8 Plan'daki büyüme hedefi yakalanamadı

Ankara (AA)- Türkiye 2007-2013 dönemini kapsayan 9. Kalkınma Planı'nı hazırlayarak Meclis'ten geçirirken, bir önceki Planın sonuçları da netleşti. 2001-2005 dönemini kapsayan 8. Kalkınma Planı'nda Türkiye, büyümede umduğunu bulamadı.

Devlet Planlama Teşkilatı verilerine göre, 8. Plan'da yüzde 6,7 olarak hedeflenen gayrisafi milli hasıla (GSMH) büyümesi yüzde 4,1'de kaldı. Sektörel bazda bakıldığında ise yüzde 2,1 olacağı beklenen tarım büyümesi yüzde 1'de kaldı.

8. Kalkınma Planı'nın önemli ölçüde sapan hedeflerinden biri de plan döneminde yaşanan krizin de etkisiyle işsizlik oranı oldu. 2001-2005 döneminde yüzde 5,6 olacağı hesaplanan işsizlik oranı, yüzde 10,3 olarak hesaplandı. Yüzde 7 olarak hesaplanan sanayi ancak yüzde 4,9, yüzde 7,5 olarak hedeflenen hizmetler sektörü ise yüzde 4,8 oranında büyürken, Plan döneminde yaşanan kriz de burada etkili oldu. 8. Plan'da yüzde 6,5 olması öngörülen toplam tüketim ise yüzde 3'te kaldı. Toplam tüketim içinde kamu payı yüzde 7,6 olması beklenirken, bu rakam eksi 0,6 seviyesinde gerçekleşti. Yüzde 6,3 olarak hesaplanan özel tüketimin payı da yüzde 3,4'te kaldı.

Sabit sermaye yatırımlarında ise yüzde 7,1 olarak konulan hedef, yüzde 4,1 olarak gerçekleşti. Yatırımlarda yüzde 8,5 olması planlanan kamu payı yüzde eksi 2,1'de kalırken, yüzde 6,5 olması hedeflenen özel payı ise yüzde 5,9 olarak gerçekleşti. Plan döneminde gayri safi yurtiçi hasılada (GSYH) tarımın payının
yüzde 14 olması öngörülürken, bu oran yüzde 10,3'te kaldı. GSYH'nın yüzde 23,8'nin sanayiden gelmesi hedeflenirken, bu rakam da 25,4'e kadar çıktı. GSYH'nın yüzde 62,2'sinin de hizmetlerden geleceği hesaplanırken, bu sektörün payı da yüzde 64,4 olarak gerçekleşti.

8. Plan'da 4 bin 300 dolar olarak hedeflenen kişi başına milli gelir ise bu rakamın 700 dolar üzerinde gerçekleşti. Planda, 4 bin 300 dolar olarak hedeflenen kişi başına milli gelir, döviz kurunun sabit kalmasının da etkisiyle, 5 bin 8 dolar olarak gerçekleşti. Planda aşılan hedeflerden biri de nüfus oldu. Dönem sonunda 70.2
milyon olması beklenen nüfus, 72,1 milyon olarak hesaplandı. Plan dönemi sonunda, istihdam düzeyinin 24 milyon 242 bin kişi olması beklenirken, bu rakam 22 milyon 46 binde kaldı. Tarımda 8 milyon 727 bin kişi olacağı hesaplanırken, bu rakam 6 milyon 493 bin kişi de kaldı.

Sanayide 4 milyon 322 bin kişinin istihdam edilmesi planlanırken, istihdam rakamı 4 milyon 281 bin kişi olarak gerçekleşti. Hizmetlerde ise 11 milyon 193 bin kişilik istihdam beklentisi aşıldı ve 11 milyon 272 bin kişi olarak hesaplandı. Dış Ticaret ise plan hedeflerinin önemli ölçüde aşıldığı alan oldu. 2001-2005 döneminde ortalama yüzde 11 ihracat büyümesi hedeflenirken, artış oranı yüzde 21,4'e kadar çıktı. İthalat için de yüzde 10,3'lük ortalama artış beklenirken, yıllık yüzde 16,4'lük genişleme yaşandı. Bunlara paralel yüzde 10,6 olarak hesaplanan yıllık ortalama dış ticaret hacmi artışı da yüzde 18,2 oranında artış göstermiş oldu.