5. Reform Eylem Grubu Toplantısı

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin uluslararası soruşturma başlatılması için yapılan çağrı ve girişimlere dair, "G20 marjında birçok mevkidaşımızla ortak başvuru yapma iradesi ortaya koyduk." dedi.

Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katılımıyla Ankara'da yapılan 5. Reform Eylem Grubu (REG) Toplantısı'nın ardından diğer bakanlarla ortak basın toplantısı düzenledi.

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin aydınlatılması için uluslararası soruşturma başlatılması konusunda bir girişim olup olmadığı yönündeki bir soru üzerine Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu cinayetle ilgili şeffaf bir süreç yürüttüğünün altını çizdi.

Türkiye'nin elindeki bilgi, belge ve delilleri Suudi Arabistan ile paylaştığına dikkati çeken Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Suudi Arabistan'ın Başsavcısı İstanbul'u ziyaret etti. Suudi Arabistan ile de bu konuda iş birliği yapma arzusunda olduk başından bu yana. Ortak komisyon ve diğer temaslarda da bunlar gündeme geldi. Fakat Suudi Arabistan'dan bu cinayetin aydınlatılmasıyla ilgili bir iş birliği göremedik. Bizim Suudi Arabistan ile bir problemimiz yok, ilişkilerimize de önem veriyoruz ama bu cinayetin aydınlatılması sadece Türk kamuoyunun değil, tüm dünya kamuoyunun da bir beklentisidir. En son bazı taleplerimize de olumsuz cevap verdiler. Başsavcı şimdiye kadar hiçbir belge, bilgi getirmedi kendisiyle. Bu sorumluların Türk kanunlarına göre soruşturulması ve yargılanması gerekiyor. Ama bizim talebimize karşı Suudi Arabistan'ın ret cevabı geldi. Neden bu insanların Türkiye'de yargılanmasını istemiyorsunuz? Acaba bu cinayetin işlenmesi için talimatı verenlerin ortaya çıkacağından mı korkuyorsunuz?"

Henüz Kaşıkçı'nın cansız bedeninin ortaya çıkmadığını, var olduğu iddia edilen yerel iş birlikçiyle ilgili bir bilginin olmadığını belirten Çavuşoğlu, "Tüm bu tıkanma sürecinde tabii uluslararası kamuoyunda da uluslararası bir soruşturma yapılması konusunda talepler gelmeye başladı. Sadece ülkelerden, mevkidaşlarımızdan ya da devlet başkanlarından değil, Birleşmiş Milletlerin (BM) kendi içinde de talepler gelmeye başladı." dedi.

İki raportör, bir komisyon başkanı ve insan hakları komiserinin bu konuda BM soruşturması başlatılması çağrısını hatırlatan Çavuşoğlu, "Bu konuyu BM Genel Sekreteri ile ve diğer mevkidaşlarımızla görüştük, görüşmeye devam ediyoruz." dedi. BM Genel Sekreteri'ne resmi bir talep gelmesi halinde bu konunun Güvenlik Konseyinden geçirilmesi gerektiğini söyleyen Çavuşoğlu, "Ama gerçeklerin aydınlatılmasıyla ilgili bir BM komisyonunun kurulması Genel Sekreter'in ya da İnsan Hakları Komiseri'nin yetkisindedir, bunlar resen de yapılabilir." diye konuştu.

Komisyon başkanlarının ve raportörlerinin yazılı talebi üzerine ülkeler olarak neler yapabileceğini değerlendirdiklerini söyleyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"En son G20 marjında Kanada Dışişleri Bakanı dahil birçok mevkidaşımızla, bazı ülkelerden gelen talepler üzerine de ortak bir başvuru yapma konusunda da bir irade ortaya koyduk. Bizim beklentimiz esasen, Suudi Arabistan'ın gerçekten bizimle çok iyi bir şekilde iş birliği yapması, bu cinayetin aydınlatılması, sorumluların ortaya çıkarılması."

- "ABD'nin kastı YPG'yi eğitmekse biz buna göz yummayız"

Bakan Çavuşoğlu, bir gazetecinin "ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford'un, '40 bin YPG'liyi eğiteceğiz' diye bazı açıklamaları vardı. Bir yandan sınırda gözlem noktaları kuruluyor. Türkiye, aksiyoner olmak adına nasıl bir plan işletecektir? Nasıl bir adım atılacak?" şeklindeki sorusuna, Suriye'nin kuzey bölgesinin ve özellikle Fırat'ın doğusunun istikrara kavuşturulmasının bir tek yöntemi olduğu yanıtını verdi.

Çavuşoğlu, "Münbiç üzerinde mutabık kaldığımız, şu anda uygulamasında gecikme olsa da ortak çalıştığımız bu yol haritasının Münbiç’ten sonra Fırat'ın doğusuna da uygulanmaya başlamasıdır." ifadelerini kullandı.

Bakan Çavuşoğlu, yol haritasının içeriğinde YPG/PKK'lıların çıkarılması, yerel halkın eğitilmesi, güvenlik birimlerinin oluşturulması ve yol haritası yer alan bölgeleri yönetecek insanların belirlenmesi ve eğitilmesinin bulunduğunu anımsattı.

Yol haritasındaki uygulamaları Türkiye ve ABD'nin beraber yapacağını kaydeden Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

"Bunu kim yapacak? Türkiye ve ABD birlikte yapacak. Bunun dışındaki hiçbir çalışma burada yer tutmaz. Artık Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki bu bölgeyi bölmek için o gün atılan adımlar, planların bugün Suriye'de tutmadığını gördük. Biz Türkiye olarak buna müsaade etmeyiz. Eğer ABD'nin kastı YPG'yi eğitmekse bu son derece yanlıştır ve bölgeye yapılan bir ihanettir. Türkiye olarak biz buna göz yumamayız. Ama Münbiç yol haritasını burada uygularsak bu en gerçekçi ve kalıcı bir çözümdür."

(Bitti)