9 Eylül’de ne oldu, önemi nedir? 9 Eylül İzmir’in kurtuluşu anlamı ve önemi

Bugün 9 Eylül tarihinde İzmir'in kurtuluşu kutlanıyor. Bugünün anlam ve önemi bilmeyen kişiler tarafından sorgulanıyor. 26 Ağustos tarihinde başlayan Büyük Taarruz harekâtı sonucu Türk ordusunun Yunan işgali altındaki İzmir'e 9 Eylül 1922'de girmesi ve kurtuluşu bu tarihte gerçekleşmiştir. İşte 9 Eylül'ün anlamı...

9 EYLÜL TARİHİNİN ÖNEMİ NEDİR?

26 Ağustos 1922'de Türk ordusu tarafından başlatılmış olan Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı'nın son safhasıydı. 30 Ağustos günü Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ordulara bir bildiri yayımlayarak tarihî "Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!” emrini verdi ve 2 Eylül'de Uşak'a girildi. Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde kendisinin de haberdar olmadan Yunanistan Küçük Asya Ordusu'nun Başkomutanlığı'na getirilmiş General Nikolaos Trikupis Afyonlu Ahmet Çavuş tarafından tutsak edildi.

Türk birlikleri, İzmir'e doğru hızla ilerlemiş oldu ve Yunan birlikleri ile Rum siviller Anadolu'dan çekildiler. 9 Eylül 1922 günü de Ahmet Zeki Bey komutasındaki 2. Süvari Fırkası, ardından Mürsel Paşa komutasındaki 1. Süvari Fırkası birlikleri İzmir şehrine girdi. Ardından 5. Süvari Kolordusu Komutanı Mirliva Fahrettin Paşa, komutasındaki birliklerle saat 10:00'da İzmir'e girdi. İzmir’e girerek Yunan bayrağını indirip Türk bayrağını göndere çeken kişi ‘Kürt Reşo’ lakaplı Diyarbakırlı Süvari Çavuş Reşat Nazlı'dır.

İkinci Tümen'in öncülüğünü yapmakla görevlendirilen Dördüncü Alay Komutan Yardımcısı Yüzbaşı Şerafettin Bey'in komutasında yaya olarak en önde giden sekiz er, Bornova'dan Halkapınar'a ilerleyişi sırasında Punta'daki Tuzakoğlu fabrikasına yaklaştıkları sırada fabrika pencerelerinden ani bir ateşe uğramıştır. Bu olayda 4 asker hayatını kaybetti ve hemen orada defnedildiler. Konak'a ulaşmayı başaran Şerafettin Bey, Hükümet Konağı önünde göğsüne isabet eden mermilerle yaralanmıştı ancak Konağa girip balkona Türk bayrağını dikebildi. Hükûmet Konağı'na bayrağın dikilmesinin hemen ardından Yüzbaşı Zeki komutasındaki süvari birliği Hükûmet Konağı'nın hemen sağında yere alan ve günümüze ulaşmayan Sarıkışla'ya, Üsteğmen Arif ve Takım Komutanı Celal Bey ile Yedeksubay Besim Efendi'nin de Kadifekale'ye bayrağı çekmesi ile İzmir'in işgalden kurtuluşu ilan edilmiş oldu.

Mustafa Kemal Paşa'nın ordulara 1 Eylül'de verdiği tarihi emirle başlayan ve 18 Eylül 1922 tarihine kadar yapılan "Takip Harekâtı" ile bütün Batı Anadolu'daki Yunan askerleri, Türk sınırları dışına çıkarılmıştır. Takip Harekâtı'nın başarı ile sonuçlanması sayesinde İzmit bölgesinden İstanbul Boğazı'na, Balıkesir bölgesinden Çanakkale Boğazı'na kadar Türk ordusu için hayati önem taşıyan diğer stratejik hedefler de İtilaf Devletlerinin işgalinden, olaysız olarak ve barış vasıtasıyla kurtarılmıştır. Türk ordusunun kazandığı bu zafer, Mudanya Ateşkes Antlaşması'na giden süreci başlatmış; Türkiye, Mudanya Ateşkes Antlaşması’ndan sonra 24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan Barış Antlaşması'nı imzalayarak bağımsızlığını kazanmıştır.