8 Mayıs Dünya Talasemi Günü

Trabzon Halk Sağlığı Müdürü Köksal Hamzaoğlu, talaseminin, toplum eğitimi, evlilik öncesi tarama ve doğum öncesi tanı testleri ile önlenebilen bir hastalık olduğunu bildirdi.

Hamzaoğlu, 8 Mayıs Dünya Talasemi Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, talaseminin, Akdeniz anemisi anlamına geldiğini belirtti.

Akdeniz bölgesinde ve göçlerle yayılarak dünyanın her ülkesinde görülen kalıtsal bir kan hastalığı olduğunu ifade eden Hamzaoğlu, anemi (kansızlık) oluşmasında etmenin, kanda alyuvarların yapısında yer alan hemoglobin molekülünün yapısındaki bozukluk olduğunu bildirdi.

Anne ve babadaki genlerin hastalıklı olup olmamasına bağlı olarak çocukta hastalığın, taşıyıcı tip (minör), hasta tip (majör) ve hafif hastalık (intermedia) tiplerinden birinin görüldüğünü anlatan Hamzaoğlu, şöyle devam etti:

"Tayıcı tipte bireyler tamamen sağlıklıdır ve hafif derecede kansızlık dışında sorunları olmaz. Demir eksikliği anemisi ile sık karıştırılarak gereksiz yere uzun süre demir tedavisi alabilirler. Talesemi taşıyıcılarında herhangi bir tedavi gerekmez. Türkiye'de talasemi taşıyıcılığı yüzde 2,1'dir. Hasta tip, Akdeniz anemisi olarak da bilinir. Bu çocuklar kendileri için gerekli hemoglobini yeterli miktarda yapamazlar. Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, huzursuzluk, karaciğer ve dalak büyümesi sonucu karın şişliği, sık sık ateşlenme, yüz ve kafa kemiklerinden başlayarak kemiklerde değişiklik ve tipik bir yüz görünümü ortaya çıkar. 3-4 aylıktan başlayan, sürekli kan nakli gerektiren çok ciddi bir kan hastalığıdır. Özellikle erken yaşta kemik iliği nakli ile bu hastalar, yüzde 70-80 sağlıklarına kavuşabilmektedir. Hafif hastalık ise taşıyıcılar gibi tamamen sağlıklı olmayan, hastalık belirtileri genellikle ileri yaşlarda başlayan, kan gereksinimleri daha az olan hastalığın hafif tipidir."

Talasemi taşıyıcılarının büyük çoğunluğunun bu hastalığı taşıdıklarını bilmediklerini, ancak talasemi majörlü bir çocuk sahibi olduklarında ya da özel kan testini yaptırdıklarında öğrendiklerini belirten Hamzaoğlu, talasemi testinin evlilikten önce mutlaka yapılması gerektiğini, bu testin amacının evlenmeyi engellemek değil, taşıyıcıları saptayıp hasta çocuklar doğmasını önlemek olduğunu vurguladı.

Hamzaoğlu, talasemi hastalığından korunmanın, için toplumun hastalıkla alakalı bilgi sahibi olması, risk grubunda olanlara kan testi yapılması ve taşıyıcı olanlara yönelik genetik danışmanlık hizmeti verilmesiyle mümkün olabileceğine dikkati çekerek, talaseminin, toplum eğitimi, evlilik öncesi tarama ve doğum öncesi tanı testleri ile önlenebilen bir hastalık olduğunu kaydetti.

Muhabir: Asena Akçay