350 milyon yıllık virüs: Kişiden kişiye nasıl bulaşıyor, nelere dikkat edilmeli?

Human Papillomavirüsler (HPV), bundan yaklaşık 350 milyon yıl önceki memeli kalıntılarında saptanan, yani insanlık tarihinin çok eski zamanlarından bu yana var olan bir virüs türüdür. Yaşadığımız bu dönemde, tüm dünyada cinsel yolla en sık bulaşan hastalıktır. 40’ın üzerinde HPV tipi vardır. Enfekte cildin direkt teması ile vajinal, anal veya oral seks sırasında bulaşır. Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. İlker Kahramanoğlu bu soruların yanıtını verirken, HPV ile ilgili de detaylı açıklamalarda bulundu.

20’Lİ YAŞLARA DİKKAT

Cinsel olarak aktif olan çoğu kadın ve erkek, genellikle 20’li yaşlarda HPV ile karşılaşıyor. Özellikle genç yaşta olan kadın hastalarda, sosyal-psikolojik-fiziksel hayatı oldukça etkileyen bir hastalıktır.

18-50 yaş arasındaki kadınlarda sık görülen bu hastalık kendini HPV enfeksiyonu sonucu oluşan genital siğiller şeklinde gösteriyor. Bu virüs enfekte ettikten sonra vücutta sessiz kalma ihtimali olan bir virüstür. Bu demek oluyor ki, seneler sonra yeniden aktif hale gelebilir. Çok nadir olarak görülse de HPV’nin cinsel yol dışı bulaş riski de vardır. Dış ortamlara ve hatta bazı dezenfektanlara dayanıklı bir virüs olduğunu biliyoruz. Örneğin eline HPV bulaştırmış birisinin karşı tarafa el ile teması, HPV bulaşına neden olabilir.

HPV, RAHİM AĞZI KANSERİNE NEDEN OLUYOR MU?

HPV enfeksiyonlarının %80-90 kadarı 2 yıl içerisinde bağışıklık sistemi tarafından kendi kendine temizlenir. HPV testi olan bir virüstür. Yani HPV testi bir tarama testidir. Bu test kanseri önlemek, kanser gelişmeden öncü lezyonu yakalayıp tedavi etmek amaçlarıyla yapılır. HPV 16 ve 18, riski daha yüksek tiplerken, siğile neden olan tip 6 ve 11’in kanserle bağlantısı neredeyse yoktur. Tarama programlarına düzenli olarak katılan, belli aralıklarla HPV veya smear testi yaptıran buna ek olarak, HPV aşısı yaptırmış olan kişilerde rahim ağzı kanserinin gelişmemektedir.

HPV AŞISI NE KADAR KORUYUCU?

HPV aşıları hazırlanma aşamasında, virüsün geni, bir konak (maya veya bakülovirüs) içerisine yerleştirilir. Bu sayede aşırı miktarda virus benzeri protein üretilir. Virüs benzeri proteinler şekil ve boyut açısından HPV’ye benzerler, fakat viral DNA içermedikleri için enfeksiyona veya kansere yol açmazlar. Piyasada ikili, dörtlü ve dokuzlu aşı olmak üzere, 3 tip aşı bulunmaktadır. Aşının koruyuculuğu çok mühim. Bu nedenle, 9 yaşından itibaren tüm çocuklara ve 45 yaşına kadar tüm erişkinlere HPV aşısı yaptırmaları önerilir.