57. Alay Şehitliği ziyarete açılacak

Çanakkale Savaşlarında Gazi Mustafa Kemal'in ''Size ölmeyi emrediyorum'' direktifiyle süngü hücumuna çıkan ve adını tarihe ''en kahraman birlik'' olarak yazdıran 19. Tümen'e bağlı ''57. Alay'' için yaptırılan şehitlikte çalışmalar son aşamaya geldi.

OPET'in ''Tarihe Saygı Projesi'' çerçevesinde yürüttüğü ''57. Alay Şehitleri Yenileme Projesi''nin Tarih Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Burhan Sayılır AA muhabirine yaptığı açıklamada, yenileme çalışmalarının bitme aşamasına geldiğini söyledi.

Şehitlikte inşaat işlerinin tamamlandığını vurgulayan Sayılır, şehit isimlerinin taşlar yazılması ve yerine konulması çalışmalarının devam ettiğini belirterek, şu bilgileri verdi:

''Kurul kararı gereğince zaten çok fazla değişiklik yapamıyorsunuz bu tür yapılarda. Burada yenileme çalışmaları yapıldı. Eskiyen ve yıpranan bölgeler değiştirildi. Buradaki çalışmalarda sadece taş kullanıldı. Rölyef düzeylerinin temizlenmesi, yer çimlerinin düzenlenmesi, şehit taşlarının değiştirilmesi gibi. Bunlar tamamen aslına sadık kalınarak yapılar çalışmalardı. Şehitlik, tarihimize ve şehitlerimize daha yakışır bir şekilde 24 Nisanda ziyarete açılacak.''

Burhan Sayılır, taşlara 57. Alayda yer alan şehitlerin isimlerinin konulacağını, isimlerin askeri arşiv kaynaklarından alınan bilgilere göre düzenlendiğini dile getirdi. Sayılır, ''Bunlardan 322 şehidimizin taşı yerde olacak. Geriye kalan şehitlerimizin isimleri de anıtın altında yer alacak. 57. Alay'daki bütün şehitlerimizin tamamının isminin bu şehitlikte yer almasını sağlayacağız. Bu tabi ilk defa olan bir şey, daha önceden tamamının ismi yoktu şehitliğin içinde. 1.817 şehidimizin ismi şehitliğin içinde yer alacak'' diye konuştu.

57. Alayda görev alan ve Çanakkale Savaşları'nda hayatını kaybeden 4 gayrimüslim bulunduğunu belirten Sayılır, onların isimlerinin de şehitlikte yer alacağını bildirdi.

57. ALAY ŞEHİTLİĞİ

Kaynaklara göre, Yarbay Mustafa Kemal'in komutasındaki 19. Tümene bağlı olan 57. Alay, Mustafa Kemal'in emriyle bu bölgeye gelmiş ve savaş sonuna kadar bölgenin savunmasında kahramanlık göstermiştir.

Kahramanlar için yapılan 57. Alay Şehitliği, 1992 yılında mimar Nejat Dinçel tarafından tasarlanarak inşa edildi. Şehitlik, Kabatepe-Conkbayırı yolu üzerinde, Kılıç Bayırı'nın güney ucunda bulunuyor. Burası aynı zamanda Bomba Sırtı'nın kuzey ucu.

OPET'in ''Tarihe Saygı Projesi'' çerçevesinde yürüttüğü yenileme çalışmaları, bu yılın başında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile imzalanan protokolün ardından başladı.

Bu kapsamda şimdiye kadar 57. Alay Anıtı, taşıyıcı taş duvarlarındaki çatlamalardan ve statik açıdan sıkıntıya neden olmasından dolayı yıkılarak yeniden yapıldı. Alan üzerindeki şadırvan ve namazgah yenilendi. Şehitlik etrafını çevreleyen, eğime paralel taş duvarların inşası tamamlandı. Şehitlik boyunca asfalt kenarında bulunan su derelerinin mevcut toprak durumundan betonarme üzerine taş kaplama yapılarak sıhhileştirilmesi gerçekleştirildi. Otopark zemini granit küp taşlarla kaplandı. Eskiden var olan rölyeflerin yeni yerlerine uygulaması ve çerçevelenmesi, Şehitlik alanındaki heykelin montajı tamamlandı. Şehitliğin giriş kapısı yenilendi.

TARİHE SAYGI PROJESİ

OPET'in, Gelibolu Yarımadası'nın restorasyon ve kalkınmasını hedefleyen ''Tarihe Saygı Projesi'', 2006 yılından itibaren hayata geçirilmeye başlandı.

Projede, Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası'nda bulunan Eceabat ile 12 köyde restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları yapılması hedefleniyor.

Bugüne kadar, Eceabat ile Alçıtepe, Seddülbahir, Bigalı, Kilitbahir, Büyükanafarta ve Küçükanafarta köylerinde meydan ve çevre düzenlemeleri, eski binaların restorasyonu ve altyapıya yönelik genel çalışmalar yapıldı. Behramlı ve Kocadere'deki çalışmalar sürüyor.

Köylerde modern satış reyonları oluşturulurken, mevcut müzeler yenilendi, köylere yeni müze ve kültür merkezleri yapıldı. Halk Eğitim Merkezi işbirliğiyle İngilizce, bilgisayar, pansiyonculuk ve kişisel gelişime yönelik eğitim çalışmaları yürütüldü.

Proje kapsamında, Eceabat'ta iskelenin yakınındaki 2 bin 520 metrekarelik alanda ''Tarihe Saygı Parkı'' oluşturuldu. Parkta, İstanbul'da geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden Prof. Dr. Tankut Öktem'in yaptığı ''Tarihe Saygı Anıtı'', grafik sanatçısı Aydın Erkmen'in resmettiği Çanakkale Savaşları'na ait görüntüler, tasarımcı Turan Mutluay tarafından 44 metre boyunda ve 24 metre eninde bir alana yayılan Gelibolu Yarımadası Maketi ile Çanakkale Savaşları'nın Türkçe ve yabancı dillerde anlatıldığı konuşan ''kiosklar'' bulunuyor.