Sen hamile olduğunu öğrendiğinden beri (belki de hala bilmiyorsun) çok zaman geçmedi belki ama ben çok yol kat ettim. Bu haftadan itibaren rahatlıkla 1 aylık hamile olduğunu söyleyebilirsin artık. Sen bile gebelik belirtilerini her ay yaşadığın adet öncesi belirtilerle karıştırıyor olabilirsin. Ama sen ve ben yaklaşık 9 ay sürecek olan maceramızın 1 ayını geride bıraktık bile anneciğim.
Çok şaşırtıcı şeyler oluyor anne. Daha birkaç gün önce varlığımdan bile söz edemiyorduk. Ama bugün vücudumun kilit noktası omurilik oluşmaya başladı. Sırtımda, boydan boya bir oluk açıldı. Bu oluğun içinde, vücudumdaki tüm organların beynimle iletişimini sağlayacak olan sinirlerin toplanacağı nöral tüp gelişecekmiş ve ileride omurilikle birleşecekmiş. Sindirim sistemimin en önemli organları, mide ve bağırsaklarım da şekilleniyor. Uçları hafifçe eğilmiş C şeklinde bir hücre topağı gibi görünüyorum ama tüm hayati organlarımın yerleri belirmeye başladı. Tam ortada küçük bir U şeklinde kalbimin yeri belli olmaya başladı.
Karnının içinde başıboş dolaşmıyorum anne, merak etme. Etrafım koruyucu bir zarla çevrili. Bu zar, bana ait kan hücrelerini üreten bir keseye (yolc sac) bağlı. Doktorlar yolc kesesinin varlığını çok önemsiyorlar. Tam da içinde bulunduğumuz 5. haftada beliren bu kesenin başka ne işe yaradığını tam olarak keşfedememişler ama onu görünce gebeliğin sağlıklı bir gebelik olduğuna karar veriyorlarmış. Eğer bugünlerde vajinal ultrason çektirecek olursan yolc kesesini görebilirsin. Ama karın ultrasonunda görünmesi için biraz daha büyümem gerekiyormuş.
Buraya geleli çok olmadı ama çevremdeki bu hummalı çalışmaya bakınca, sanırım gelişimimin en hızlı gerçekleştiği günleri yaşıyorum. Henüz akciğerlerim yok ama onları çevreleyecek zarların imalatı başladı. Dilim, bademciklerim, idrar borusu, idrar kesesi, mesane ve sindirim sistemi, kaslar, kemikler, lenf sistemi, dalak, kan hücreleri, kalp, akciğerler ile üreme ve boşaltım sistemleri. Bitmedi; cildim, tırnaklarım, saçlarım, gözümün lens tabakası, işitme sistemim, burnum, ağzım, diş minelerim, hipofiz bezim, meme dokusu ve sinir sitemi, hangi birini sayayım. Tabi bu saydıklarım birden bire bütün işlevleriyle hazır bir şekilde ortaya çıkmıyorlar, zamanla gelişecekler. Ama bu hafta hepsinin temelleri atıldı.
Haftanın başıyla sonu arasında bile çok önemli gelişmeler oluyor. En erken çalışmaya başlayacak olan sistem dolaşım sistemi. Kalbimin yeri belirmeye başladı demiştim ya sana; haftanın sonuna geldiğimizde kalbimi yapacak olan hücreler kasılıp gevşemeye başlayacaklarmış. Bu ne demek biliyorsun değil mi anne? Çok ama çok yakında ultrasonda kalp atımlarımı görebilecek hatta dopplerle duyabileceksin. Evet, 5 haftalık bebek kalp atışı duyulabilir.
Ultrason Terimlerine Ne Kadar Hakimsiniz?: Tüm Ultrason Terimleri ve Anlamları
Vücudumun dış görüntüsü şimdilik bir insan formundan çok uzak ama en hayati organlarımın yeri hazır, taslakları belli, özelleşmiş hücreler tarafından inşaaları başladı. Dışarıdaki birine ne kadar büyüdüğümü anlatmaya çalışırken kendimi bir sebze ya da meyveye benzetmek pek de hoşuma gitmiyor ama başka da çarem yok galiba. Şu sıralar bir karabiber tanesi (tane karabiber yani toz değil) büyüklüğündeyim dersem, kafanda daha rahat canlandırabilirsin. Embriyo diyor doktorlar bana. 13 haftalık olana kadar boyumun ölçüsünü başımdan kuyruk sokumuma kadar alacaklarmış. Buna göre 5 haftalık gebelikte bebeğin boyu yaklaşık olarak 1,5 ila 3 mm. arasında olmalıymış.
Şimdi hamile olduğunu duyan herkesin ilk sorusu "kaç aylık?" ise, ikinci sorusu da "aaa 5 haftalık bebek ultrasonda görülür mü hiç?" olacak. Görülür tabi! Bu onların anne karnındaki 5 haftalık bir bebekte neleri görmek isteyeceklerine bağlı biraz. Öyle başı, kolu, bacağı görülen, parmağını emen, şirin bir şey görmek istiyorsanız o başka. 5 haftalık gebelikte yapılan bir ultrason değerlendirmesinde bebeğe dair görebilecekleriniz ise gebelik kesesi ve içinde elma çekirdeği kadar bir nokta.
5 haftalık bir gebelikte rahim büyüklüğüne bakarak bebeklerin ikiz olduğu tahmin edilebilir. Fakat kesin tanı koyabilmek için ultrason görüntülemesi gerekir. Bu da ancak 6. haftadan sonra mümkün olabilir. Yani anneciğim eğer senin ya da babamın ailesinde ikiz gebelikler varsa, büyük ikramiyenin sana da çıkıp çıkmadığını öğrenmek için 1 hafta daha sabretmen gerekecek.
Anneciğim ben burada yani rahminde epey uzun kalacağım, biliyorsun. Nereden baksan 3 mevsim geçecek. Şimdi çok miniğim ama yakın bir zamanda kocaman olacağım. Rahmin bunu bildiğinden, benim rahat etmem için ne gerekirse yapıyor. Önce kendisi genişlemeye başladı. Sonra hormonlar salgılayarak etrafa haber saldı. Genişlerken komşu organlara biraz hoyrat davrandığını itiraf etmeliyim. En yakın komşumuz da idrar kesesi (mesane). Zavallı her geçen gün rahmin baskısını daha çok hissediyor tepesinde. Hani olur olmaz zamanlarda tuvalete gitmek istiyorsun ya; işte ondan. İdrar üretiminin bu kadar çok olmasının bir başka sebebi de yine hormonların. Hormonların, böbreklere kan akımını artırdı çünkü.
Şimdiye kadar tamamını kendin için kullandığın enerjinin çok büyük kısmını artık benim için harcıyorsun. Bunun için sana ne kadar teşekkür etsem az. Çabucak yorulman, kendini daha sık halsiz hissetmenin sebebi de bu. Ama hep böyle olmayacak merak etme. Çok da fazla zorlama kendini, her fırsatta dinlenmeye çalış.
Pek çok anne hamileliklerinin ilk 5 haftasında gaz ve şişkinlikten şikayet ediyorlarmış. Bunun sebebini de artık kolayca tahmin edebilirsin. Karnının büyümesi için daha çok erken tabi ama bu şişkinlik sana karnını dağ gibi hissettirebilir. Geçen haftalarda başlayan kokulara karşı hassasiyet, mide bulantısı gibi şikayetlerin de hala devam ediyor olabilir. Bir de bu günlerde tükürük salgısında artış olabilirmiş.
Gebelikte Gaz Sancısı Hakkında Bilmeniz Gereken Tüm Detaylar: Gebelikte Gaz Sancısı ve Şişkinlik Neden Olur?
Biliyorsun, senin yumurtan yumurta kanalına gönderildiği andan itibaren vücudun, bir bebek olması ihtimaline karşı derhal çalışmaya başladı. Bu çalışmada organizasyonun başında rahim var. Farklı hormonlar salgılayarak tüm vücudunu teyakkuza geçirdi desem hiç de abartmış olmam. Başlangıçta adet öncesi belirtileri gibi düşündüğün bu belirtiler, geçen haftayla birlikte artık gebeliğinin belirtileri. Bunların en dikkat çekici olanı memelerdeki dolgunluk ve hassasiyet.
Aşermenin ne olduğunu biliyorsun elbette. Belki sen de ilk defa sayemde tecrübe edeceksin bu durumu. Ya da belki sende olmayacak ve şimdiye kadar duyduklarının ne kadar da abartılı hikayeler olduğunu düşüneceksin. Ama bazı yiyeceklere (hatta bazen yenmeyecek şeylere bile ki buna pika deniyor) karşı sürekli ve aşırı istek duymak ya da bazı şeylerin adını duyduğunda bile midenin ayağa kalkması, hamilelikte oldukça sık rastlanan bir durum.
Uterus (rahim) içinde bana yer açmak için genişlerken kaslarını sıkıp gevşetmek zorunda kalıyor. Yumurtlamadan itibaren 4-5 hafta devam eden bu hareket sırasında sen de karnının alt kısmında kramp tarzı ağrılar hissedebilirsin.
Kendini halsiz, uykulu, yorgun hissetmen de son derece normal. Belki de tüm hamileliğin boyunca benim en çok enerji ihtiyacımın olduğu dönemin içindesin çünkü.
Her konuda olduğu gibi beslenmeyle ilgili de kafanın karışık olduğunu biliyorum anne. Haksız da sayılmazsın, her kafadan bir ses çıkıyor. Bir gün çok faydalı dedikleri bir yiyeceği, bir gün sonra yerden yere vuruyorlar. Hele bir de hamileysen... Biri kilo alman gerektiğini, diğeri kilo alırsan bebeğinin obez olacağını söylüyor. Zaten bulantıların var, severek yediğin besinler sınırlı. Ama illa ki balık yemen gerektiğini duyuyorsun bir yerden, bulantın daha da artıyor. Sen en iyisi içindeki sesi dinle anne, yani beni. İstemediğin hiçbir şeyi yemek zorunda değilsin. Doğada her besinin bir alternatifi vardır. Vücudunun ihtiyacı olan protein, karbonhidrat, vitamin ve mineraller, su ve yağları alabilmen için onlarca değişik seçeneğin var. Kendini iyi hissettiğinde beslenmeni de çeşitlendirirsin. Ama su içmeyi ihmal etme. Temiz, taze, işlem görmemiş, rafine edilmemiş şeyleri yemeye özen göster. Tabi doktor kontrollerine de. Ne zaman neye ihtiyacın olduğunu ancak gebeliğini başından beri takip eden doktorun bilebilir. Eğer beslenmeyle ilgili sıkıntıların devam ederse, seni bir beslenme ve diyet uzmanına yönlendirmesini isteyebilirsin.
Gebelik Boyunca Beslenme Konusunda Tüm Dikkat Etmeniz Gerekenler: Gebelikte Beslenme Rehberi
Anneciğim, ilk doktor randevusu için fazla geç kalma lütfen. Burada işler son derece ciddi bir disiplin içinde ve tıkır tıkır işliyor. Bana çok az şey zarar verebilir. Oysa görüyorum ki sen bazen çok küçük şeylerden bile endişelenebiliyorsun. Bu günlerde çekilecek bir vajinal ultrason benim sağlığımla ilgili tüm endişelerini ortadan kaldırabilir. Ve lütfen merak ettiğin her şeyi doktoruna sor. Seninle ve benimle ilgili en doğru bilgiyi, kendi doktorundan alabilirsin. Çünkü anneciğim sen ve ben birbirimize özeliz ve başka hiç kimseye benzemeyiz.
Doktorun bu ay büyük ihtimalle toksoplazma, tiroid, kan sayımı gibi tetkikler yaptırmanı isteyecek. Bak yine telaşlandın. Hayır anneciğim, bir şeyler ters gittiği için istemiyor bu tetkikleri. Bunlar rutin gebelik testleri ve benim gelişimimi takip edebilmek için elinde bir veri olması gerektiğinden istiyor. Bu tahlil sonuçlarına göre, bundan sonra nelere dikkat etmen gerektiğini, kilo artışımın yeterli olup olmadığını, şikayetlerinle nasıl baş edebileceğini ve zamanı geldiğinde nasıl bir doğum gerçekleştireceğini planlayacak.
Gebelik kesesinin varlığı hamilelik tanısı koymanın en önemli kriteri. Kan tahliliyle gebelik hormonlarının miktarına bakılarak da hamilelik anlaşılabilir. Fakat hormon miktarındaki artış sadece döllenmenin gerçekleştiğini gösterir, döllenen yumurtanın rahme yerleştiğini göstermez. Döllenen yumurta rahme ulaşamazsa dış gebelik denen ve senin için çok tehlikeli sonuçlara yol açan durum meydana gelir. Bu haftalarda en çok dikkat etmen gereken şey bu olabilir ve doktor randevunu geciktirmemen için de en önemli sebep. Doktorun vajinal ultrasonla gebelik kesesini görebilir ve büyüklüğüne bakarak benim gelişimim hakkında bilgi edinebilir. 5 haftalık gebelik kesesi kaç mm olmalı diye soracak olursan, kesin bir rakam söyleyemem ama yaklaşık 1 cm. civarında olması gerektiğini söyleyebilirim. Gebeliğin sonuna kadar her gün ortalama 1-2 mm. kadar büyümeye devam edecek.
Bir süre daha tuvalete taşınmaya devam edeceksin korkarım. Ama sakın bunu engellemek için su içmekten vazgeçme bu hiç doğru olmaz. Ama ille de bir şeyler yapmak istiyorsan, çay, kahve, gazlı içecekler ya da bitki çayını azaltabilirsin.
Hamilelikte İçebileceğiniz Harika Bitki Çaylarının Olduğunu Biliyor musunuz?: Hamilelikte Tüketilebilecek Bitki Çayları
Her şeyi kendine dert ve iş edinme anneciğim. Kafanı gereksiz ayrıntılarla meşgul etme. Ev işleri bekleyebilir, faturalar 1-2 gün geç ödense dünyanın sonu gelmez, misafir umduğunu değil bulduğunu yer ve her şey olacağına varır. Gebeliğin sağlıklı olduğu kadar mutlu da geçmeli. Senin mutluluğunsa benim sağlığımın olmazsa olmaz sebebi.
Biz insanlar tıpkı doğadaki diğer canlılar gibi soyumuzun devamını sağlamak için üreme işlevini yerine getirmek zorundayız. Bu bir içgüdüdür. Fakat insan doğadaki diğer canlılardan farklı olarak, üreme eyleminden haz alma özelliğine sahiptir. Yani biz insanlar sadece çoğalmak için değil, mutlu olmak ve mutlu etmek için de eşlerimizle cinsel ilişki kurarız.
Gebelik hayatınızda sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik olarak da pek çok değişiklik yaratır. Cinsellik ise başlı başına gebeliğin sebebi ama aynı zamanda eşinizle birbirinize en yakın olduğunuz ilişki biçimi. Çoğu gebeliklerde anne adayları kendilerini artık bir kadın, bir eş olarak değil, anne olarak konumlandırmayı tercih ederler. Bu bilinçli bir tercih değil, hormonal değişikliklerin yarattığı doğal bir sonuçtur aslında. Özellikle ilk kez anne olacaksanız, yanlış bir şey yapacağınızdan ve bebeğinize zarar vereceğinizden korkuyor olabilirsiniz. Hiçbir bilimsel dayanağı olmayan hurafeler de bu tutumunuzda etkili olabilir. Oysa sağlıklı bir gebelikte cinsel ilişkinin ne bebeğe ne de size olumsuz bir etkisi olmaz. Gebeliğin erken dönemlerinde sık sık karşılaşılan bu isteksizlik hali, gebelik ilerledikçe ve siz gelişmelere uyum sağladıkça ortadan kalkacaktır.
Öte yandan rahminizin ve karnınızın giderek büyümesi fiziken rahat bir ilişki kurabilmenize izin vermeyebilir. Kendinizi hazır hissettiğiniz ve gerçekten istediğiniz zaman, eşinizle birlikte sizin rahat edeceğiniz bir pozisyon bulmayı deneyebilirsiniz. Cinsel ilişkinin sadece cinsel organların birbirine teması demek olmadığını unutmayın.
Düzenli olarak sağlık kontrollerinizi yaptırıyorsanız ve her şeyin yolunda gittiğinden eminseniz, gebeliğinizin son 1 ayına kadar cinsel hayatınızda bir kısıtlamaya gitmenize sebep yok. Son ay zamansız kasılmaların erken doğuma sebep olabileceği ihtimaline karşı, cinsel ilişkiye temkinli yaklaşmak gerekir.
Diğer tüm haftalar için Hafta Hafta Gebelik sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!