜTS) tekil takip uygulaması yaygınlaştırılarak devam edecek. Ayrıca tıbbi cihaz alanında yeni AB mevzuatına (MDR) uyum çalışmaları da devam edecek.
"Sağlık Vadisi hayata geçirilecek"
İlaç ve tıbbı cihaz sanayiinde, TÜSEB yetkinlikleri artırılarak Ar-Ge, üretim ve eğitim faaliyetleri yanında Start-Up'ları fonlayacak, simülasyon merkezleri oluşturacak, gerektiğinde şirket yapısıyla diğer şirketlerle ortaklıklara girilecek.
Sağlık vadisi ve sağlık teknolojileri geliştirme bölgesi oluşturmada liderlik yapacak ve ihracat odaklı daha yüksek katma değerli ürünler geliştirilmesi sağlanacak.
İlaç ve tıbbi teknolojiler alanında, Türkiye'nin Ar-Ge ve üretim kapasitesini geliştirmek üzere üniversiteler, araştırma merkezleri, laboratuvarlar, teknoloji firmaları, uygulama merkezleri, hekim ve mühendisler gibi sektörün tüm paydaşlarının yer aldığı entegre bir sağlık ekosistemi olarak Sağlık Vadisi hayata geçirilecek.
Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, ilaç, tıbbi cihaz ve tanı kiti geliştirilmesinde Ar-Ge merkezi, pre-klinik araştırma merkezi, aşı üretim tesisi, plazma ürünleri üretim tesisi ve insülin üretim tesisisin kurulması hususlarında özel sektör kuruluşlarına bilimsel ve teknik destek verilecek.
İlaç ve tıbbi cihaz üretim alanlarının yer alacağı, ortak kullanıma hizmet edecek şekilde teknolojik imkanların bulunduğu, kümelenmeye yönelik desteklerin sağlanacağı sağlık teknoloji geliştirme bölgeleri oluşturulacak.
İlaç ve tıbbi cihaz üretim alanlarının oluşturulması, ortak kullanıma hizmet edecek şekilde teknolojik imkanların sağlanması ve kümelenmeye yönelik özel sektör kuruluşlarına bilimsel ve teknik destek verilecek.
Başta üniversitelerdeki araştırmacılara yönelik olmak üzere ilgililere ticarileşme sürecinin hızlandırılması için teşvik ve fikri mülkiyet hakları gibi konularda bilgilendirme programları düzenlenecek.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Fikri Mülkiyet Akademisi faaliyetleri çerçevesinde ilaç ve tıbbi cihaz sanayiinde faaliyet gösteren firmalara yönelik bilgilendirme programları düzenlenecek.
"Klinik araştırmalara ağırlık verilecek"
Biyoteknolojik ilaçlar gibi yüksek teknoloji gerektiren alanlar başta olmak üzere Ar-Ge, üretim, nitelikli insan kaynağı ve mevzuat konularında Türkiye'de gerekli ekosistem oluşturulacak.
2020 yılında uygulanmaya başlanacak yeni AB tıbbi cihaz direktiflerine uyumlu laboratuvar test ve analiz süreçleri ile ürün belgelendirme süreçlerinde görev alabilecek nitelikte personel eğitilecek.
Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, lisans eğitimi devam eden staj yükümlüsü öğrenciler için fakülte ve bölüm bilgisi belirtilerek stajyer kabulü hakkında YÖK ile iş birliği yapılarak, gelecek tüm öğrencilere staj gerekliliklerini sağlayacak eğitim/öğretim programı ile teorik ve pratik eğitimler uygulanacak.
Mezunlar için lisansüstü eğitim görenlere YÖK'e ve sektörde çalışanlar için ilgili meslek örgütleri ile STK'lere tıbbi cihaz laboratuvar test ve analiz süreçlerine yönelik eğitim semineri düzenlenecek.
Biyoteknolojik ilaçlara yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması amacıyla, altyapı ve yetkinliklerin geliştirilmesi sağlanacak. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu biyoteknolojik ilaçlara yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması amacıyla çıkılan proje çağrısı kapsamında uygun görülen projeler desteklenecek.
Ar-Ge yetkinliklerinin geliştirilmesi amacıyla eğitimler düzenlenecek. TÜSEB koordinasyonunda özel sektör, kamu ve üniversitelerin ihtiyaçları doğrultusunda paydaş katılımları sağlanacak ve proje çağrıları ile Ar-Ge faaliyetleri desteklenecek.
Başta insülin ve terapötik aşılar olmak üzere, kullanılan ilaçların yerli üretimi, bu hususta gerekli Ar-Ge çalışmalarının fonlanması ve teknoloji transferlerini de kapsayan ortaklıkların kurulması sağlanacak.
Ar-Ge yetkinliğinin geliştirilmesi için temel ve uygulamalı bilimler alanındaki araştırmacıların teşvik edilmesi, ulusal-uluslararası eğitim programlarına dahil edilmesi, araştırmacı potansiyelinin tespit edilmesi ve fonlanması sağlanacak.
2020'de klinik araştırmalarda Türkiye'nin bölgede lider ülke konumuna gelmesi sağlanacak. Klinik araştırma taraflarının ve kamuoyunun klinik araştırmalar konusunda farkındalık düzeyi artırılacak. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, sekiz bölgesel klinik araştırma bilgilendirme ve farkındalık toplantısı düzenleyecek.
Klinik araştırma konusunda farkındalığı ve bilgi düzeyini artırıcı faaliyetler düzenlenecek. Klinik araştırmalar konusunda eğitim verilmesinin sağlanmasına yönelik olarak karar verici merciler ve hastane yöneticileri ile iletişim kurulacak.
Performans, akademik atama ve yükselme kriterleri arasına klinik araştırmada yer alınması eklenecek. YÖK, Sağlık Bakanlığı Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliğinde gerekli düzenleme yapılacak.
