AB ‘Viktatör’e resti çekti
Macaristan’ın, AB’nin temel ilke ve değerlerini ihlal eden bir yaklaşım içine girmesinin sıkıntısını yaşayan Brüksel, Budapeşte’ye yönelik baskıyı yaptırımlarla artırmaya hazırlanıyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın girişimleri doğrultusunda yapılan ve AB’nin tüm uyarılarına rağmen 1 Ocak’ta yürürlüğe giren anayasa ile ilgili hukuki analizini gelecek hafta salı günü açıklayacak olan AB Komisyonu, şimdiden gözdağı verdi. Aday ülkelerin bile üye olmadan önce uyması gereken kriterlere Macaristan’ın uymaması bu ülkenin oy hakkının askıya alınması talebine kadar giden çağrıların da yoğunlaşmasına neden oluyor.
Verileri Brüksel’in beklentilerini karşılamayan ve en az 15 milyar euro düzeyinde krediye ihtiyaç duyan Macaristan’ı bir yandan ekonomik alanda sıkıştıran AB Komisyonu, gerekli görülen adımların atılmaması halinde “demokratik hakları” ihlal gerekçesiyle yaptırım süreci başlatmaya hazırlanıyor. Bu çerçevede AB Adalet Divanı devreye girerek uyarı ve kınamayla başlayıp mali yaptırıma kadar gidebilecek bir süreç başlatabilir.
Kopenhag’da Danimarka Başbakanı Helle Thorning-Schmidt’le ortak basın toplantısı yapan AB Komisyonu Jose Manuel Barroso, “Birlik ilke ve değerlerine uyulmasını sağlamak için tüm gücümüzü kullanacağız” dedi. Orban’ı iki kez uyardığını hatırlatan Barroso, Macaristan’ın ihlal bulunması halinde gerekli değişiklikleri yapacağı mesajını verdiğini söyledi. AB daha önce benzer bir uygulamayı yalnızca Avusturya için devreye sokmuştu. Avustruya’da 2000 yılında ırkçı parti iktidara geldiğinde Brüksel ilişkilerini askıya almıştı. Ancak bunun işleri daha da zorlaştırdığını görünce geri adım atmıştı. Bu kez iki tarafın da “U dönüşü” yapması beklenmiyor.
Bağımsız kurumların hepsini ele geçirdi
- Macaristan’da geçen bahar yapılan özgür ve adil seçimlerde merkez sağdaki Fidesz partisi oyların yüzde 53’ünü aldı. Ancak meclisteki sandalyelerin yüzde 68’ine sahip oldular. Böylece Fidesz anayasayı değiştirme hakkı kazandı.
- Parti iktidardaki ilk yılda anayasayı tam 10 kez değiştirdi. 1 Ocak 2012’de de yepyeni bir anayasa devreye soktu.
- İnsan hakları ve azınlık hakları ile ilgilenen ombudsmanların görevleri sembolik hale getirildi.
- Başsavcılık, Sayıştay ve Merkez Bankası yönetimleri iktidara devredildi.
- Anayasa Mahkemesi’nin yargıçları hükümetten yana isimlerle değiştirildi. Birçok yetki elinden alındı.
- Seçim bölgeleri Fidesz partisinin kazanmasını garantileyecek şekilde değiştirildi. “Adaletsiz yayın yapan” gazetelere milyon dolarlık cezalar getirildi. Kürtaj yasaklandı.
