Tuvalet eğitimi çocuklara öğretilmesi gereken en temel bilgilerin başında gelir. Çocuğunuzun artık bebeklikten çıkıp kendi ihtiyaçlarını kendi karşılayabilmesi adına önemli bir adımdır. Bu adımda ebeveynlerin rolü büyüktür. Bu süreçte çocuğunuza destek olmalısınız. Doğruyu yanlışı göstermelisiniz. Ne nasıl ve neden yapılır sorularının cevaplarını çocuğunuzun anlayacağı bir dilden anlatmalısınız. Gerekli yerlerde işi eğlenceli bir hale çevirerek veya bazen ödüller vererek tuvalet eğitiminin alışkanlık haline gelme süresini kısaltabilirsiniz.
Eğitimde ebeveynler olarak doğru zamanı beklemek önemlidir. En doğru zamanı çocuğunuzun hareketleri gösterir. Bebeğinizin kendini ifade edebilmesi için en azından birkaç kelime söyleyebilmesi gerekiyor. Yaş, cinsiyet ve karakteristik koşullar bu sürecin başlamasını etkiler. Ancak unutulmaması gereken önemli bir konu sürecin çocuğun zekasıyla ilgili olmadığıdır. Bu tür yanılgılara kapılmayın. Bebeğinizin mimiklerle veya ufak kelimelerle kendini ifade etmesi 24-48 ayları arasında daha da kendini belli eder. Uzmanlar bu aylarda eğitimin başlaması gerektiğini söylüyor. 18 aydan önce bebeklerde tuvalet eğitimi kesinlikle önerilmiyor. Bebek tuvalet alışkanlığı kazanmış olsa bile ilerleyen dönemde idrar tutma zorluğu ve kabızlık yaşabilir.
Uzmanlara göre eğitimde başrol çocuğunuzdur. Siz sadece bu süreçte ona yardımcı olabilecek yan rol olabilirsiniz. Bu süreci daha eğlenceli hale getirmek ve çocuğun öğrenme süresini kısaltmak sizin elinizde.
Öncelikle tuvaletin ne olduğunu ve ne için kullanıldığını çocuğunuza anlatın. Bu ön hazırlık döneminde çocuğunuzla beraber tuvalete gidebilirsiniz. Çocuğunuza artık beze değil buraya tuvaletini yapması gerektiğini söyleyin. Sen artık büyüdün büyükler gibi buraya tuvaletini yapmalısın gibi cümleler çocuğunuzun özgüven kazanmasını sağlar. Lavabonun kenarına veya dolabın üzerine sevdiği bir oyuncağını koyun, böylece tuvaleti sevmesi kolay olur. Klozetin üzerine koyacağınız bebek klozet adaptörünü bebeğinizin sevdiği renk veya onun sevdiği çizgi film kahramanlarından seçin. Klozete oturmak onun için daha eğlenceli olur.
Eğitimde biraz strateji yapmanız gerekebilir. Lazımlığı alıp buna tuvaletini yap derseniz bebekten olumlu bir dönüş alamazsınız. Bebeklerin yapmayı en sevdiği şey oyundur. Bu işin içine biraz oyun karıştırmak gerekebilir. Bebeğiniz cinsiyetine göre ona altını ıslatan bir oyuncak bebek alın. Beraber yemek yedirin daha sonra bebeğin altını ıslattığını onun fark etmesini sağlayın. Fark ettikten sonra oyuncak bebeği aldığınız lazımlığa oturtun. Bebeğinizin orada oyun oynarken oyuncağının yaptığı şeyleri taklit etmek ister. Böylece bebeğiniz lazımlığa alışmış ve ne için kullanıldığını anlamış olur.
İlk önce kıyafetleriyle oturmasını sağlayın. Alışkanlık yaratmak için iyi bir yöntemdir. Daha sonra çıplak bir şekilde oturtun ve o hisse alışmasını sağlayın. Bu süreçte bebeğinizin tuvaletini buraya yapmasını beklemeyin. Bebeğiniz lazımlıkla eğitime başlarsa klozete oturması daha kolay olur. Erkek çocuklarında tuvalet eğitimi kızlardan daha farklıdır. Kız çocukları daha çabuk olgunlaştığı için tuvalet eğitimine uyum sağlamaları kolay olur. Erkeklerde ayakta tuvalet yapma alışkanlığı edindirilmemeli. Bu hem sağlık açısından yanlış bir davranış hem de hijyen kurallarına uygun değil. Bebeğiniz lazımlığa alıştıktan sonra klozete alıştırmaya başlayabilirsiniz. Olayın daha eğlenceli bir hal alması için sifonu beraber çekin. Sifonu çekerken suda oluşan şekil ve çıkan ses çocuğunuzun ilgisini çeker.
Bebeğinizin tuvaleti geldiğinde yüzünde farklı ifadeler veya ıkınmalar olabilir. Hemen lazımlığı hatırlatın hatta oyuncak bebeğiyle beraber yapabileceğini söyleyin. Eğlence olsun diye lazımlığa koşarak gidin, bir yarış haline dönüştürün. Çocuğunuz özellikle kaka yapmaktan korkabilir. Vücudundan bir parçanın koptuğunu düşünür. Ona kakanın ne olduğunu anlatın, yediklerinin çöpleri olduğundan bahsedin. Bebeğiniz lazımlığa oturunca onu cesaretlendiren cümleler söyleyin. Arkadan çiş efekti verin. Bu çocuğunuzun hoşuna gider. Tuvaletini yaptıktan sonra sevgi sözcüklerini ihmal etmeyin. Çocuğunuz büyük bir şey başarmış gibi davranın.
Hijyen kuralları eğitimin temelini oluşturur. Çocuk yaşta oluşturulan bu alışkanlık hayatının gelecek dönemlerini de kolaylaştırır. Bebeğiniz tuvaletini yaptıktan sonra beraber ellerini yıkayın. Bunun için renkli sıvı sabunlar kullanabilirsiniz. Daha sonra beraber ellerini kurulayın. Farklı bir fikir olarak tuvalet eğitimi çizelgesi hazırlayın. Bebeğiniz tuvaletini yaptıktan ve ellerini yıkadıktan sonra çizelgeye beraber bir çizik atın veya sevdiği bir çizgi film kahramanın resmini yapıştırın. Bu süreci daha eğlenceli hale dönüştürecek farklı şeyler geliştirebilirsiniz.
Bebeğinizi yatırmadan önce tuvaletini yaptırın. Sürece alışması için yatarken bezini çıkarın. Gece tuvaleti geldiğinde kalkmak için alışkanlık kazanmış olur. Gece çocuğunuz uykulu olabilir ama ne yaptığının farkına varmasını sağlayın. Bebeğinizin yatağa tuvaletini yapmasını engellemek için yatağın altına naylon, muşamba serin. Gece tuvalete kaldırdığınızda yatağın ıslandığını fark edip çarşafları ve çocuğunuzun üstünü değiştirmeniz, çocuğunuzun kirlenen çarşafın değişmesi ve kirli üstle yatılmaması gerektiğinin farkına varmasını sağlar. Gece eğitimi zorlu bir süreçtir. Çocuğunuz alışana kadar birçok kez altına yapabilir. Sabırlı olmanız gerekir.