4. Yargı Paketi

İZMİR (A.A) - Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet Özgenç, "4. Yargı Paketi" ile yapılan düzenlemenin doğru olduğunu, düzenlemenin suçun mahiyetini ortadan kaldırmadığını, sadece usul bağlamında bir takım düzenlemelerin yer aldığını söyledi.

Dokuz Eylül Üniversitesi, Gediz Üniversitesi ve Hukuk Bilimleri Araştırma Merkezi'nin düzenlediği İzmir 4. Uluslararası Hukuk Kongresi'ne katılmak üzere İzmir'e gelen Özgenç, gazetecilerin kamuoyunda 4. Yargı Paketi olarak bilinen dün TBMM'de yasalaşan İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la ilgili sorularını cevapladı.

Özellikle tutuklamalar ile tutuklama sebepleri ve şartları konusunda kanunda her hangi bir değişikliğin yapılmadığını belirten İzzet Özgenç, sadece tutuklamayla bağlantılı olarak usul bağlamında belli bir takım düzenlemelerin yer aldığını kaydetti.

Özgenç, "Yapılan düzenleme doğrudur. Suçun mahiyetini ortadan kaldırmıyor, usul bağlamında bir takım düzenlemeler yer alıyor. Suç oluşturan fiiller bakımından her hangi bir değişiklik meydana gelmemiştir" dedi.

İhaleye fesat karıştırma düzenlemesiyle ilgili bir soruya Özgenç, "İhaleye fesat karıştırma suçu bağlamındaki düzenlemede suçun mahiyeti ortadan kalkmıyor sadece suçun cezası azaltılıyor. Bu suçlar artık Ağır Ceza Mahkemelerinde değil, Asliye Ceza mahkemelerinde yapılacak. Bugüne kadar açılmış davalara Ağır Ceza Mahkemeleri bakmaya devam edecek" diye cevap verdi.

Pakette yar alan "İhaleye fesat karıştırma" ile ilgili düzenlemelerin suçun tanımında meydana getirdiği olumsuzlukları gidermeye yönelik olduğunu ifade eden Özgenç, "Sadece şunu söyleyebiliriz. Eski devlet ihale kanununa göre muhammen bedel açıktı. Kamu ihale kanununda ise yaklaşık maliyet gizli tutuluyordu. Yaklaşık maliyetin gizli tutulması karşısında şayet bu gizliliği ihlal ediyorsa ihaleye fesat karıştırma suçunu işliyordu. Yapılan değişiklikle yaklaşık maliyetin açıklanması ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturmuyor. Onun gerekçesi şu, yaklaşık maliyet her ne kadar kamu ihale kanununa göre gizli tutulsa bile bu bir ölçüde tahmin edilebilen bir durum. Bu nedenle kişilere ağır cezalar verilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Dolayısıyla gizlilik ihlali sadece teklif içeriklerinin gizliliğinin ihlaliyle sınırlı tutulmuştur" açıklamasında bulundu.

Yeni düzenlemeyle suçun cezasının azaltıldığını kaydeden Özgenç, şunları söyledi:

"5 yıldan 12 yıla kadar cezası olan bir suçun temel şeklinden dolayı verilecek ceza miktarı 3 ile 7 yıl arasında değişiyordu. Yine değişiklikten önceki şekliyle kamu açısından bu suçun işlenmesiyle bir zarar meydana gelmişse ceza yarı oranında artırılıyordu, bugün yapılan değişiklikle eğer ihaleye fesat karıştırmış olmakla birlikte, bu fesat karıştırma fiili sonucunda kamu açısından bir zarar meydana gelmemişse, faile verilebilecek cezanın miktarı 1 ile 3 yıl arasında tutulmaya başlandı. Değişiklikten önce 7,5 ile 18 yıl arasında ceza verilmesi gereken bir durumda şu anda 3 yıl ile 7 yıl arasında ceza verebiliyoruz. 5 yıl ile 12 yıl arasında ceza verebileceğimiz bir durumda ise yeni düzenlemeye göre 1 ile 3 yıl arasında bir cezaya hükmetme imkanımız olabilecek. Yani ceza miktarlarında büyük oranda bir düşme meydana gelmiştir. Bu düşme siyasetin tercihidir. Ama bir ifrat tefrit sonucunu doğuran bir değişiklik olduğunu düşünüyoruz."

-"Düzenlemeyle tahliyelerin önü açılmıştır diyemeyiz"-

Düzenlemenin yeni tahliyelerin önünü açıp açmayacağıyla ilgili bir soruya İzzet Özgenç, şöyle cevap verdi:

"Mevcut düzenlemeyle yeni tahliyelerin önü açılmıştır diyemeyiz, böyle bir şey yok ama bir vesileyle eski dosyalar yeniden ele alınıp o dosyalar bağlamında ilgili kişiler bakımından tutuklama şartları gerçekleşmiş midir gerçekleşmemiş midir yeniden bir değerlendirmeye tabi tutulabilir. Bu çerçevede bir takım insanlar serbest bırakılabilir. Bu serbest bırakma, kanunda bugüne kadar bu insanların serbest bırakılması için sebep yoktu, engel vardı şeklinde bir anlayışa dayanmayacak. Kişilerin şartları yeniden değerlendirilecek. Tahliye edilmelerini gerektiren bir durum var mı yok mu buna göre bir karar verilebilecektir. Yapılan düzenleme bugüne kadar bir insanın tahliyesini engelleyen bir sebep vardı da şimdi o sebep ortadan kalktı şeklinde bir değerlendirmeye sebebiyet verebilecek bir düzenleme değil."

Özgenç, önemli değişikliklerden birinin de Terörle Mücadele Kanunu'nun 6. ve 7. maddesinde yapıldığını, bu değişiklikte özellikle terör örgütlerinin propagandasının yapılması, terör örgütlerinin bildirilerinin yayınlanması, basılması fiilleriyle bağlantılı olarak cebir şiddet unsuru getirildiğini ifade etti.

Getirilen düzenlemenin pratikte uygulama bakımından fazla bir değişikliğe sebebiyet vereceğini düşünmediğini belirten Özgenç, şunları söyledi:

"Yürürlükteki yasa, örgüt üyesi olmadığı halde örgüt adına suç işleyen kişi, hem işlediği suçtan dolayı hem de örgüt üyeliğinden cezalandırılıyordu. Bu hüküm uygulamada çok ağır sonuçlar doğuracak şekilde uygulanıyordu. Mesela bir kişi terör örgütünün üyesi değil ama terör örgütünün propagandasını yaptığı için Terörle Mücadele Kanunu hükümlerine göre 1 yıl hapis cezasına mahkum oluyordu ama bu kişi aynı zamanda terör örgütü üyesi kabul edilerek ceza kanununun 314. maddesine göre 5 yıl, Terörle Mücadele Kanunu'nun 5. maddesine göre de yarı oranında artırılmak suretiyle 7,5 yıl ile cezalandırılıyordu. Yani propagandayla ilgili kişi sadece 1 yıl değil, toplam 8,5 yıl hapis cezasına mahkum oluyordu. Yine mesela, bir kişi terör örgütü adına düzenlenen bir gösteri ve yürüyüşüne katıldığı için 1 yıl ceza alması gerekirken 8,5 yıl ceza alması sonucunu doğuran bir durum vardı. Yani kuzusu anasından daha büyük bir uygulama vardı. Yapılan düzenlemeyle bunların önüne geçilmek amaçlanmıştır. Bu amaçla, doğru bir düzenlemedir."

Muhabir: Ali Rıza Karasu