33 madenci gün ışığında
Şili'de dün sabaha karşı başlayan kurtarma operasyonu 24 saat dolmadan tamamlandı ve bütün madenciler yeryüzüne çıkarıldı. Operasyon beklenenden kısa sürdü ve 22,5 saatte bitti. 31 yaşındaki Avalos, madencilerin ikinci sorumlusu ve en iyi durumda olduğu için ilk o kurtarıldı.
[
](http://video.mynet.com/habervideo/Ilk-kurtarilan-Silili-madenci/982282)
[
Çıkartılan ilk beş madenci, bir kaza yaşanmasına karşın fiziksel ve ruhsal olarak en güçlü olanları arasından seçildi. Ardından çıkartılan 10 madenci ise yüksek tansiyon, şeker hastalığı gibi rahatsızlıkları olanlardı.
Kurtarma ekibindeki doktorlardan Andres Llarena ise madencilerin sağlık durumlarının beklenenden iyi olduğunu açıkladı. NASA doktorları da madencilerin durumunun gayet iyi gözüktüğünü söyledi.
Madencilerin göçükten tertemiz çıkmaları da dikkat çekti. Madencilere kurtarma operasyonu başlamadan önce traş köpüğü ve bıçağı gönderildiği öğrenildi. Ayrıca madenciler her sabah 300 metreden gelen doğal suyun altında, kendilerine gönderilen şampuanlar ile üzerlerindeki çamurdan kurtuldular.
Diğer yandan “Paper Shower” (Kağıt Banyosu) adı verilen ürünün üreticisi Dr. Jim Bahcall, madencilere verilmek üzere, Şili’ye bu kuru ve ıslak havluların bir arada bulunduğu ve duş almadan temizlenmeyi sağlayan buluşundan gönderdi. Göçükten çıkarılan madenciler önce ailelerine koşup, sonra da ön sağlık kontrolünden geçirilerek, özel olarak tahsis edilmiş helikopterler ile 15 dakika mesafedeki hastaneye sevk edildiler.
Madencilerin burada 2 gün boyunca gözetim altında tutulacakları bildirildi. Şili Devlet Başkanı Pinera da kurtarma alanındaki yerini alırken, göçükten çıkan her madenciye ayrı ayrı sarıldı.
Şilili madencilerin bundan sonraki hayatı ise epey kolay geçecek. Televizyon kanalları madencilere, röportaj başı 250 bin Sterlin’e (400 bin TL) kadar para öneriyor. Yani 33 madencinin toplam 8 milyon 250 bin Sterlin (18 milyon TL) kazanma şansı doğuyor. Madencilere şimdiye kadar toplam 188 iş teklifi geldi. Bunlar arasında, tamircilik, elektrikçilik, buldozer operatörlüğü ile “risk azaltma uzmanı” ve “kaçış tüneli kazıcılığı” gibi meslekler de bulunuyor.
Şili’nin bir içki fabrikası, madencilerin bir yıllık bira ihtiyacını karşılayacağını söylerken, ayrıca çikolata ve cinsel güç arttırıcı haplar da madencilere vaat edilenler arasında yer aldı. Madenciler, İngiltere’nin Manchester United şehrine maç izlemeye götürülecekler. Aynı zamanda Apple firması her birine bir İpod hediye edecek.
İngiliz Telegraph Gazetesi kurtarma operasyonunun 12.6 milyon Sterlin’e (28.121 milyon TL) mal olduğunu açıkladı.
31 yaşındaki iki çocuk babası Florencio Avalos madenden ilk kurtarılan kişi oldu. Avalos yeryüzüne çıktığında 7 yaşındaki oğlu ağlayarak babasına sarıldı.
Avalos’un kendisi gibi madenci olan kardeşi Renan da ilerleyen saatlerde çıkarılacak madenciler arasındaydı.
Şili’de 5 Ağustos’ta meydana gelen çökmeden sonra, tüm dünya gözlerini yer altında mahsur kalan 33 madenciye, Şili ise Devlet Başkanı Sebastian Pinera’ya çevirdi. Kamuoyunun karşısına 6 Ağustos’ta çıkan Pinera, henüz göçük altında sağ madenci bulunup bulunmadığı bilinmezken, 33 madenciyi kurtarmak için her şeyi yapacaklarını açıkladı.
22 Ağustos’ta tüm dünyaya, göçük altında kalan madencilerden gelen notu göstererek sağ olduklarını duyuran da o oldu. Madencilerin kurtarılacağının anlaşılması ise bir anlamda Pinera’nın işine yaradı. Pinera’nın destek oranı ağustos ayı başında yüzde 47’ye kadar gerilerken bugün yüzde 56’ya yükseldi. Pinera madencilerin çıkarılması sırasında yaptığı konuşmada Şili’ye verdiği sözü tuttuğunu dile getirerek, kendi başarısını da kutlamış oldu.
Madenden en son Luis Urzua çıkarıldı. 54 yaşındaki Urzua 5 Ağustos’ta madende göçük meydana geldiği sırada soğuk kanlılığını korudu ve madende sadece 2 aydır çalışıyor olmasına rağmen yaşının vermiş olduğu olgunlukla mahsur madencilerin lideri oldu.
Urzua yer altından Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera ile yapılan ilk telefon konuşmasında “Biz iyiyiz ve sizin bizi kurtarmanızı bekliyoruz. Burası cehennem gibi” demişti.
Madenci Yonni Barrios göçük altında kurtarılmayı beklerken, yasak ilişkisi medya tarafından yeterince didiklendi.
Yirminci olarak yeryüzüne çıkması beklenen 50 yaşındaki Barrios’u, 28 yıllık karısı Marta Salinas karşılamaya gelmedi. Salinas, Susana Valenzuela adındaki kadın madene gelip kocasının durumunu sorması üzerine sevgilisi olduğunu öğrenmişti. Salinas o andan itibaren madenden ayrıldı. Gazetelere de “Kurtarıldığı için mutluyum, bu Tanrı’nın bir mucizesi. Yonni orada olmamı istedi fakat anladığım kadarıyla diğer kadına da aynı şeyi söylemiş. Ben onu karşılamayacağım, ya o ya ben” dedi. “First lady Cecilia Morel bile kararıma destek verdi” diyen Salinas operasyonu televizyonda da izlemeyeceğini söyledi.
40 yaşındaki Mario Sepulvade yer altında sürekli arkadaşlarını kameraya çektiği için “gazeteci” lakabıyla anılıyordı. Madenden çıkar çıkmaz da renkli kişiliğini ortaya koydu. Karısına ve Devlet Başkanı Pinera’ya sarıldıktan sonra çevresindekilere madenden getirdiği taşları hediye olarak dağıtan Mario, daha sonra da çevredeki madencilerle Şili marşını söyledi.
Sedyede ambulansa götürülerken bile sloganlar atıyordu. Dahas sonra verdiği röportajda “Hayat bize bir oyun oynadı ve biz kazandık. Yer altında bir tarafta Tanrı, bir tarafta şeytan vardı. Tanrı elini uzattı ve tuttuk” dedi. İşçi ve madeci haklarına da değinen Mario “Yine yeniden madende çalışacağım. Madenci yüreği böyle bir şey işte!” dedi. Eşi Elvira Valdivia ise kocasıyla gurur duyduğunu söyledi.
34 yaşındaki bekâr Claudio madencilik dışında ek işlerde çalışıyordu. Yanez, iki çocuk sahibi olduğu sevgilisine yer altındayken mektupla evlilik teklifi yapmıştı. Yanez yeryüzüne çıkar çıkmaz teklifini yineledi ve olumlu cevap aldı.
İşte günışığına kavuşan madencilerden bazılarının olağanüstü hikayeleri:
Florencio Avalos: 31 yaşındaki iki çocuk babası Florencio madenden ilk kurtarılan kişi oldu. İlk operasyonda kapsülde beklenmedik bir sorunun meydana gelme olasılığına karşı atletik vücutlu ve kaslı kollu olduğu için tercih edildi. Avalos yeryüzüne çıktığında 7 yaşındaki oğlu ağlayarak babasına sarıldı.
Juan Illanes: Evli olan Illanes (51) eski bir asker. Göçük altındayken de asker kişiliğini konuşturdu ve arkadaşlarından her zaman disiplinli ve organize olmalarını istedi.
Carlos Mamani: Grubun tek Bolivyalısı. Mamani Bolivya’da fakir bir çiftçiydi.
Jimmy Sanchez: 19 yaşındaki Jimmy 33 madencinin en genç olanı. 5 aydır madencilik yapıyordu. Planlarına göre geçtiğimiz Eylül’de madende çalışmayı bırakacaktı.
Jose Ojeda: Madende delgi ustası olarak çalışan Ojeda(47) diyabet hastası.
Mario Gomez: Grubun en yaşlısı olan Gomez (63) bir madencinin oğlu olarak dünyaya geldi. Gomez karısı tarafından dugularını pek belli etmeyen biri olarak tasvir edilse de, yılların madencisi yerin altından yolladığı bir aşk metubunda ‘seni çok seviyorum Lilian’ yazarak karısını göz yaşlarına boğdu.
Alex Vega: Evli ve iki çocuk babası olan Vega (31) başını sokacak mütevazı bir ev alabilmek için para biriktiriyordu.
Jorge Galleguillos: 56 yaşındaki madenci evli. Hipertansiyon hastası olan Jorge’ni tan şansiyonu sürekli kontrol ediliyor.
Edison Pena: 34 yaşındaki i Edison Pena yer altındayken kurtarma ekibinden güneşin bir fotoğrafını aşağıya yollamalarını istemişti. Ayrıca yer altında her gün koşu yapıyordu.
Carlos Barrios: 27 yaşındaki Carlos dul bir taksi şoförü. Taksiden artan zamanında madende çalışıyordu.
Victor Zamora: 34 yaşındaki Zamora beş yıldır madende çalışıyor. Aslında bir oto tamircisi. Hamile karısı için yerin altından şiirler yazıp yolladı. 4 yaşında bir oğlu var. Yer altında en çok diş ağrısından şikayet etti.
Victor Segovia: 48 yaşındaki Segovia 5 çocuk babası bir elektrik ustası. Gitar çalmayı seven Segovia kurtarma ekibinden aşığya kalem ve kağıt yollamalarını istedi. Bir göçük altında günlük tutan ilk adam oldu.
Daniel Herrera: 37 yaşındaki Herrera kamyon ve taksi şoförlüğü yapıyor. Bekar. Onu yukarıda annesi ve kız kardeşi karşıladı.
Madenciler 70 santimetre genişliğindeki tünelden 250 kilogram ağırlığındaki Fenix isimli kurtarma kapsülü ile çıkartıldı. Madenciler için kapsülde 3 saat boyunca yaşamlarını idame ettirmelerine yetecek miktarda oksijen bulunuyordu. Ayrıca acil durum çıkışı ile ses ve görüntü sistemi de yerleştirilmişti.
Madenden özel güneş gözlükleri ile çıkan madenciler ailelerinden kendi seçtikler kişiler tarafından karşılandılar. Onlarla kısaca görüştükten sonra ambulansta ilk müdahele yapıldı. Daha sonra iki gün kalacakları hastanede tekrar aileleriyle buluştular. Hastanede ışıkların madencilerin gözlerini rahatsız etmemesi için azaltıldığı dikkat çekti.
Uzmanlar madencilerin çoğunun fiziksel olarak sağlam olduğunu ancak psikoyojik olarak aylarca tedavi görmeleri gerekeceğini söyledi. Madenciler uzun süre terapiye gidecek, psikiyatrlara göre aylarca yataktan madende olduklarını zannederek kalkma ihtimalleri de bulunuyor.
ABD Başkanı Barack Obama kurtarma çalışmaları başlamadan önce “Dualarımız madencilerle” derken daha sonra yaptığı açıklamada da “ Bu hikaye hepimize ilham verdi” dedi. Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales de dün Şili’ye giderek madenden çıkan tek Bolivyalı madenci için yetkililere bizzat teşekkür etti. Morales “Borcumuzu nasıl ödeyeceğiz bilemiyorum” dedi. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da madencilere büyük sayfı duyduğunu söyledi.
