5 Asırlık Gelenek: ‘kamçı Şenlikleri’

Diyarbakır’da, Dicle, Hani ve Eğil ilçelerini bağlayan bölümde bulunan Terkan bölgesinde 5 asırdır devam eden kamçı şenliklerinde bu yıl da ilginç görüntülere sahne oldu. Şenliklerin düzenlendiği alana gelen yaşlı, genç ve çocuklar kalın urganlardan yapılan kamçılarla birbirlerini dakikalarca vurup kanlar içinde bıraktı.Yaklaşık 500 yıldır sürdüğü belirtilen kamçı şenlikleri Dicle Hani ve Eğil üçgeninde bulunan ziyaretlerde başladı. Sabahın erken saatlerinde şenliğin yapılacağı alana gelen çok sayıda vatandaş alanı hınca hınç doldurdu. Çevre köylerden özellikle kamçı oyununa katılmak için gelen gençler, büyük bir çember oluşturarak, oyun alanını hazırladı. Bu sırada kamçı oyununa dahil olmak isteyen genç yaşlı ve çocuklar, üzerlerini soyarak sıranın kendilerine gelmesini beklemeye başladı. Köyün ileri gelenlerinin elinde bulundurduğu ve kalın urgandan yapılan kamçıları alan gençler, birbirlerine dakikalarca acımadan vurarak vücutlarını kan içerisinde bıraktı. Birçok defa kavganın eşiğine gelen tarafları, köylerin ileri gelenleri ayırarak barıştırdı. Oyun boyunca vücutlarına sayısız darbe alan ve kafalarından aşağısı kan kırmızısı olan gençler, hiçbir şey olmamış gibi sıraya geçip oyun oynamaya devam etti.Hasadın bereketli geçmesi için yapılıyor500 yıllık geçmişi bulunan kamçı şenliği her yıl 15 Mayıs’ta başlayıp 25 Mayıs’ta sona eriyor. 2018’de Ramazan ayının bu tarihlere denk gelmesi nedeni ile 10 gün öncesine alınan şenlikler, hasadın bereketli geçmesi için yapılıyor. Çocuk, kadın, genç, yaşlı hemen herkesin bir noktada buluştuğu şenliklerde meydan arenaya dönüşüyor. Bazı meraklı vatandaşlar, birbirlerini kamçılayanları izlemek için şenliklerin yapıldığı alanın etrafında bulunan ağaçlara tırmandı. Ağaçlarda çekirdek çıtlatarak kamçı oyununu izleyen vatandaşlar ilginç görüntülerin ortaya çıkmasına neden oldu.Ramazan nedeniyle öne alındıKamçı şenliklerine katılan Abdurrahman Dicle, şenliğin dedelerinden bir gelenek olarak bu günlere geldiğini söyledi. Dicle, "Nasıl ki batıda Kiraz Festivali, Mesir Macunu Festivali varsa, burada da yıllardan beri kamçı festivali yapılıyor. Normalde 16 Mayıs’ta başlayacaktık şenliklerimize, fakat bu yıl Ramazan ayı dolayısıyla 10 gün önceye aldık. Bazı aileler gelip burada mevlit veriyor, kimisi de gelip kamçı oyununa dahil oluyor. Olası kavgaları alanın içerisinde bulunan köyün ileri gelenleri engelliyor. Ortam kavgaya döndüğünde müdahil olup durumu sakinleştiriyorlar. Bizler de araya girerek kavganın büyümesini engelliyoruz" dedi.“Vahşice görülebilir ama çok zevkli”Kamçı oyununu oynayanlardan 18 yaşındaki Faik Reşitağaoğlu ise bu şenliğin Terkan bölgesinde yüzyıllardır sürdüğünü söyledi. Reşitağaoğlu, şöyle devam etti:“Kamçı oyunu vahşice görülebilir ama aslında oynayanlar için çok zevkli bir oyun. Buraya her yıl geliyoruz, geleneklerimizi ayakta tutmaya gayret ediyoruz. Biz kimseyi rakip olarak görmüyoruz, Terkan halkındanız hepimiz birbirimizi çok iyi tanıyoruz. Amaç rakip değil, burada eğlenmek, zevk alıp dağılıyoruz. Ben beş altı yıldır geliyorum ama bu gelenek yüzyıllardır devam ediyor.”Muharrem Aydın isimli kamçı oyuncusu da, 5 yıldır oyuna geldiğini geleneklerini sürdürmek için önümüzdeki yıllarda bu etkinliğe katılacaklarını söyledi.Şenliklere katılan Hacı Mehmet Baran da, geleneğin atalarından kendilerine kaldığını dile getirerek, şunları söyledi:“Bu aslında hasat müjdesidir. Her yıl mayıs ayının 15’inde ekinler için herkes bir oğlak kesip buraya geliyordu. Çocukluktan beri bir gelenek haline geldi. Kamçı oyunu var, daha önce teneke ile davul çalıp oyun oynanıyordu. Araba olmadığı zaman, at ve eşeklere binip geliyorduk alana. Kadınlar alanda oturuyor ve yemek hazırlıyor gençler de oyun oynuyor. Her yer tıklım tıklım, bölge halkı her yıl buraya geliyor.”