7 Bin Yıllık Mardin, Çarpık Yapılardan Arındırılıyor

Farklı dil, din ve kültüre sahip insanların yüzyıllardır barış ve huzur içerisinde yaşadığı Mardin, TOKİ'nin uygulayacağı kentsel dönüşüm projesiyle 100 yıl öncesine dönüştürülecek. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan 7 bin yıllık Mardin, çarpık yapılardan arındırılarak asil listeye girecek.

TOKİ, Mardin'de yıkılacak çarpık yapıların yerine, yöresel mimariye uygun yeni konutlar inşa edecek. Proje alanında Mardin mimarisine uygun birkaç katlı konutlar planlandı. TOKİ, toplu konut alanlarında da yine yöresel mimariye uygun, şehrin siluetini bozmaması için düşük ve orta katlı konutlar inşa edecek.

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Mardin Valiliği ve Mardin Belediyesi işbirliğiyle uygulanacak kentsel dönüşüm projesiyle şehir çarpık yapılardan arındırılacak. Halk arasında Eski Mardin olarak adlandırılan sit alanlarındaki betonarme ve yığma yapılar, taş yapılara olan eklentiler ile Mardin Kalesi eteklerinde tarihi yapıların etrafında yer alan betonarme ve çarpık yapılar yıkılacak. Bu yapıların yerine yöresel mimariye uygun kentsel ihtiyaçları da düşünülerek, yeni konutlar inşa edilecek.

Eski Mardin'de uygulanacak kentsel dönüşüm projesiyle Saraçoğlu, Ensar ve İstasyon Mahallelerindeki 5 bini aşkın yapı tamamen veya taş yapılardaki eklenti katlar yıkılacak. Projeyle Mardin'in tarihi evlerinin bulunduğu sit alanlarında konutların restore edilerek kente kazandırılması süreci hızlanacak. Aynı zamanda sit alanı etrafındaki çarpık yapılar temizlenerek, Ensar ve Saraçoğlu Mahallelerinde sit alanının devamı niteliğinde yöresel mimariye uygun yeni evler yapılacak. Proje kapsamında Mardin baştan aşağı ele alınarak, Eski Mardin sit alanları, sit alanlarının siluetini kapatan Mardin mimarisiyle uyumsuz yapılar ve kamu lojmanlarının yenilenmesi sağlanarak kent adeta yeniden inşa edilecek.

Eski Mardin olarak bilinen sit alanları içindeki taş yapıların ortaya çıkarılması, restore edilip kente ve ülkemize kazandırılması için alandaki betonarme ve yığma tarzı yapıların tamamı yıkılacak. Bununla birlikte taş evlere ilave yapılan betonarme veya yığma katlar, bu taş yapılardan sökülerek kentin şehrin kangrenleşen yarası sarılacak. Yıkımlarla birlikte bölgenin restore edilerek tarihe ve dünya mirasına kazandırılmasının yolu açılacak.

Saraçoğlu, Ensar Mahallelerinde yıkılacak yapıların yerine TOKİ tarafından yöresel mimariye uygun konutlar inşa edilecek. Bu konutlar tek veya birkaç katlı olarak Mardin usulü teras ev mimarisine uygun olacak.

Mevcut yapılarda oturanlara, yıkılacak olan evlerine karşılık, proje alanında Mardin mimarisine uygun yapılacak birkaç katlı konutlardan ya da toplu konut alanlarında yine TOKİ tarafından yöresel mimariye uygun inşa edilecek konutlardan alabilecek. Toplu konut alanlarında inşa edilecek konutlar da şehir siluetini bozmaması için bloklar düşük veya orta katlı yapılacak.

Eski Mardin'de, tamamı yıkılacak yaklaşık 570 adet bina, bir bölümü yıkılacak yaklaşık 860 adet yapı bölümü olmak üzere toplam bin 430 yapı yıkılacak. Bunun yanında Eski Mardin'in eteklerinde bulunan Saraçoğlu Mahallesi'nde 680 bina, bin 260 konut; Ensar Mahallesi'nde 456 bina, bin 276 konut ile çoğunluğu kamu lojmanlarından oluşan İstasyon Mahallesinde ise 462 bina, bin 362 konut yıkılacak. Yıkılan yapıların yerine Ensar ve Saraçoğlu Mahallelerinde bin 500'ün üstünde, İstasyon Mahallesi'nde ise 2 bini aşkın konut inşa edilecek. Toplu konut alanlarında ise yapılacak konut sayısı ise 3 bini aşacak.

Mardin'in çarpık yapılardan kurtarılması amacıyla uygulanacak proje için kurumlar arası ilk protokol 2008'de imzalanmıştı. Kentsel dönüşüm uygulanacak proje alanında hak sahibi tespit çalışmaları devam ediyor. Kentsel dönüşüm alanında ve toplu konut alanlarında inşa edilecek konutlar için ihale süreci de başladı. İlk protokol sonrası, Eski Mardin ile birlikte ele alınması gereken Ensar, Saraçoğlu ve İstasyon Mahallelerinde de proje geliştirilmesine yönelik, Valilik ve Belediye tarafından TOKİ'ye önerilen alanlarda çalışma yapılabilmesi amacıyla ikinci protokol ise 8 Mart 2012'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın huzurunda Mardin'de imzalandı.