A'dan Z'ye her şey değişecek
100 bin sözleşmeli ‘kadrolu’ memur olacak. Trafik polisleri, sürücülerin sağlığını da denetleyecek.
Sürücü belgeleri çipli ve süreli olurken; zamanında değiştirmeyenlere 343 lira para cezası verilecek. Dernek ve vakıfların yaptırdığı cami, mescit ve Kur’an kurslarının yanında alışveriş merkezi gibi ticari bölümler yer alabilecek. Bu gelirlerin yüzde 10’u Diyanet’e akacak. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan ve üyelerinin görev süresi 2010 yılından itibaren 5 yılla sınırlı olacak. BDDK, banka kartları ve kredi kartlarıyla yasa dışı bahis ve şans oyunlarını önlemekle yükümlü ve yetkili olacak. ÖSYM, adaylara sınav sorularını ve yanıt kağıdını artık göstermeyecek.
VEKİLLERİN SİNİRİ BOZULDU
TBMM Genel Kurulu’nun torba yasa teklifi görüşmeleri nedeniyle dokuz gündür, izinsiz ve uzun saatler çalışması, milletvekillerinin psikolojisini bozdu. Zaman zaman fiziksel zaman zaman da sözlü şiddete varan kavgalar yaşandı.
ALFABE YETMEDİ
İlk kez bir kanun maddesinde alfabenin 29 harfi yetmedi.
5 bölümden oluşan torba yasa teklifinin 73. Maddesi bir rekora imza attı. 30’un üzerinde Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapan 73. Madde, 16 sayfadan oluştu. Alfabenin 29 harfinin tamamı fıkra olarak kanunda yer bulurken, z harfinden sonraki fıkralar aa, ab olarak devam etti. Böylece ilk kez bir kanunda 34 fıkra yer almış oldu.
Aile ve Sosyal Politikalar, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Çevre ve Şehircilik, AB, Milli Eğitim, Sağlık, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme bakanlıklarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamelerde: Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Dışişleri bakanlıklarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunlarda düzenleme yapıldı. İmar Kanunu, Türk Diş Hekimleri Birliği Kanunu, Yapı Denetimi Hakkında Kanun, Türkiye İş Kurumu Kanunu, Bankacılık Kanunu, Türkiye İstatistik Kanunu da değiştirilen kanunlar arasında yer aldı.
TORBA DEĞİL ÇUVAL
Çok sayıda kanunda değişiklik öngören yasa tasarı veya teklifleri kamuoyunda ‘torba’ olarak ifade edilse de; dokuz gündür TBMM Genel Kurulu’nda görüşmeleri devam eden teklif, muhalefet tarafından ‘torba’ değil, ‘çuval’ olarak adlandırılıyor. Peki ama 4 bölüm halinde temel yasa olarak görüşülen teklif, kimler için ne tür düzenlemeler öngörüyor?
İşte yanıtı:
100 BİN SÖZLEŞMELİYE BAYRAM HEDİYESİ
4/B'liler, mahalli idareler ile bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan 100 bin sözleşmeli personel kadroya alınacak. 25 Haziran 2013 tarihi itibariyle; 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin B fıkrası; il özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde Belediye Kanunu’nun 49. Maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca çalışmakta olan personel ile Sağlık Bakanlığı, Atatürk Dil Tarih Yüksek Kurumu, MGK Genel Sekreterliği, TOKİ, Başbakanlık, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Spor Genel Müdürlüğü, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Adalet Akademisi, Türk Patent Enstitüsü, Gelir İdaresi Başkanlığı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, TRT, Yurt Dışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, ÖSYM, GAP İdaresi, Doğu Anadolu, Doğu Karadeniz ve Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlıkları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türk İş Birliği ve Koordinasyon Ajansı, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında çalışanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatlarının büyük ölçekli bilgi işlem birimlerinde, bilişim hizmetlerini yürütenler de memur kadrosuna alınacak.
EHLİYETTE YENİ DÖNEM
Teklifin ikinci bölümünde yer alan değişikliklerin en önemlilerinden birini ‘ehliyetler’ oluşturuyor. İlkokul mezunları ehliyet almaya devam edecek ancak AB’ye uyum çerçevesinde artık ‘ömür boyu’ ehliyet sahibi olma dönemi kapanacak, ehliyetler süreli verilecek. Yasa yürürlüğe girdikten sonra 24 milyon ehliyet sahibi, verilen süre içinde ehliyetini yenilemek zorunda kalacak. Süresi içinde yapılan ehliyet yenilemelerinde harç ve değerli kağıt bedeli alınmayacak. Çipli ehliyet bedeli olarak 15 lira alınacak. Ancak süresi içinde ehliyetini yenilemeyenler hem 343 lira para cezası hem de harç bedeli ödeyecek.
EHLİYETLER YURTDIŞINDA DA GEÇERLİ OLACAK
İlk kez sürücü belgesi alanlar 1 yıl süreyle ‘aday sürücü’ olacak. Uluslar arası sürücü belgesi olanlar, artık yurtdışı çıkışlarında ‘uluslar arası sürücü belgesi’ almak zorunda kalmayacak. Cezaları da artıran yeni düzenlemeyle kendi sınıfı dışında motorlu araç kullanan sürücüye de araç sahibine de 700’er lira para cezası verilecek.
TRAFİK POLİSİ, SAĞLIK KONTROLÜ DE YAPACAK
Trafik polisleri, sürücülerin araç kullanımına engel bir durumu olduğunu tespit eder veya görürse, ehliyetlerine el koyarak, sağlık kuruluşunda muayenesini isteyecek. Sağlık bakımından sürücülüğe engel bir halinin olmadığı veya mevcut olan bu halin daha sonra ortadan kalktığı sağlık raporuyla tespit edilirse ehliyeti iade edilecek.
Kamuoyunda büyük tartışma yaratan ve işyerlerinde iş güvenliği uzmanı, hekim ve sağlık personeli bulundurma zorunluluğu öteleniyor. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan değişiklikle, bu zorunluluklar kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1 Temmuz 2016; 50’den az çalışanı olan ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1 Ocak 2014 yılında yürürlüğe girecek.
BAHİSÇİLERE HAPİS
Spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkan sağlayanlar, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.
Yurt dışında oynatılan spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarını internet yoluyla ve sair suretle erişim sağlayarak Türkiye'den oynanmasına imkan sağlayan kişiler, 4 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
Para nakline aracılık eden kişiler ise 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Kişileri reklam yoluyla bahis oynamaya teşvik edenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 3 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Bahis veya şans oyunları oynayanlara, vali veya kaymakamlarca 5 bin liradan 20 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak. Bahis veya şans oyunlarına ilişkin eşya ve mal varlığına devlet el koyacak. Söz konusu iş yerleri vali veya kaymakamlarca ihtarda bulunmaksızın 3 ay süreyle mühürlenerek kapatılacak.
KREDİ KARTIYLA BAHİS YASAKLANACAK
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), banka kartı ve kredi kartlarının yasa dışı bahis ve şans oyunlarında kullanılmasını önlemekle yükümlü ve yetkili olacak. İlgili mevzuat çerçevesinde şans oyunu tertip etme hak ve yetkisine sahip kurum ve kuruluşlar, kendi görev alanına giren suçların internet ortamında işlendiğini tespit etmeleri halinde, bu yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesi kararı alabilecek. Erişimin engellenmesi kararı, uygulanmak üzere Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na gönderilecek.
KUR’AN KURSUNA AVM GELİRİ DİYANET’E
Mazbut ve mülhak vakıflar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne, gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait olanlar hariç olmak üzere; dernek ve vakıfların kendi kaynaklarından ya da toplanan bağış ve yardımlarla yaptırılan cami ve mescitler ile Kur’an kurslarının bir kısmında, eklentisinde ya da bütünleyici parçasında ticari faaliyette bulunulabilecek.
Buralar işletilebilecek, işlettirilecek veya kiraya verilebilecek. Elde edilen gelirlerin yüzde 10’u Diyanet İşleri Başkanlığı’na aktarılacak; kalan kısmın en az üçte ikisi öncelikle gelirlerin elde edildiği cami, mescit veya Kur’an kurslarının yapımı, bakımı, onarımı ve işletilmesinde kullanılacak. Kalanı ise tüzüklerinde veya vakfiye ya da vakıf senedinde belirtilen amaçlarda kullanılmak şartıyla işletilmek, işlettirilmek veya kiraya verilmek üzere bedelsiz olarak ilgili dernek veya vakfın tasarrufuna bırakılacak.
DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU’NA ŞOK
Yeni yasa, Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi kadrosunda bulunanların görev sürelerini kısaltıyor. Öyle ki yasa çıktığında, Din İşleri Yüksek Kurulu başkan ve üyeleri bu kadrolara atanmış sayılacak ancak görev süreleri 6002 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği Temmuz 2010 tarihinden itibaren 5 yıl olacak. Oysa mevcut Başkan Raşit Küçük’ün bu göreve seçilme tarihi Aralık 2011. Yani başkanın görev süresi 1.5 yıl erken bitecek.
KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİLERİNE KADRO
30 Haziran 2013 tarihi itibariyle Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı olarak vekil Kur’an kursu öğreticisi olarak görev yapmanlar ile ile 4 Mayıs 2005 - 30 Haziran 2013 tarihleri arasında en az 3 ay bu görevi yapmış olanlar, düzenlemenin yürürlüğe girmesinden itibaren 3 ay içinde müracaat etmeleri halinde ve yeterlilik belgesine sahip olmaları koşuluyla Başkanlık tarafından kadroya alınacak. Ancak bu kişiler, 5 yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakil yaptıramayacak.
28 ŞUBAT’TA ATILANLAR GÖREVE İADE
28 Şubat sürecinde disiplin cezası nedeniyle memuriyetten çıkarılanlar, görevlerine yeniden alınırken bütçedeki kadro sınırlaması dikkate alınmayacak.
Bunun için kişilerin 3 ay içinde başvuru yapması gerekecek. 28 Şubat 1997 ile 23 Mart 1999 tarihleri arasında tabi oldukları personel mevzuatına göre aldıkları disiplin cezası sonucu memuriyetleri sona eren, ancak ilgili kanun uyarınca haklarında verilen disiplin cezaları ortadan kaldırılanların sigorta primleri kurumlarınca ödenecek.
KAMULAŞTIRMA DAVALARINA SON
Kamu kurumları, kamulaştırma amacına uygun tesisat, yapı veya donatı yapıp en az 5 yıl süreyle kullandıktan sonra, bu ihtiyacın ortadan kalkması nedeniyle taşınmazları kamulaştırma amacı dışında kullanabilecek. Bu taşınmazlar, kamulaştırma öncesi mal sahibi veya mirasçılarına iade edilmeyecek. Bu kişiler, idareden herhangi bir hak, bedel veya tazminat talebinde bulunamayacak.
HAVAALANI KAMULAŞTIRMASINDA AĞAÇ BEDELİNE SON
Baraj, sulama şebekeleri ve boru hatları, karayolu, demiryolu, liman ve havaalanı gibi gelecek yıllara sari büyük projelerde kamu yararı kararı, kamulaştırılacak taşınmazların bulunduğu mahalle veya köy muhtarlığında 15 gün süre ile asılmak suretiyle ilan edilecek. Kamu yararı kararının ilan süresinin bitiminden itibaren, kamulaştırılacak taşınmazlar üzerine yapılan sabit tesisler ile dikilen ağaçların bedeli, kamulaştırma bedelinin tespitinde dikkate alınmayacak. Taşınmazlardaki bu sınırlama ilan tarihinin bitiminden itibaren 5 yılı geçemeyecek.
SINAV KAĞIDINI GÖRMEK TARİH OLACAK
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında ÖSYM tarafından yapılan sınavların soru ve cevapları hakkında başvuru yapılamayacak.
ÖSYM, sınav yaptığı yerleri, sınav evrakı saklamak, başvuru merkezi veya sınav koordinatörlüğü hizmetlerini yürütmek için de kullanabilecek.
ÖSYM, ihtiyaç duyması halinde başvuru, tercih, sınav evrakının tanzimi ve benzeri sınav hizmetlerine yönelik geçici işlerde ön lisans, lisans ve lisansüstü diploma programlarına kayıtlı öğrencileri kısmi zamanlı olarak çalıştırabilecek. Kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilere 1 saatlik çalışma karşılığı ödenecek ücret, 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen günlük brüt asgari ücretten fazla olmayacak. ÖSYM'nin sınavlarında bireysel veya toplu olarak kopya çeken kişilere, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecek.
BELGESİZ YÜK TAŞIYANA BİN LİRA
Karayolu Taşıma Kanunu’nda verilen para cezaları da güncelleniyor. Buna göre yetki belgesi almadan veya yetki belgesi aldığı halde yetki belgesi kapsamına uygun olmayan taşıma yapanlara bin lira; taşıma hizmetini yapmaktan kaçınanlara 500 lira; başka bir taşımacının faaliyetini engelleyene ise bin 500 lira para cezası verilecek.
DESTEKLEMESİ DURANA MÜJDE!
İncelemeler veya adli ve idari soruşturmalar sonuçlanıncaya kadar destekleme ödemelerini alamayanlara müjde! Yasa yürürlüğe girdikten itibaren en geç 2 ay içinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na başvuranların yasağı kaldırılacak.
YURTDIŞINDA TEDAVİ
Sağlık Bakanlığı'nın uygun görüşü üzerine, yurt içinde tedavisinin yapılamadığı tespit edilen kişiler yurtdışına gönderilecek. SGK'ye gönderilen sağlık hizmetleri faturalarında yer alan işlem bedellerinin ayrıntılı belirtilemediği durumlarda, fatura bedelinin yüzde yarısı SGK tarafından, yarısı da kişilerin kendi kurumları tarafından karşılanacak.
VAKIF KİRACILARINA SİGORTA ŞARTI
Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıf taşınmaz mallarının kiracı ve kullanıcıları; yangın, hırsızlık ve doğal afetlere karşı, Genel Müdürlük adına sigorta yaptırma zorunda olacak.
İNCELEDİĞİ ŞİRKETE TRANSFER SON BULACAK
Vergi incelemesine yetkili olanlar, görevlerinden ayrıldıktan sonra 3 yıl süreyle, görevden ayrılış tarihi itibariyle son 3 yıl içinde nezdinde inceleme yaptıkları mükellefler veya bu mükelleflerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu kurumlarda herhangi bir görev veya iş alamayacak. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında sözleşme düzenleyemeyecek.
AB BAKANLIĞI ŞUBE AÇACAK
Avrupa Birliği Bakanlığı, ihtiyaç duyulan il merkezlerinde temsilcilik açabilecek. Bu temsilciliklerin açılması kararında, Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
