6. Uluslararası Taş Sempozyumu

Eski Mimarlar Odası Van Şube Başkanı Şahabettin Öztürk, Van Gölü Havzası'nda MÖ binli yıllarda, Urartular'la başlayan uygarlıkların başta askeri ve dini mimariler olmak üzere birçok abide ortaya çıkardığını söyledi.

Mimarlar Odası Antalya Şubesi ve Türkiye Mermer Doğaltaş ve Makineleri Üreticileri Birliği (TÜMMER) tarafından Konyaaltı Belediyesi Hizmet Binası'nda "Geleneksel ve modern mimaride uygulama, sorunlar, çözümler. öneriler" başlaklı 6. Uluslararası Taş Sempozyumu gerçekleştirildi.

Eski Mimarlar Odası Van Şube Başkanı Başkanı Şahabettin Öztürk, burada yaptığı konuşmada,, Urartular döneminde kullanılan taşların volkanik bir bölge olduğu için başta bazalt taşı, Edremit traverteni, kireç taşı, kalker taşı ve andezit taşları olduğunu tespit ettiklerini belirtti.

Özellikle Anadolu mimarisinin gelişmesinde önemli rol oynayan Ahlat'ta andezit tüf taşının bolca kullanıldığını anlatan Öztürk, "Bazalt taşını MÖ 900'lü yıllarda başlayan ve 580'li yıllarda bölgede hakimiyet kuran Urartular sıkça kullandı. Urartular, bazalt taşını özellikle dini yapılarında, kitabe olarak ve mimari öğe olarak kullanmışlar. Van Gölü Havzası'nda MÖ binli yıllarda, Urartular'la başlayan uygarlıklar başta askeri ve dini mimariler olmak üzere birçok abide ortaya çıkarmış" dedi.

İlk örneklerini Van'ın 35 kilometre kuzey batısında yer alan Urartu yapısı olan Ayanıs Kalesi'ni gördüklerini anlatan Öztürk, "Yapılan mimarilerde sütunların alt kısmında bazalt taşı kullanılmış, üst kısmında ise kil tabakası kullanılmıştır. Bu, bugün hala Van'ın kırsal kesimlerinde de kullanılmaktadır. Van'ın bazı kesimlerde 2 bin 500 yıllık gelenek hala devam etmektedir" diye konuştu.

Öztürk, yer altında sağlam olan bazalt taşının atmosfere açık bir ortama çıkarıldığında içindeki kılcal damarların çatlayarak yok olduğunu ifade etti. Urartu zamanında yapılan bazı kale taşlarının düz değil dışa doğru bombeli olmasının sebebinin ise taşların faaliyetini ve sanki yaşıyormuş gibi nefes alıp vermesini sağlamak olduğunu belirten Öztürk, Van'ın güney doğusunda yer alan Urartu yapısı olan Çavuştepe'de Urartular'ın taş oymacılığı yaptıklarını söyledi.

Van Kalesi'nde Urartular bazalt taşından istifade ettiğini vurgulayan Öztürk, kalenin üst kısımlarında ise Osmanlı mimari özelliklerinin olduğunu belirtti.

Taş ocaklarından çıkarılan taşların kesilmesini doğru bulmayan Öztürk, "Taşların daha sağlıklı olması için çivileme usulüyle çıkarılması gerekir. Mesela ahlat taşıyla ilgili 17 deney yaptık. Keserek çıkarılan bu taşlar çok başarılı olmuyor ve kesilirken suyla teması olduğunda taşın ısısı düşürülse bile, mimaride kullanıldığında bir süre sonra pul pul dökülüyor" dedi.

Muhabir: Yusuf Karadağ