"3 Bin Şehidimizin Yattığı Mısır, Türkiye Için Dikkate Değer Bir Toprak Parçası"

MEHMET BAYER - Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi tarafından toplanan yardımların buralara ulaştırılmasıyla karşılanıyordu. Askerlerini ailelerine mektup gönderebilmek için Hilal-i Ahmer ile Kızıhaç'ın işbirliği yaptığını biliyoruz. Mısır'daki esir kamplarının en önemli özelliklerinden biri, savaş sırasında ve sonrasında yaygın şekilde hastalıkların görülmesi oldu. Kolera, verem, berberi, sıtma ve dizanteri oldukça yaygındı. Baktığımız zaman esir kamplarının büyüklüğüne göre günde 400-500 kişinin revire çıktığını görüyoruz." - "Mısır, Türkiye için dikkate değer bir toprak parçasıdır" Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay, kamplarda, esirlere yönelik salgın hastalıklara yakalanmaması, dezenfekte edilmesi için kimyasal ilaçların kullanıldığının görüldüğünü söyledi. Kimyasal ilaçlar kullanılırken insanların tamamen elbiselerinin çıkarıldığını ve sıvı havuzlarının içine sokulmaya zorlandığını anlatan Atabay, "Bu havuzlara giren pek çok askerimizin, gözlerine giren kimyasaldan dolayı körlük yaşadığını biliyoruz. Bunlar hatıratlarda da dile getirilmiştir. Bu açıdan Mısır'daki esir kampları dikkati çekici olmuştur" dedi. Atabay, askerlerin kamplarda vakit geçirebilmek için çeşitli meşgalelerde bulunduğunu, müzik kolları oluşturulduğunu, futbol oynandığını anlattı. Mithat Atabay, kamplarda esir askerlerin, bazı gazete ve dergiler çıkarıldığını, bunlar elle çoğaltıldığını da bildirdi. Mısır'da kendisinin 14 dergi ve gazetenin yayımlandığını tespit ettiğini dile getiren Atabay, "Bunların kaç sayı yayımlandığı konusu ise tereddütlüdür" değerlendirmesini yaptı. Esir kamplarında sağlıksız olan koşullar ve hastalıklar dolayısıyla hayatlarını kaybeden askerler olduğunu belirten Atabay, şunları kaydetti: "Mısır'da şehit olan askerlerimiz için 8 şehitlik var. Bunların başında da Seydi Beşir yakınlarındaki şehitlik geliyor. Ayrıca Remle, Zekazik Kosta, Kodesna, Abbasiya, Tura, Telkebir ve Kunaytıra'da şehitliklerimiz var. Bu şehitliklerde ne kadar askerin yattığı konusu ise tereddütlü. Bazıları gerçekten itinayla, bazıları ise itina edilmeden, toplu olarak gömülmüştür. Ama bizim tahminimiz Mısır'da 3 bin kadar Türk şehidinin yattığı şeklindedir. Bu açıdan Mısır Türkiye için dikkate değer bir toprak parçasıdır."