300 Yıllık Pekmezli Ve Cevizli Tatlı: Kedi Bacağı

Oktay ENSARİ/KAYSERİ, (DHA)- KAYSERİ'nin Kocasinan İlçesi Erkilet Mahallesi'nin geçmişi 300 yıl öncesine dayanan ünlü tatlısı 'Kedi Bacağı', bu sonbaharda da bağbozumu sonrası yapılarak, uzun kış gecelerinde yenilmek üzere depolandı. Erkilet’in cevizi ve beyaz üzümünden yapılan pekmezle birleşince, ortaya geleneksel 'Kedi bacağı’ tatlısı çıkıyor.
Erkilet'in meşhur kedi bacağı, köyden şehire göç nedeniyle unutulmaya başlayıp, şimdilerde fabrikasyon ürünler arasında yer aldı. 300 yıllık bilinen geçmişi olan, bağcılık faliyetleriyle tanınan Erkilet’te ceviz ve beyaz üzümden yapılan, Kayseri'nin en bilindik tatlıları arasında yer alan Erkilet'in meşhur 'kedi bacağı' yapan Kocasinan İlçesi'ndeki Erkiletli İfakat ve eşi Mustafa Gümüşkalem ailesi tatlının pişirme aşamasından başlayarak tüm yapım aşamasına kadar uzanan serüveninin zahmetli ve zor olduğunu söylüyor. 80 yaşındaki İfakat Gümüşkalem, kedi bacağının yapımı çok zor bir tatlı olduğunu , gilamada adı verilen üzüm çubuklarıyla ateşin korlanana kadar beklenileceğini, ardından beyaz üzümden oluşturulan pekmezin hazırlandığını ve ekşimemesi için içine bir miktar toprak, yumurta , yoğurt konulup, kaynatıldığını belirtiyor.
SADECE BEYAZ ÜZÜM KULLANILIYOR
Yörede 'Eldaş’ adı verilen beyaz üzümün tercih edildiğini belirten Gümüşkalem, kaynadıktan sonra da önceden iplere asılmış cevizlerin pekmezin içine batırıldığını, böylelikle kedi bacağının hazır olduğunu söyledi. İfakat Gümüşkalem, bu pekmezli ve cevizli tatlıya neden Kedi Bacağı denildiğini de şöyle anlattı:
"Adamın biri Erkilet'te, köy odasında cebinden çıkarttığı cevizli sucuktan yapılmış, kedi bacağına benzeyen bu tatlıyı gizli gizli yerken, ne yediğini soran komşu ve köylülere (Ammaan ne olacak altı üstü bir kedi bacağı) demiş. O tarihten yana bu tatlının adı görünümünden dolayı da kedi bacağı diye tabir edilerek , günümüze kadar gelmiş."
KEDİ BACAĞI İCİN COGRAFİ İŞARET BAŞVURUSU VAR
Kocasinan Belediye Başkanı Ahmet Çolakbayrakdar da Erkilet'e özgü, cografi işaret başvurusu, kedi bacağının enerji, mineral ve protein deposu olduğunu, sadece tatlı olarak değil, sağlık açısından da kullanılması gerektiğini belirtti. Geleneksel hale gelmiş bu tatlının, yerli teşviklerle satışlarının yükseltilip, ihracat yapılmasının hedeflendiğini ifade eden Yıldız, şöyle konuda şöyle dedi:
"Bu tatlıyı yapmak çok zor ve zahmetli. 1 ay üzümü bekletiyorsunuz, 1 ay da cevizi. Bir de bunlara zarar gelmeyecek şekilde saklamak lazım. Önceden kedi bacağı gibi tatlıları yapmasını bilmeyen kızlar evlenmekte zorluk çekerdi. Şimdi neredeyse unutulmak üzere. Kayseri’nin Gömeç fasülyesi, Kıranardı ve Hisarcık gazozu gibi kendine özgü yiyecekleri, içecekleri vardı. Ne yazık ki yerel yiyecek ve içeceklerimizin bir bölümünü yitirdik. Yapmayı da unuttuk. Erkilet’te eskiden tüm aileler , bağbozumu zamanı bu tatlıdan ve köfter ile köftür adı verilen pekmez tatlısı yapardı. Bağcılık ve tarla işleri, köyden şehire göç nedeniyle, insanların memur ve işçi olması nedeniyle bitti. Çiftçilik, bağcılık eskisi kadar kalmadı."
KEDİ BACAĞI
Kayseri'nin bağlarıyla ünlü Erkilet mahallesinin ünlü bir yiyeceği olan kedi bacağı diğer yörelerde cevizli sucuk, pekmezli sucuk, şıralı sucuk ve Orcik gibi isimlerle de anılıyor. Erkilet yöresine üzümün bol olmasından dolayı bu yöreye ait olduğu söylenen bu geleneksel yiyecek kedi bacağı ismini görünüş itibariyle kedi bacağın anımsattığı için alıyor. Kedi bacağı yapılışı, zahmetlidir. Ana maddesi pekmezden yapılan bir tatlıdır. Vitamin, mineral ve enerji açısından zengin olan bu gıda yapılırken öncelikle 1 metrelik iplere cevizler dizildikten sonra cevizlerin pekmez, yumurta, yoğurt ve bir miktar toprakla karışımının pişmesi ile elde edilen oldukça kıvamlı bir şıranın içerisine batırılıp çıkarıldıktan sonra temiz bir yere asılıp kurutulması ile yapılmaktadır. Şıraya batırıldığı miktara göre kedi bacağının kalınlığı birbirinden farklılık gösterir. Kurutulan kedi bacakları bir haftada yemek için hazır hale geliyor.
YARARLARI
Türkiye'de oldukça önemli bir yere sahip olan cevizin bol miktarda kullanılarak yapıldığı ve Osmanlı döneminde padişahlara zeka ve enerji veren bir yiyecek olarak tüketilen bu yiyecek, ceviz üreticilerinin bu ürünü değerlendirip ceviz ile yapılacak yiyeceklerin çeşitliliğini artırması ile ülke ekonomisine büyük bir katkı sağlıyor. İçerisinde bulunan cevizden dolayı bir enerji kaynağı zihnin güçlenmesi ve hafızanın kuvvetlenmesine yardımcı oluyor. Bol miktarda protein, vitamin ve mineral kaynağı olan bu gıda, vücut doku ve hücrelerinin yenilenmesine ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde büyük bir öneme sahiptir. İçerisinde bulunan pekmezden dolayı özellikle kış günlerinde ara öğünlerde tüketildiğinde kansızlık, halsizlik, güçsüzlük ve ishale karşı oldukça iyi geliyor. Ayrıca kalsiyum, demir, fosfor, magnezyum ve potasyum içeren kedi bacağı tansiyonun düzenlenmesine yardımcı oluyor. Kış mevsiminin önemli bir besin kaynağı olan bu şifa kaynağı gıda aynı zamanda enfeksiyonlara karşı vücudu koruyor.