Açlıktan Değil Taliban’dan Kaçtılar

Afganistan’daki Taliban baskısı ve iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan 23 mülteci, Mardin’de yaşam mücadelesi veriyor.

Taliban zulmünden kaçarak İran üzerinden 15 gün önce kaçak yollarla Yüksekova’dan Türkiye’ye giriş yapan Afganlı üç aile, sığınma talebi için önce Van Emniyet Müdürlüğü’ne başvurdu. Van Emniyet Müdürlüğü’nün Mardin Emniyet Müdürlüğü’ne yönlendirdiği 23 mülteci, Ankara’ya giderek Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) üzerinden bir başka üçüncü dünya ülkesine yerleşmek için sığınma talebinde bulundu. Polisler tarafından tek tek kaydedilip sığınma talepleri alınan mülteciler, daha sonra Mardin’de Hükümet Konağı’nın yanındaki parka yerleştirildi. Duyarlı bazı vatandaşların yardımı ile 3 günden beri yemek ihtiyaçlarını karşılayan Afganlılar, hayırsever ve yetkililerin kendilerine yardım eli uzatmasını bekliyor.

Ülkelerinde son 30 yıldır işgaller ve durmak bilmeyen iç savaşların beraberinde getirdiği siyasi belirsizlik yüzünden kendileri gibi milyonlarca Afgan’ın mülteci konumuna düştüğünü anlatan Muhammed Asıf Hasanzade, 10 oğlu ve eşi ile birlikte 29 yıldır mülteci kamplarında zor şartlar altında yaşamlarını sürdürdüklerini söyledi. Afganistan’dan Pakistan’a, oradan da İran’a geçtiklerini ve mülteci kamplarında kaldıklarını anlatan Hasanzade, İran’da kaldıkları süre zarfında Taliban güçlerinin kendisinden iki çocuğunu ya da 100 bin dolar talebinde bulunduğunu, kendisinin bunu ödemeye gücü olmadığını ve çocuklarını da gözden çıkarmak istemediği için İran’dan kaçtığını söyledi. Taliban korkusundan dolayı İran’da evlendirdiği üç çocuğunu geride bırakarak yaşları 20 ile 3 yıl arasında değişen 7 çocuğu ve eşi ile birlikte Türkiye’ye sığındığını anlatan Hasanzade, “İran’dan kaçak yollarla Van’a geldik, Van’dan da Mardin’e gönderildik. Pakistan’da 13 sene mülteci kampında kaldık. İran’da da 16 yıl boyunca kaldık. Taliban genç çocuklarımın olduğunu öğrenip bizim izimi bulunca İran bizi Afganistan’a geri gönderdi. Ruslarla yaptığımız savaşta gözlerimi kaybettim. İki kardeşimi ve annemi kaybettim. Ailemden 3 şehit verdim. Burada 9 kişilik bir aileyiz. 7 oğlum, hanım ve ben. 3 oğlum da İran’da, onlar evli olduğu için orada kalma izni verildi. Mardin’de Emniyet Müdürlüğü’nce de bize 1 yıl süreyle sığınma izni verildi. Yapabilirsek daha sonra Kanada’ya gitmek istiyoruz, çocukların daha iyi eğitim almaları için. Türkiye devletinden de bizi bu süre içinde himaye etmelerini, çocuklarımızı okula göndermelerini ve destek olmalarını istiyoruz. İran da işte geçen yıl bizi Afganistan’a gönderdi. Orada bize bir dilekçe verildi. İki oğlumu ya da 100 bin dolar benden istediler. Hezb-i İslami ile Taliban birdir, aynı partidir. Hezb-i İslami bizden iki çocuğumuzu intihar eylemleri için istedi. Ben de çocuklarımı göndersem bir daha göremeyeceğim için oradan kaçtım” dedi.

Konuşması boyunca cebinden çıkardığı evrakları gösteren Hasanzade, “Bugün bu yaptığım açıklamaları eğer Taliban duyarsa yerimizi bulur ve bizi öldürür. Verdiğim bilgilerin hepsinin bende belgesi var. Türkiye hükümetinden isteğim bizi himaye etsin” diye konuştu.

Taliban’ın babalarından istediği 18 yaşındaki Azizullah ve 20 yaşındaki Hicretullah ise, Taliban’a katılmak istemedikleri için İran’dan kaçtıklarını ifade etti. Ailesinin geçimini sağlamak için Mardin’deki hayırseverlerden kendisine bir iş bulmalarını isteyen Azizullah, İran’da liseye kadar okuduğunu ve üniversiteyi okuyup inşaat mühendisi olmak istediğini sözlerine ekledi.

Fazıl Ahmet Kulibek ise, eşi ve çocukları ile önce Van’a, oradan da Mardin’e geldiklerini, Türkiye’ye gelme nedenlerinin okul çağındaki çocuklarının iyi bir eğitim almaları olduğunu belirterek şunları söyledi:

“Biz 15 Ramazan’da Afganistan’dan İran’a geçiş yaptık. İran’dan da Türkiye’ye geçiş yaptık. Buraya geliş nedenimiz de çocuklarımızın okula gitmesidir. Afganistan’da sürekli bombalar, intihar eylemleri oluyor. Çocuklarımız okuyamıyordu, okullar kapalıydı. Orda bir patlamada 200 kişi öldü, bir pazarda patlattılar. Taliban gençlerimizi alıyor götürüyor medreseye, ama orada onlara mayın yerleştiriyor, savaşa götürüyor. Birçok yakınımı kaybettim orada. Bizim Türkiye ile toprağımız bir. Okul çağında 3 tane çocuğum var. Bizim dinimiz toprağımız bir. Özbek asıllıyız. Biz Türkiye’den başka yere de gitmek istemiyoruz. Burada sadece çocuklarımızın eğitim görmesini istiyoruz.”

Kaynanası, eşi ve 3 çocuğu ile Mardin’de gelen Özbek asıllı Metin Kadiri de, Kulibek ailesi ile Van’da karşılaştıklarını, aynı kaderi paylaştıklarını, İslam ülkesi Türkiye’den destek beklediklerini kaydetti.

Yasalara göre mültecilerin Birleşmiş Milletler’den bir cevap gelinceye kadar Kars'ta kendi imkanları ile kalmaları gerekiyor. Mültecilerin bu süre içerisinde herhangi bir suça karışmamaları ve herhangi bir işte de çalışmamaları gerekiyor.