Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün 2006 yılından bu yana yürüttüğü muz ıslah çalışmaları aralıksız sürüyor. Bu kapsamda daha önce bir muz çeşidin tescilini alıp çiftçilerle buluşmasını sağlayan enstitüde şimdi de 2’si açıkta, 4’ü ise örtü altında yetiştirilecek muz çeşidi geliştirildi. Geliştirilen 6 çeşit için tescil başvurusunda bulunulduğu bildirildi.
Tescil başvurusunda bulunulan yeni türlerden özellikle bodur muzun domates veya biber seralarında da ekiminin yapılabileceği, ayrıca sık dikime olanak sağlaması ve tarak sayısı nedeniyle çiftçiye yaklaşık yüzde 30 daha fazla kazanma imkanı sunacağı kaydedildi.
Yüksek kaliteli, verimiyle çiftçinin yüzünü güldürecek muza yönelik TAGEM destekli özel sektör ile yapılan projeler sonucunda 6 adet muz çeşidinin tescili için Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne bağlı Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne başvuru yapıldığını belirten Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, süren tescil döneminde muzlara verilecek isimlerin de belirleneceğini aktardı.
Enstitünün açık alanda ve seralarda yetiştiriciliği yapılan subtropikal iklim meyveleri üzerine Ar-Ge çalışmaları yürüttüklerini, bunun içerisinde muzun da olduğunu anlatan Doç. Dr. Keleş, ”Bunların en başında gelenlerden biri de muz ıslahıdır. Biliyorsunuz kendi ekolojimize uygun çeşitlerimizi geliştirdiğimiz zaman çiftçilerimizin bir çok sorununu daha başlamadan çözme imkanımız bulunuyor. Bu amaçla 'Alata azmanı' ismi verilen muz çeşidi geliştirdik ve tescilini alarak özel şirkete devrettik. Bunun yanı sıra muz ıslah çalışmalarımız hızlı bir şekilde devam etmektedir. Şu an 6 tane yeni çeşit adayımızın tescili için Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne başvurumuzu yaptık. Geliştirdiğimiz muzlardan bir tanesi halk arasında bodur muz olarak bilinen çeşit adayımız. Biliyorsunuz muz çok yüksek seralar istemektedir. Bu çeşitle birlikte daha engin olan domates ve biber seralarını da kullanabilme imkanlarımız olacağı için yeni bir yatırıma gerek kalmadan çiftçilerimizin serasına alternatif bir ürüne imkan tanımış olacağız. Bunun da özellikle ülkemiz ve çiftçilerimiz için önemli olduğuna inanıyoruz“ dedi.
Antalya'nın Alanya, Gazipaşa, Anamur ve Bozyazı ilçelerinde açıkta muz yetiştiriciliğinin yapıldığını aktaran Keleş, “Açıkta muz yetiştiriciliğinde de soğuğa toleranslı çeşit geliştirmek için Ar-Ge çalışmalarımız yürütülmekte. Bu anlamda muz çeşit adaylarımızın Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğüne tescili için başvurusu yapıldı. Ümit ediyoruz ki çiftçilerimizin açıkta da daha verimli ve kaliteli muz üretimi için gerekli olan yeni muz çeşidini geliştirmiş olacağız” ifadelerini kullandı.
Bodur muz domates serasında da yetişecek, yüzde 30 kar sağlayacak
Tescil başvurusu yapılan bodur tip muz çeşidi ile ilgili de bilgi veren Keleş, ”Görüldüğü gibi hevenk yapısı mükemmel. Yaklaşık 40-50 kilogram ağırlığında 12 ile 16 tarak arasında meyve veriyor. Bu hevenkte ise 15 tarak bulunuyor. Bu bitkimizin yaprakları dik geliştiği için seralarda sıkı dikime izin veriyor. Türkiye ortalaması 10-12 tarak olduğunu düşünürsek, bunun da 15-16 tarak olduğunda yüzde 20’lik bir verim artışı. Sık dikime izin verdiğinden orada bir yüzde 10’luk verim artışına sebep veriyor. Totalde yaklaşık yüzde 30’luk bir verim artışına işaret ediyor. Bu da çiftçilerimizin önceki seralarını değiştirmeden alternatif bir ürün yetiştirmede fırsat olur” diye konuştu.
Enstitü olarak geliştirdikleri 6 çeşit muzdan iki tanesinin açık alanda yetiştirilen muz olduğuna ve tecil işlemlerinin sürdüğüne değinen Ziraat Yüksek Mühendisi Süleyman Yalçın, “Bu muzlar tescil edildiği zaman çiftçilerimize alternatif olarak açık alanda muz yetiştiriciliği de sağlayacak. Açık alanda yetiştirilen muz meyveleri biraz köşeli, tarak sayısı 8-10 olmaktadır. Daha farklı aroması olmakla beraber nişasta oranı serada yetiştirilenlere göre daha fazladır” şeklinde konuştu.
(İHA)