"ABD barış süreci için alternatif kabul etmeyecek"

CAD NEBHAN - ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti olarak tanıma" kararının ardından barış süreci için yeni ara bulucu arayışına giren Filistin yönetiminin bu konuda başarılı olma ihtimalinin düşük olduğu belirtiliyor.

ABD'yi "tek ara bulucu" olarak kabul etmediklerini ifade eden Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile yönetimi, uluslararası bir konferans sonucu oluşturulacak, ABD'nin de bir parçası olduğu çok taraflı ara bulucu mekanizması istediklerini aktarıyor.

Kudüs kararına kadar barış sürecinin tek ara bulucusu ABD'nin kendisine bir alternatif kabul etmeyeceğini öngören analistler ise İsrail'in daha önce Rusya'nın önerisini cevapsız bıraktığını, Avrupa Birliğinin de Filistinliler için ABD'nin karşısına çıkmayacağını düşünüyor.

Siyasi analist Gassan el-Hatib, konuya dair AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Barış süreci için İsrail'in onay vermediği hiçbir ara bulucu başarılı olamayacak." dedi.

İsrail tarafının halihazırda Filistinliler için herhangi bir taviz verme niyeti bulunmadığını belirten Hatib, "Çünkü İsrail bir şey kaybettiğini düşünmüyor. Tüm dünyanın bu ara bulucu fikrini kabul ettiğini farz etsek bile İsrail kendisini kabul etmek zorunda hissetmeyecektir." diye konuştu.

- ABD'nin Kudüs ve mülteciler konusunu dahil etmediği çözümü

Filistinli yazar Semih Şebib de "ABD barış sürecinin idaresi için kendisine alternatif kabul etmeyecektir." ifadesini kullandı.

Şebib, İsrail'in ABD'nin "şımarık çocuğu" olduğunu bu nedenle Washington yönetiminin kendi isteklerine uygun olmayan bir başka ara bulucunun ortaya çıkmasına izin vermeyeceğini kaydetti.

ABD'nin İsrail-Filistin anlaşmazlığı için bulduğu çözümün tam olgunlaşmadığını, Kudüs ve mülteciler meselesinin müzakere konusu dahi edilmediğini belirten Şebib, bu planın Avrupa ve diğer dünya ülkeleri tarafından kabul görmediğini ancak ABD'nin de kimsenin bu planı bozmasına müsaade etmeyeceğini dile getirdi.

- Avrupalılar, Filistinliler için ABD ile karşı karşıya gelmez

Siyasi analist Halil Şahin, Filistinlilerin istedikleri alternatif ara bulucunun aslında Avrupa Birliği olduğunu, Avrupa Birliğinin de Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a ABD'ye alternatif rol oynama fırsatı olmadığını açık bir şekilde ifade ettiğini söyledi.

Avrupalıların kullandığı dilin, "çıkar dili" olduğuna işaret eden Şahin, "ABD ile çıkarlarını daha çok önemsiyorlar. Filistinliler için Washington yönetimiyle karşı karşıya gelmeyecekler." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya'nın ara bulucu olma ihtimaline ilişkin ise Şahin, Moskova yönetiminin geçen yıl Rusya'da üçlü bir zirve gerçekleştirmek için Filistin ve İsrail'i davet ettiğini, Filistinlilerin teklifi kabul etmeye hazır olduklarını ilettiğini ancak İsraillilerin davete karşılık vermediğini aktardı.

Şahin, İsrail'in teklifi karşılıksız bırakarak takındığı bu tavrın, ABD'den başka alternatif kabul etmediği anlamı taşıdığını kaydetti.

- Uluslararası kararları uygulamak için net bir mekanizma oluşturma isteği

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) İcra Komitesi üyesi Vasıl Ebu Yusuf, "Abbas, İsrail'in uluslararası bir girişimi kabul etmeyeceğini, tüm soruşturmalardan kaçtığını ve uluslararası kanunları ihlal ettiğini belirtti" diyerek, ancak bu durumun, Filistinlilerin çabalarını sürdürmesi önünde bir engel teşkil etmediğini vurguladı.

Ebu Yusuf, BM gözetiminde uluslararası kararları uygulamak için net bir mekanizmanın oluşturulacağı ve uluslararası tarafların ara buluculuk görevi üstleneceği bir barış konferansı için gayret sarf ettiklerini aktardı.

FKÖ yetkilisi Ebu Yusuf, atılan bu adımın, haklarının ispatı ve uluslararası kanunlara dayandırılması konusunda kendilerine yardımcı olacağını, İsrail kabul etmese bile uluslararası kanunlarla destekli olduğu için bu kararların uygulanacağı bir günün geleceğini ifade etti.