Abdullah Öcalan kimdir?

İlkokulu Amara’da, ortaokulu Nizip’te okuduktan sonra 1966’da Ankara Tapu Kadastro Meslek Lisesi’nde yatılı okudu. Abdullah Öcalan 1969 yılında mezun olan Öcalan 1971 yılına kadar Diyarbakır’da tapu memurluğu yaptı. 1971 yılında İstanbul Hukuk Fakültesine kaydını yaptırdı. Abdullah Öcalan İstanbul’da, hukuk okumaya devam ederken tekrar üniversite sınavlarına girdi ve Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünü kazandı.

Ancak Ankara’daki eğitimini yarıda bıraktı. Abdullah Öcalan Üniversite yıllarında Mahir Çayan ve arkadaşlarının öldürülmeleri üzerine bir protesto eylemine katılmak, Doğu Perinçek ve arkadaşları tarafından çıkarılan Şafak Dergisi’ni dağıtmak suçlarından Nisan 1972’de tutuklandı ve Mamak Cezaevi’nde yedi ay tutuklu kaldı. Abdullah Öcalan, 1975 yılında ilk kez silahlı mücadelenin gerekliliğinden söz etti. Abdullah Öcalan Ankara Yüksek Öğrenim Derneği Yönetim Kurulu’ndayken, arkadaşı Baki Karer’le, Kürtlerin bir ulus olduğunu, haklarını almak için bağımsız bir örgütlenmeye gitmeleri gerektiğini savunmaya ve yeni bir örgüt kurmanın hesaplarını yapmaya başladı.

Ulusal Kurtuluş Ordusu (UKO) adıyla ortaya çıkan yeni oluşum, Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Fis köyünde, 1978’de yapılan bir toplantıda tamamlandı. Marksist-Leninist temellere dayalı bir Kürdistan devletini silahlı mücadele yoluyla kurmayı hedefleyen örgüte Partiye Karkeren Kürdistan (Kürdistan İşçi Partisi) açılımlı “PKK” adı verildi ve genel sekreterlik görevine Abdullah Öcalan getirildi.

Abdullah Öcalan Örgütü belirli bir süre Lice’den yönetti. Kısa bir süre sonra Suriye’ye geçen Abdullah Öcalan, örgütün eylemlerini buradan yönetmeye devam etti. Türkiye’nin baskıları sonucu Suriye, Abdullah Öcalan’ı topraklarından çıkarmak zorunda kaldı. Suriye’den Rusya’ya, oradan İtalya’ya geçen Abdullah Öcalan, İtalyan hükûmeti tarafından da ülkeden çıkarılınca kendisine başka yer aramaya başladı. Yunanistan hükûmeti, PKK’nın liderini Kenya Büyükelçiliği’nde saklamaya karar verdi.

Abdullah Öcalan MİT ve Bordo Bereliler tarafından PKK (Paket Kenya’da Kutulandı) operasyonu ile Kenya’da yakalanan PKK liderinin üzerinden sahte bir Kıbrıs Rum Kesimi pasaportu çıktı. Türkiye’de, İmralı Cezaevi’nde yargılandı ve idam cezasına çarptırıldı. Abdullah Öcalan’ın idam cezası Yargıtay tarafından 25 Kasım 1999 tarihinde onandı. Fakat daha sonra çıkarılan bir yasa ile idam cezası kaldırıldı. Hâlen tutuklu olarak İmralı Cezaevi’ndedir.

Abdullah Öcalan’ nın Suriye’den çıkışından sonraki gelişmeler: 3 Ekim 1998’de Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ara buluculuğa soyundu. Telefon diplomasisi başlattı. 5 Ekim 1998’de Başbakan Mesut Yılmaz, Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit, Devlet Bakanı Hüsamettin Özkan ve İçişleri Bakanı Cahit Bayar bir toplantı yaptılar.

Toplantıda Suriye’ye karşı her türlü askerî tedbirlerin alınması kararlaştırıldı. 5 Ekim 1998’de Hüsnü Mübarek Ankara’ya geldi ve kendisine Öcalan’ın suçlarını ihtiva eden bir dosya verildi. Mübarek dosyayı Suriye Devlet başkanı Hafız Esad’a götürdü. 9 Ekim 1998’de Suriye yönetimi, Öcalan’ı gönderebilecekleri mesajını Ankara’ya iletti. 12 Ekim 1998’de Abdullah Öcalan’ın, Suriye’nin Türkiye sınırına yakın şehri Kamışlı’dan uçakla havalandığı bilgileri ulaştı.

19 Ekim 1998’de, Öcalan’ın Rusya’da olduğuna dair söylentileri, Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Lebedev yalanladı. 20 Ekim 1998’de Yılmaz, Abdullah Öcalan’ın Rusya’nın bir banliyösünde yaşadığını açıkladı.

4 Kasım 1998’de Rusya Parlâmentosu Duma, Abdullah Öcalan’ın sığınma talebini oy çokluğuyla kabul etti. 12 Kasım 1998’de Abdullah Öcalan, Libya ya da Sudan’a gitmek isterken Roma Hava Alanı’nda ‘Abdullah Sarıkurt” adına düzenlenmiş sahte pasaportla yakalandı. 13 Kasım 1998’de Abdullah Öcalan, tutuklanarak Regina Celia Cezaevi’ne konduğu, ardından kalp rahatsızlığı yüzünden Palestrina Hastahanesi’ne götürüldüğü iddiaları yayıldı.

14 Kasım 1998’de Adalet Bakanlığı Öcalan’ın iadesi için resmen müracaat etti. İtalya Adalet Bakanı Müsteşarı Carleone “İtalya ölüm cezasıyla karşı karşıya olan birini veremez.” dedi. 15 Kasım 1998’de Abdullah Öcalan, avukatı Luigi Saraceni aracılığıyla İtalya’dan siyasi sığınma talep etti. 16 Kasım 1998’de İtalyan İçişleri Bakanlığı Öcalan’ın sığınma talebini incelediğini açıkladı. Başbakan D’Alema terörden vazgeçerse Apo’ya sığınma verebileceklerini ima etti. Öcalan, ilk defa hastanede iki saat sorgulandı. 17 Kasım 1998’de İtalya Başbakanı D’Alema “İdam varsa Öcalan’ı iade etmeyiz.” dedi.

Cumhurbaşkanı Demirel, idam cezasının kalkmayacağını söyledi. 18 Kasım 1998’de TBMM bütün partilerin imzasıyla deklarasyon yayımlayarak İtalya’yı ikaz etti. D’Alema görüşmeye açık olduğunu söyledi. Avrupa Parlamentosu, Öcalan’a İtalya’ya sığınma hakkı tanınması yolundaki kanun teklifini reddetti. 19 Kasım 1998’de D’Alema Galatasaray-Juventus maçı için geleceği ve bu ara Öcalan’la ilgili görüşeceği mesajını gönderdi. Başbakan Mesut Yılmaz ise “Ankara’ya gelsin.” deyince vazgeçti. 20 Kasım 1998’de Abdullah Öcalan, “Roma’da kalması ve yerini bildirmesi” şartıyla serbest bırakıldı. 21 Kasım 1998’de Abdullah Öcalan, Roma’nın kuzeyindeki Bracciona gölü kenarındaki Infernetto’da bir villaya yerleşti.

27 Kasım 1998’de D’Alema, Almanya Başbakanı Schröder’le görüştü. Almanya Abdullah Öcalan’ı kabul etmedi. 4 Aralık 1998’de İtalya’da Abdullah Öcalan hakkında “ülkeye sahte pasaportla girmek” suçundan soruşturma açıldı. 16 Aralık 1998’de Roma İstinaf Mahkemesi, Abdullah Öcalan hakkında aldığı mecburi ikamet kararını kaldırdı. 28 Aralık 1998’de Roma İstinaf Mahkemesi, Türkiye’nin Abdullah Öcalan’ın alıkonması talebini kabul etmedi. 16 Ocak 1999’da İtalya, Abdullah Öcalan’ın ülkeyi terk ettiğini duyurdu. 18 Ocak 1999’da eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden birinde olabileceği söylendi. 22 Ocak 1999’da Rusya Dışişleri Bakani İgor İvanov, Öcalan’ın Rusya’da olmadığını açıkladı.

1 Şubat 1999’da Hollanda radyosu, Abdullah Öcalan’ın Hollanda’ya gelme talebinde bulunduğunu, ancak reddedildiğini duyurdu. Türk yetkililer Atina’ya gittiğini iddia ettiler. Yunanistan bu iddiaları kabul etmedi. Başbakan Bülent Ecevit, Milano üzerinden İsviçre’ye gittiğini ileri sürdü. 2 Şubat 1999’da Yunanistan, Abdullah Öcalan’ın Korfu Adası’na geldiği ve polisler tarafından çevrildiği iddiasını yalanladı.

16 Şubat 1999’da Abdullah Öcalan, Kenya’nın başşehri Nairobi’de teslim alınarak Türkiye’ye getirildi. Abdullah Öcalan, zaman kaybedilmeden Esanboğa’ya, Esenboğa’dan Bandırma’ya, Bandırma’dan da İmralı Adası’na götürüldü. İmralı, yarı açık cezaeviydi. Buradaki mahkûmlar süratle adadan çıkarıldılar. Birkaç gün sonra da yetiştirdikleri hayvanlar İmralı’dan taşındı. İmralı, tamamen Abdullah Öcalan’a tahsis edildi.
AB uyum yasaları ile idam cezası kaldırıldığı için İmralı Cezaevi'nde hapis yatmaktadır.