6284 sayılı kanun nedir? 6284 sayılı kanun neleri kapsıyor?

Kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetlerinin günden güne arttığı ülkemizde, neredeyse her kadın, kendini korumanın yasal yollarını arıyor. Sosyal medyada da sık sık adı geçen, her kadının hatta her insanın bilmesi gereken 6284 sayılı kanun, kadına yönelik şiddeti önlemek adına yürürlüğe girmiş kanunlardan biri.

6284 SAYILI KANUN NEDİR?

6284 sayılı kanun, "Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun" olarak yasada yerini almıştır. Bu kanun ile Türkiye'de kadına karşı şiddetin önüne geçmek amaçlanmaktadır.

Kanun, temelinde şiddete uğrayan ya da şiddete uğrama riski olan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı olarak ısrarlı - sistematik biçimde takibe maruz kalan bireylerin korunması ve şiddetin önlenmesi için alınacak tedbirleri içerir.

6284 sayılı kanun, sadece fiziksel şiddet değil aynı zamanda ekonomik, cinsel, psikolojik şiddet gibi farklı şiddet türlerine karşı da çıkartılmıştır.

6284 sayılı "Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi" kanun, Türkiye'deki kadın direnişi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türkiye aleyhinde verdiği kararlar sonucunda yasalaşabilmiştir.

Bu kanun, 2. maddesinde de referans verildiği gibi, İstanbul Sözleşmesi esas alınarak hazırlanmaya çalışılmıştır.

6284 sayılı kanun, yürürlüğe girdiği andan itibaren büyük tartışmalar yaratmıştır. Özellikle kanunun isminde geçen "ailenin korunması" ibaresi, feminist mücadele içerisindeki bireyler tarafından "kadın birey" olarak değil de "aile kurumu" üzerinden tanımlanması sebebiyle çokça eleştirilmiş, kadının bir aile bireyi olma zorunluluğunun bulunmadığı sıklıkla dile getirilmiştir.

6284 SAYILI KANUN NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ?

Türkiye'de yürürlüğe giren ilk "aile içi şiddetin önlenmesi" kanunu 4320 sayılı "Ailenin Korunması Hakkındaki Kanun" olarak karşımıza çıkmaktadır. 4320 sayılı kanunun yetersizliği nedeniyle birçok kadın hakları derneği ve sivil toplum kuruluşları büyük bir çaba sarf ederek 8 Mart 2012 tarihinde 6284 sayılı kanunun TBMM Genel Kurulu'nda oy birliği ile kabul edilmesine yardımcı olmuştur.

20 Mart 2012 tarihinde ise 6284 sayılı "Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi" kanun yürürlüğe girmiştir.

6284 SAYILI KANUN HANGİ HAKLARI VERİR?

6284 sayılı kanunun şiddete uğrayan ya da uğrama ihtimali olan kadın bireylere tanıdığı bazı haklar bulunmaktadır. Bu haklar;

a) Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
b) Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi
yardım yapılması.
c) Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
ç) Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.
d) Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere dört ay, kişinin çalışması hâlinde ise iki aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla, on altı yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının yarısını geçmemek ve belgelendirilmek kaydıyla Bakanlık bütçesinin ilgili tertibinden karşılanmak suretiyle kreş imkânının sağlanması.

6284 SAYILI KANUN NEDEN ÖNEMLİDİR?

4284 sayılı kanunun aksine 6284 sayılı kanun sadece evli kadınları değil; aynı zamanda bekar kadınları da korumaktadır. 4284 sayılı kanunda evli olmayan kadınların korunup korunmadığı tartışmalıdır ve bu tartışma Yargıtay'ın kararlarına konu olacak kadar büyümüştür.

Yine 6284 sayılı kanunda, şiddetin tanımı yapılmış ve şiddetin sadece fiziksel şiddet olmadığı aynı zamanda farklı şiddet türlerinin de bulunduğu açıklanmıştır. Fiziksel şiddet dışındaki şiddet türleri de kanun içerisinde yer almıştır. 4320 sayılı kanunda şiddetin tanımı belli değilken 6284 sayılı kanunda şiddet, "Kişiye, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar veren, fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranış” olarak tanımlanmıştır.

6284 sayılı kanunda şiddet uygulayan kişinin tanımı önceki benzer kanunlara kıyasla oldukça genişletilmiştir. Aynı zamanda bu kanunda şiddet olarak tanımlanan davranış ve tutumları uygulayan yahut uygulama tehlikesi olan kişiler, şiddet uygulayan kişiler olarak tanımlanmaktadır.

"Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun" içerisinde şiddetle mücadeleye kurumsal yaklaşım talep edilmektedir. Kanun içerisinde şiddeti önleme ve izleme merkezlerinin kurulması, bu merkezlerin uygulamalarının takip edilmesi amaçlanmıştır.

6284 sayılı kanunda önleyici ve koruyucu tedbirler bulunmaktadır. Ayrıca zorlama hapsi de 6284 sayılı kanun ile yürürlüğe girmiştir. Bu yasanın en önemli kısımlarından biri herhangi bir belge ya da delil aramadan şiddete uğrayan kişi için gerekli önlemlerin anında alınabilmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. 6284 sayılı kanun ile hakim ve mülki amir tarafından koruyucu tedbirler verilebildiği gibi şiddet uygulayan kişi tedbir kararına aykırı davranırsa zorlama hapsine hükmü verilir denilerek şiddet uygulayan kişinin önünün kesilmesi amaçlanmıştır.