'ABD'nin İHA'ları hedefleri tutturamadı' iddiası

ABD'de, 11 Eylül saldırılarından sonra terörle mücadele amacıyla eski Başkan George W. Bush döneminde başlatılan ve Başkan Barack Obama döneminde ağırlık verilen İHA programının, hedeflenen kişilerden daha çok masum sivillere zarar verdiği iddia edildi.

The Intercept adlı internet sitesinin isimsiz bir kaynağa dayanarak yayımladığı habere göre, ABD ordusunun İHA'larla yaptığı saldırılarda, Beyaz Saray'ın ve ABD Savunma Bakanlığı Pentagon'un bildirdiğinden daha fazla sivil hayatını kaybetti. Intercept, Amerikan Ulusal Güvenlik Kurumu’nun (NSA) eski uzmanı Edward Snowden tarafından sızdırılan istihbarat raporlarının İngiliz Guardian gazetesinde yayımlanmasıyla adından söz ettiren gazeteci Glenn Greenwald tarafından kurulmuştu.

Obama'nın, İHA savaşında "ölümcül bürokrasisi"nin listelendiği haberde, bazı belgelerin İHA'larla yapılan özel operasyonun ilk 5 ayında hayatını kaybedenlerin yaklaşık yüzde 90'ının hedeflenen kişiler olmadığını gösterdiği savunuldu.

SADECE 35'İ DOĞRU HEDEF

Haberde, İHA'larla gerçekleştirilen özel operasyonlarda öldürülen 200 kişiden sadece 35'inin hedeflenen kişi olduğu iddia edildi.

Aralık 2013'te Yemen'deki bir İHA saldırısında 14 kişinin düğün sırasında öldürüldüğü hatırlatılan söz konusu haberde, Pakistan'da ailelerin İHA saldırısı ihtimali nedeniyle çocuklarını okula göndermediği bilgisine yer verildi.

Saldırılardaki her bir hedefin bizzat Başkan Obama tarafından onaylandığı, program için en büyük ilham kaynağının "coğrafya" olduğu ileri sürüldü.

EN AZ 2500 SİVİL CAN KAYBI

Dünya genelinde insansız uçaklarla düzenlenen saldırıda en az 2 bin 500 sivilin öldürüldüğü tahmin ediliyor. Pakistan, Somali ve Yemen'le Afganistan ve Irak gibi savaş bölgelerinde istihbarat desteği de sağlayan İHA programıyla ilgili Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir ankete göre, ABD halkının büyük çoğunluğu bunu desteklerken, insan hakları, sivil özgürlükler ve birçok sivil toplum kuruluşunun ise büyük tepkisini çekiyor. Haziran 2015'te ABD ordusundan 45 gazi, İHA operatörlerinden faaliyetlerini durdurmalarını ve "ruhlarını kurtarmalarını" isteyen açık mektup yazmıştı.

Nevada'daki Creech hava üssünde İHA operasyonlarını yöneten Albay James Cluff, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD ordusunda İHA kullanma eğitimi görmüş bin pilot bulunduğunu ifade ederek, her yıl bunların 240'ının işi bıraktığını ve yılda sadece 180 kişinin yetiştirildiğini bildirmişti.

AF ÖRGÜTÜ’NDEN KONGRE’YE ÇAĞRI

Söz konusu haberin ardından Uluslararası Af Örgütü, Kongre'den Başkan Barack Obama'nın İHA programının soruşturulmasını istedi.

Uluslararası Af Örgütü'nün Güvenlik ve İnsan Hakları Program Direktörü Naureen Shah yaptığı açıklamada, "Bu dokümanlar, tanımlanamayan insanların cinayetlerini meşrulaştırmak için onları 'savaşçı' olarak sınıflandırmak dahil, ABD'nin sistemli bir şekilde uluslararası hukuku ihlal edip etmediği konusunda ciddi kaygılara yol açıyor" ifadelerini kullandı.

Shah ayrıca bu ifşaların kongre soruşturması gerektirdiğini vurgulayarak, İHA saldırılarının gerçek etkisinin halktan gizlendiğini ve hızlı şekilde genişleyen programın yanlış karakterize edildiğini belirtti.

Stanford Üniversitesi Anayasal Haklar Merkezi avukatı ve "İHA'lar Altında Yaşamak" adlı çalışmanın yazarlarından Omar Shakir de "Yeni yayınlanan dokümanlar, İHA programıyla ilgili ne oranda kasıtlı yanıldığımızı gösteriyor" dedi. (AA)