7 Ağustos İngiltere basın özeti

Financial Times, ABD'nin İncirlik'ten kalkan bir insansız uçakla IŞİD hedeflerini vurmasının Türkiye'yi örgütle mücadelede cephe hattına taşıdığını yazıyor.

Türkiye'yle IŞİD arasında bir yıldan uzun süredir dile getirilmeyen bir saldırmazlık anlaşması bulunuyor gibi göründüğünü söyleyen gazete "Türkiye ülke içinde bir destekçi ağı olduğu bilinen militanların karşı saldırıda bulunabileceği korkusuyla IŞİD'in doğrudan üzerine gitmiyordu. IŞİD de bölgenin en güçlü ordusundan gelebilecek bir misillemeyi davet etmeme korkusuyla Türkiye'ye saldırmıyordu" diyor.

Gazete, daha önceden de bozulma işaretleri veren bu sözsüz anlaşmanın Suruç bombalamasıyla bozulduğunu, üç gün sonra da IŞİD militanlarının Suriye sınırında Türk askerleriyle çatıştığını belirtiyor.

"Suruç Türkiye'ye mesajdı"Haberde görüşlerine yer verilen eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş bu olayların Türkiye için bir uyanış olduğunu söylüyor ve "Suruç Türkiye'ye bir mesajdı. Türkiye'nin IŞİD için bir hedef olduğunu gösterdi" diyor. Gazete şöyle devam ediyor;

"Şimdiye dek Türkiye'nin IŞİD'e karşı silahlı harekât konusundaki iştahı, en iyi bildiği düşman olan Kürt militanlara olana kıyasla sönük kaldı. Türkiye IŞİD hedeflerine karşı 23 Temmuz'da üç saldırı düzenlerken PKK'nın Türk birliklerine karşı ölümcül saldırılarına örgütün Kuzey Irak'taki sığınaklarını her gün bombalayarak yanıt verdi. Anadolu Ajansı'na göre Türkiye sadece bir haftadaki 100 hava saldırısında 260 PKK militanını öldürdü."

Gazete yazının bu noktasında Güvenlik ve Kalkınma Politikaları Enstitüsü'nden Gareth Jenkins'in sözlerine yer veriyor. Jenkins "Hükümetin önceliğinin Kürtlerle savaşmak olduğuna şüphe yok. Amaçlar farklı. IŞİD konusundaki öncelik örgütü sınır bölgelerinden püskürtmek. Ama PKK'ya karşı saldırıların amacı örgüte büyük bir darbe vurmak" diyor.

Öneş: IŞİD'le mücadele için siyasi irade varCevat Öneş de "IŞİD birçok şubesi ve boyutu olan bir terör hareketi. Ortadoğu genelinde mevcudiyetleri var artı Türkiye'de de uyuyan hücreleri bulunuyor." şeklinde konuşuyor ve son günlerdeki tutuklamaların geç olsa da Türkiye'nin sonunda IŞİD'i yenilgiye uğratmaya bağlılığını gösterdiğini vurguluyor.Öneş ayrıca bu konuda siyasi irade bulunduğunu da ekliyor.

Suruç ve Diyarbakır'daki HDP mitingine düzenlenen bombalı saldırıların faillerinin Türk vatandaşı olduğunu hatırlatan gazete, güvenlik kaynakları ve diplomatlara göre son dönemdeki tutuklamaların IŞİD'in Suruç benzeri eylemler yapma kapasitesini kısmen de olsa azalttığını belirtiyor.

"Türkiye'de IŞİD saldırısı riski artıyor" Yazıda sözlerine yer verilen Batılı bir diplomat da "IŞİD Türkiye'nin koalisyonun bir parçası olarak harekete geçmesini mi bekliyor, yoksa önleyici bir saldırı mı düzenlemek istiyor belli değil. Ama üzerinde uzlaşılan görüş bir IŞİD saldırısı riski artıyor ve artmaya da devam edecek." diyor.

Bu kaygıların Türkiye'nin 34 milyar dolarlık turizm endüstrisini de tedirgin ettiğini belirten Financial Times, yazıya şöyle son veriyor;

"Bir yanda Kürt köylüler, diğer yanda NATO'nun 2.büyük ordusu" "IŞİD'le savaşan koalisyon için Türkiye'nin Suruç saldırısına verdiği tepkinin iyi ve kötü yanları var. Ankara'nın nihayet ülkedeki cihatçılara önlem alması ve hava üslerini Suriye'deki görevlere açması nedeniyle bir rahatlama var. Ancak IŞİD'le savaşma sicili kendisininkinden çok daha iyi olan PKK'ya bomba yağdırılmasından huzursuzlar. AB ve ABD'nin PKK'ya karşı orantısız önlemlerden kaçınması çağrılarına karşın bu huzursuzluk reel politik karşısında geride kalabilir. Türkiye'yi koalisyona katmanın bedeli Türkiye'ye PKK'yı vurmasına engel olmamaksa, çok sayıda hükümet bu bedeli ödemeye hazır. Batılı bir diplomat 'Aritmetik ortada. Bir yanda çoğu kötü silahlanmış Kürt köylüler var, diğer yanda ise NATO'nun en büyük ordusu. Türkler değerlerini biliyor' diyor."

"İki cephede savaş" Economist dergisi bu haftaki sayısında Türkiye'de yaşanan son gelişmeleri ve artan çatışmaları "Türkiye'nin kavgacı siyaseti: İki cephede savaş" başlıklı makalesinde değerlendiriyor.

"İki cephe" olarak vurgulanan durum, "geçici hükümetin hem yurt içindeki ve hem de dışarıdaki Kürtlere düzenlediği saldırılar".

Yazı Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) Haziran ayındaki genel seçimde %13 oy alarak, AKP'nin mecliste çoğunluğu kazanmasını engellediğini hatırlatarak başlıyor ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile HDP arasındaki "dokunulmazlık" tartışmasına değiniyor.

Erdoğan'ın 'terör bağlantısı olan milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılması' çağrısının ardından, HDP milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılması için dilekçe verdiğini belirten Economist, "HDP bu hamleyle saklayacak bir şeyi olmadığını göstermek istedi" yorumunu yapıyor. Ardından HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın "Hiçbir zaman şiddet, terör ve ırkçılığı desteklemedik. Baskı ve tehditlere boyun eğmeyeceğiz" sözlerine yer veriliyor.

Dergi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dokunulmazlıkların kaldırılması talebini ise "Türkiye'nin Kürtlerini marjinalleştirerek siyasi üstünlük kazanma stratejisinin bir parçası" olarak yorumluyor.

'IŞİD'e yönelik hava bombardımanı kılıftı'Yazı şöyle devam ediyor: "Geçen ay Türkiye üslerini koalisyon uçaklarına açıp IŞİD'ı bombalamaya başladığında, Batılı müttefikler Erdoğan'ın sonunda IŞİD tehdidinin ağırlığını kavradığını umut etmişti. Ancak Erdoğan IŞİD bombardımanlarını, Kuzey Irak'taki PKK hedeflerine çok daha ağır saldırılar yapmak için bir kılıf olarak kullandı."

İki yıl önce Kürtlerle başlatılan barış müzakerelerinin sona erdiği, yüzlerce Kürt'ün tutuklandığı, PKK'nın da Türk polis ve askerlere yönelik saldırılarına yeniden başladığı belirtildikten sonra, dergi şu çıkarımda bulunuyor: "PKK'nın bu saldırıları Erdoğan'ın eline koz veriyor ve birçok kişi, ılımlı HDP'lileri zayıflatmak için çatışmanın artırıldığını düşünüyor".

"Erdoğan'ın amacı AKP'nin iktidara tutunması" diyen Economist, geçici AKP hükümetinin koalisyon kurmaya da hevesli görünmediğini belirtiyor.

"Erken seçim AKP'ye istediği sonucu vermeyebilir"Dergi erken seçime gidilmesi halinde, AKP'nin yeniden çoğunluğu kazanma planlarının tutmayabileceği görüşünde: "Haziran'daki seçimde, AKP'nin sert tonundan rahatsız olan muhafazakâr Kürtlerin oyları AKP'den HDP'ye kaydı. Şiddeti artırmak, sadece ve sadece Güneydoğu'daki bu eğilimin daha da güçlenmesine neden olur. AKP Kürt karşıtı duygudan da istifade ederek oylarını artırmayı ümit ediyor olabilir."

Görüşüne yer verilen Batılı bir diplomat 'Erdoğan'ın bir zamanlar Kürt cephesinde mucizeler yaratabilecek bir pozisyonda olduğunu' söylüyor, ancak dergiye göre "Erdoğan'ın siyasi üstünlük peşinden koşması, Türkiye'nin Kürtleriyle anlaşmaya doğru giden ilerlemesini senelerce geri götürdü".

Yazıda Batı'nın yine de Türkiye'ye eleştirilerinde dikkatli davrandığı ve Türkiye'nin PKK'ya karşı kendini savunma hakkını desteklediği belirtiliyor.

Economist'in makalesi şu satırlarla son buluyor: "Türkiye siyasetindeki bölünme bir zamanlar laik ordu ile İslamcı AKP arasındaydı. Erdoğan'ın Kürtleri ezme kampanyasında orduyu yanına alması, aradaki açıklığın doldurulduğunu gösteriyor. HDP şu an seçmenlerinin şeffaflığı, milliyetçi heveslere tercih etmelerini ummak durumunda."