ABD 24 Nisan'da hangi törene, nasıl katılacak?

Ayça Abakan

BBC Türkçe

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde Çanakkale Savaşları'nın 100. yıl dönümü dolayısıyla 23-24 Nisan tarihlerinde düzenlenecek anma törenleri için diğer dünya liderleri gibi Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ı da davet etmişti.

Bunun üzerine Sarkisyan, gönderdiği yanıtında, birkaç ay önce Erdoğan'ı 24 Nisan 2015'te düzenlenecek anma törenleri için Erivan'a davet ettiğini hatırlatarak, "Ermeniler, davet edilenden yanıt gelmeden, pek misafir olmayı kabul etmez" ifadesini kullanmıştı.

24 Nisan'a üç ay kala ve karşılıklı olarak yanıtsız kalacağı anlaşılan davetler ışığında, Türkiye-Ermenistan ilişkilerine Erivan'dan nasıl bakılıyor?

Erivan'dan gazeteci ve yayıncı Mark Grigorian, son gelişmelerle ilgili olarak BBC Türkçe'nin sorularını yanıtladı:

BBC Türkçe: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın daveti Ermenistan'da nasıl karşılandı?

Mark Grigorian: Erdoğan'ın daveti basına yansıdığında, Ermenistan'daki pek çok kişi bunun, Türk yönetiminin 24 Nisan anma törenlerinin önemini baltalamak amacıyla attığı adımların ilki olduğu kanısına vardı. Türkiye liderinin böyle bir adım atarak dünyanın dikkatini başka bir noktaya çekmeye çalıştığı düşünüldü. Ve tabii Sarkisyan'ın 24 Nisan'da Erivan'dan başka bir yerde olamayacağı da gayet açıktı. Merak edilen, 'Sarkisyan'ın nasıl yanıt vereceği, nasıl bir üslup kullanacağı?' idi.

Amerikalılar kimi, nereye gönderecek?

BBC Türkçe: Peki sizce dünya liderlerinden kimler hangi törene gidecek?

Mark Grigorian: Hayli nazik bir sorun bu. Çünkü bu Ermenistan ve Türkiye'nin siyaset sahnesindeki yerlerini ortaya koymakla kalmayacak, modern siyasette ahlakî değerlerin yerini de gösterecek. Ermenistan medyası Fransa Cumhurbaşkanının Erivan'da düzenlenecek anma törenine katılacağını yazıyor sürekli. (İngiltere Kraliyet Veliahtı) Prens Charles'ın Türkiye'ye gitme konusunda şimdilik 'Evet' demiş olmasından duyulan derin hoşnutsuzluk da gizlenmiyor. Şimdi merak edilen nokta ise Türkiye ve Ermenistan'daki törenlere ABD'den kimlerin gideceği ve Vladimir Putin'in Türkiye'ye gidip gitmeyeceği.

Serj Sarkisyan'ın Tayyip Erdoğan'a verdiği yanıt, Ermeni toplumunda büyük takdir gördü. İster hükümet yandaşı olsun, ister muhalif olsun, siyasetçiler arasında, yanıttaki ifadelere katılmayan kimse yok.

Ermeni medyası, Cumhurbaşkanı Sarkisyan'ın yanıt mektubunda değindiği ve Çanakkale Savaşı'nda Türk silahlı kuvvetlerinde hizmet veren, ancak kendi annesi, babası ve kız kardeşi soykırımda öldürülen Yüzbaşı Sarkis Torosyan'ın öyküsüne odaklandı.

'Ankara, Bakü'den bağımsız davranamaz'

BBC Türkçe: Peki Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geçen yılki taziye mesajından bu yana, özellikle bu yıl, Erivan'da beklentiler ne yönde?

Mark Grigorian: Türkiye'den herhangi ciddi bir adım atması bekleniyor diyemem. Buradaki genel kanı, Ermenistan politikası konusunda, Erdoğan liderliğindeki Türkiye'nin 'Azerbaycan'ın kardeşi' gibi hareket ettiği, yani Ankara'nın Bakü'nün çizgisini izlediği yönünde. Bakü de, inkârcı tavrında daha inatçı davrandığından, Erdoğan'ın bağımsız hareket etmesi mümkün görünmüyor. Buradaki kanı, Ermenistan'ın ve dünyadaki tüm Ermenilerin daha yıllar boyunca bu konunun peşini bırakmaması gerektiği yönünde.

BBC Türkçe: Ankara ile Erivan arasında herhangi bir uzlaşma işareti görüyor musunuz?

Mark Grigorian: Ne yazık ki halen Bakü yönetiminin Ermeni-Türk sorunlarıyla ilgili tavrı nedeniyle, uzlaşmacı adımlar atılabilmesi olasılığı çok sınırlı. Bununla birlikte Ermenistan-Türkiye sınırının açılması önemli bir adım olabilir. Ama çok çok az bir olasılık bu. Bir ara Türkiye'nin sınırın hemen ötesindeki Ani harabelerini Ermenistan'dan gelecek ziyaretçilere açacağı söylentisi dolaşıyordu ama bunun da çok uzak bir ihtimal olduğu, bugün ya da yarın gerçekleşemeyeceği düşünülüyor.