ABD'nin Suudi Arabistan'daki gizli hava üssü

Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü CIA'nin insansız hava araçlarını iki yıldır Suudi Arabistan'daki bir üste konuşlandırdığı ortaya çıktı.

Amerikan medyasında yer alan haberlere göre tesis, Yemen'de üslendikleri düşünülen Arap Yarımadası'ndaki El Kaide örgütü üyelerini izlemek üzere kuruldu.

Bu üsten havalanan insansız hava araçlarından biri 2011 yılının Eylül ayında, ABD doğumlu bir dinadamı olan Enver el Ewlaki'nin öldürülmesinde kullanıldı.

Aslında Amerikan medyası üssün varlığından bu olay sırasında haberdar oldu ama şu ana kadar bunu duyurmadı.

Üst düzey hükümet yetkilileri o sırada gazetecilere, bu bilginin açığa çıkmasının Arap Yarımadası'ndaki El Kaide örgütüne karşı yürütülen operasyonları sekteye uğratacağını ve Suudi Arabistan ile terörle mücadele konusundaki işbirliğini zedeleyebileceğini söylemiş.

ABD ordusu Suudi Arabistan'daki bütün birliklerini 2003 yılında çekmişti. 1991'deki Körfez Savaşı'ndan bu tarihe kadar ülkede 5 bin ile 10 bin arasında değişen bir Amerikan gücü konuşlandırılmıştı. Resmi olarak bu ülkede sadece ABD Askeri Eğitim Misyonu kalmıştı.

'Önemli hedefler'

Amerikan basınının sonunda varlığını ilan ettiği üssün yeri açıklanmadı ve Suudi Arabistan hükümeti henüz bir yorum yapmadı.

New York Times'ın haberine göre üssün inşası emri, 2009 yılında Yemen'deki bir hedefe yönelik Cruise füzesi saldırısı ardından verildi.

Emri Obama yönetimi tarafından verilen bu ilk füze saldırısı, kadın ve çocuklar da dahil onlarca sivilin ölümüyle tam bir faciayla neticelenmişti.

Amerikalı yetkillilerin gazeteye verdiği bilgiye göre CIA bu gizli insansız hava aracı üssünü ilk kez Ewlaki'nin öldürülmesinde kullandı.

O tarihten sonra CIA'ye "Yemen'deki önemli hedeflerin izini sürüp öldürme" görevi verildi. Bunlar yine aynı yetkililerin ifadesiyle, ABD hükümetinin hukuk danışmanları tarafından Amerikan ulusal güvenliğine doğrudan tehdit oluşturduğuna karar verilen El Kaide yöneticileriydi.

Yemen'e yönelik Amerikan saldırılarında, aralarında Ewlaki'nin 16 yaşındaki oğlunun da bulunduğu üç Amerikan vatandaşının daha öldürüldüğü kaydediliyor.

Washington Post gazetesi de, Başkan Barack Obama'nın CIA başkanlığına aday gösterdiği, o sırada terörle mücadele danışmanı ve daha önce de CIA'in Suudi Arabistan'daki eski büro şefi olan John Brennan'ın gizli üssün inşası konusunda Suudi hükümetiyle yürütülen görüşmelerde önemli rol oynadığını yazıyor.

İslamın en kutsal mekanlarından bazılarının bulunduğu Suudi Arabistan'da Amerikan ordusunun konuşlandırılmasına izin verilişi bir çok İslamcı tarafından "ihanet" olarak değerlendirilip eleştirilegeldi.

Sızan yazışma

Üssün varlığı Amerikan Adalet Bakanlığı'na ait bir gizli yazışmanın sızdırılmasından kısa süre sonra ortaya çıktı.

Yazışma, Obama yönetiminin El Kaide veya müttefiklerinin önde gelen harekat liderlerine yönelik suikastlerin ayrıntılı gerekçelerini içeriyordu.

Belgede bu kişilerin kısa süre içinde bir tehdit oluşturması ve yakalanmalarının mümkün görünmemesi hallerinde öldürme yoluna gitmenin meşru olduğu anlatılıyordu.

Aynı yazışmaya göre öldürmeyi meşru kılacak "tehdit" algısının belirli bir saldırıyla ilgili istihbarata dayanmasının gerekmediği, çünkü El Kaide'nin zaten sürekli bu tür planlar yaptığı da kaydediliyordu.

Başkan Obama döneminde ABD insansız hava araçlarını kullanarak, Pakistan, Afganistan ve Yemen'de El Kaide şüphelisi yüzlerce kişiyi öldürdü. ABD bu faaliyetleri, uluslararası hukukta tanımlanan meşru savunma kapsamında yaptığını söyleyerek savunuyor.

Ama bu faaliyetler, bir çok çevrede hem çok fazla sivil can kaybına yol açtığı hem de yargısız infaz anlamına geldiği gerekçesiyle eleştiriliyor.

CIA başkanlığına aday gösterilen John Brennan, yarın onay almak için Kongre önüne çıktığında muhtemelen Ewlaki'nin öldürülüşü ve insansız hava araçları konusunda da sorgulanacak.