9 Mayıs Dünya "çölyak Günü”

Zonguldak Halk Sağlığı Müdürü Dr. Yusuf Kaya 9 Mayıs Dünya Çölyak Günü nedeniyle açıklama yaptı.Dr. Yusuf Kaya, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:"Çölyak Hastalığı genetik bir hastalık olup; buğday, yulaf, çavdar ve arpa da bulunan gluten durumudur. İnce barsağın mideye yakın kısmını etkileyen bu hastalık nedeni ile buradan emilimi gerçekleşen demir, kalsiyum, çinko, magnezyum, protein ve vitaminler gibi hayati önemi olan besin öğelerinin vücuda alınamaması beslenme kayıplarına özellikle çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği, yetişkinlerde kilo kaybı ve kemik erimesine neden olur. Zamanla bütün organlar ve sistemler bu durumdan etkilenerek hayati durumlar gelişir. Dünyada en fazla görülen genetik hastalıktır ve her 100 kişiden birinde çölyak hastalığı görülmektedir.Barsak ilk etkilenen organ olması nedeni ile en tipik belirtisi ishaldir. Fakat her vakada ishal görülmeyebilir. İshal direk olarak hastalığı düşündüren bir belirti olmadığı için tanı koyulması çok zor bir hastalıktır. Gelişmiş ülkelerde yapılan araştırmalar çölyak hastalarının %97 sinin tanı almadıklarını göstermektedir. Uzun süren ve tekrarlayan ishaller, kansızlık, kemik erimesi, çocuk ve bebeklerde büyüme ve gelişme geriliği, zayıflama, huzursuzluk şikayetleri bulunan kişilerde bu belirtiler herhangi bir hastalığa dayandırılamıyorsa çölyak hastalığından şüphelenilmelidir. Çölyak hastalığından şüphelenilen vakalara, kan testleri, hızlı parmak ucu testleri, çölyak hastalığına özel anti-endomisium (EMA) ve anti-doku transglutaminaz (tGT) testleri ile endoskopi ile ince barsaktan alınan biyopsi bulgularına göre kesin tanı koyulabilir.Çölyak hastalığının tek tedavisi ömür boyu glutensiz diyet yapmaktır. Buğday, arpa, yulaf ve çavdar ile bunlarla karışık yapılmış gıdalar kesinlikle çölyak hastaları tarafından tüketilmemelidir. Gluten içeren gıdalara alternatik olarak mısır, pirinç, patates ve glutensiz buğday nişastası önerilebilir. Çölyak hastaları diyete başladıkları andan itibaren barsak dokusunda iyileşme başlar ve 1-2 yıl içerisinde eski haline döner ve buna bağlı olarak gelişen durumlarda gerileme görülür kişiler normal hayatlarına devam edebilir. Çölyak hastaları ömür boyu diyet yapmak zorundadır. Bunun dışında henüz alternatif bir tedavi yöntemi yoktur. Çölyak hastalığının tanılanması ve bu hastaların günlük hayatlarında yaşadıkları zorluklar hakkında toplumsal bir bilinç oluşturmak amacıyla belirlenen “9 Mayıs Dünya Çölyak Günü” olarak değerlendirilmektedir."