Adet düzensizliği çocuk sahibi olmaya engel mi?

ADET DÜZENSİZLİĞİ TEDAVİ EDİLMEZSE KISIRLIĞA NEDEN OLABİLİR Mİ?

Adet düzensizliğine neden olabilecek olumsuz yaşam koşulları, kilo ve genel sağlık problemleri düzelince çoğu zaman gebelik kendiliğinden tedavi gerekmeksizin gerçekleşir. Ancak anne adaylarının kadın doğum doktoruna başvurarak olası jinekolojik problemler konusunda kontrollerini ve bazı testlerini yaptırdıktan sonra gebeliği planlamaları en doğrusudur.

NORMAL ADET DÜZENİ NASIL OLMALIDIR?

Kadınların çoğu bir yıl içinde 11-13 kez adet görürler. Bir adet dönemi veya döngüsü 2 adet kanamasının ilk günleri arasında geçen gün sayısı olarak kabul edilir. Bu süre genelde 28 gün olmakla birlikte 21-35 gün arası da normal sınırlardadır. Bu nedenle adet düzensizliği diyebilmek için sizin adet düzeninize göre normal olup olmadığına karar verilir. Adetin ilk günü ile diğer adetin ilk günü arasında geçen süre erken veya geç 4 günden fazla değişiyorsa adetinizin düzensiz olduğunu düşünmek gerekir.

HANGİ DURUMLARDA ADET DÜZESİZLİĞİ NORMAL OLARAK KARŞILANIR?

Kadın yaşamının bazı dönemlerinde adet düzensizliği fizyolojik olarak normal kabul edilir. Bunlar ergenlik dönemi, emzirme dönemi ve menopoza geçiş dönemleridir.
Adet kanamalarının ilk başladığı yıllarda genç kızlarda birkaç yıl süresince çok fazla düzensizlik ile karşılaşılabilir. Bu normaldir. Adetin normal döngüsünde devam edebilmesi beyinde hipotalamus ve hipofiz bezi ve yumurtalıklar tarafından salgılanan hormonların belirli bir maturasyona yani olgunluğa ulaşmaları gerekir. Oysa ki adetlerin yeni başladığı ergenlik döneminin ilk yıllarında bu düzen henüz olgunlaşmamış olabilir.

Emziren kadınlarda adetler tamamen ortadan kalkabilir (amenore) veya seyrek ve geç gelebilir veya düzensiz kanamalar yaşayabilirler. Prolaktin denilen süt hormonu beyinde hipotalamus ve hipofiz bezindeki hormonları baskılayarak yumurtlamalara engel olabilir veya düzensiz yumurtlamalar olabilir.

Aynı durum, adetin sona ermeye yaklaşmış olduğu “premenopoz” dediğimiz menopoza geçiş dönemi için de geçerlidir. Son adet döneminin üzerinden 1 yıl geçmesinin ardından, menopoz dönemi başlar.
Düzensiz zannedilen kanamaların altında fark edilmeyen bir hamilelik durumu veya bazı jinekolojik problemler yatabilir. Bu nedenle ergenlik ve menopoza geçiş yılları, emzirme dönemi her ne kadar adet düzensizliklerinin fizyolojik olarak normal kabul edildiği dönemler olsalar da tanı konulması için mutlaka jinekolojik muayene ve değerlendirmeler gerekir.

HANGİ DURUMLAR ADET DÜZENSİZLİĞİ SEBEBİDİR?

1.Yaşam koşullarındaki olumsuzluklar: Stres, aşırı egsersiz, anoreksia veya bulumnia şeklindeki yeme bozuklukları, yoğun seyahatler, günlük hayatı etkileyen değişiklikler, çok düşük vücut ağırlığı veya obezite, çok fazla kilo alma veya zayıflama, sağlıklı beslenmeme ve çok düşük kalorili diyet programları
2.Jinekolojik problemler:

• Rahim ağzı ve rahim içindeki polipler veya miyomlar
• Endometrial hiperplazi (rahim astarının kalınlaşması)
• Rahim kanserleri
• Yumurtalık kistleri
• Rahim iç duvarında yapışıklıklar
• Endometriozis: Rahmi saran ve her ay adet akıntısı ile beraber vücuttan atılan endometriyal doku, rahim dışında gelişmeye başladığı zaman “endometriozis” e rastlanır. Endometriozis belirtileri arasında adet düzensizliği haricinde, kramplar, cinsel ilişki esnasında ağrı, normal dışı kanama, adet dönemi öncesinde ve sonrasında ağrılar bulunmaktadır.
• İltihaplı Pelvik Hastalığı: Cinsel temas aracılığı ile vajinaya giren bakteriler, rahim ve üst genital sistemine yayılabilir. Aynı zamanda bu bakteriler düşük, doğum ve kürtaj operasyonu esnasında üreme organlarına sıçrayabilir. Adet düzensizlikleri, vajina bölgesinde kötü koku, leğen kemiği bölgesinde ve alt karın bölgesinde ağrı, ateş, bulantı, kusma, ishal ve fazla vajinal akıntı olabilir.
  3.Hormonal problemler: Polikistikover sendromu, prolaktin yüksekliği, tiroid hormonu bozuklukları, Cushing Hastalığı, Hiperprolaktinemi
  Polikistik over sendromunda yumurtalıklar normalden daha fazla androjen (erkeklik hormonu) üretir. Böylece sıvı dolu keseler, yani kistler meydana gelebilir. Androjen hormonu yumurtaların gelişmesine engel olarak, yumurtlamaya engel olur.
  4.Erken menopoz: Bu durum 40 yaşından genç kadınlarda yumurtalık reservinin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Adet kanamaları düzensiz bir şekilde olabilir veya hiç görülmeyebilir. Ailede erken menopoz olması, kemoterapi ve radyasyon terapisi sebebi ile de meydana gelebilir ancak çoğu zaman neden bilinemez.
  5.Sistemik Hastalıklar: İrritabl barsak Sendromu (Spastik kolon), diyabet, tüberküloz, karaciğer hastalıkları, Karaciğer sirozu, Sistemik lupus eritomatosis
  6.Diğer nedenler: Uyuşturucu kullanımı, hormonal ilaçlar, rahim içi araçlar, tamoksifen, warfarin Steroidler ve Antidepresan kullanımı, Östrojen ve/veya progesteron dengesizliği, östrojen takviyeleri, Kan inceltici ilaçların kullanımı
  7.Doğum kontrol hapları: Kanama miktarı azalır, düzensiz lekelenmeler olabilir, adet dönemi atlayabiir.
  8.Gebelik: Dış gebelik, düşük, gebelik komplikasyonları

Adet düzensizliği bazen hiçbir neden olmaksızın olabilir ancak bir yılda ikiden fazla adet düzensizliği gerçekleşmişse bu durum adet düzensizliği olarak kabul edilmeli ve altında yatabilecek problemler araştırılmalıdır.
Yukarıda anlattığım gibi adet düzensizlikleri birçok durumda ortaya çıkabilmekte ve bu problemler kısırlık nedeni olabilmektedir. Çocuk isteyen kadınlarda adet düzensizliğine yol açabilen nedenlerin anlaşılabilmesi için kadın doğum uzmanı tarafından muayene ve değerlendirmelerin yapılması gerekiyor. Önemli olan düzensizliğin sebebinin bulunması ve tedavi edilmesidir.
Bazen çok basit tedaviler ile gebelik sağlanabilirken bazı durumlarda ileri üreme teknikleri olarak adlandırılan tüp bebek yöntemine başvurulması zorunlu olabilir. Bu nedenlerle adet düzensizliği olan anne adaylarının mutlaka kısırlık tedavileri konusunda deneyimli bir kadın doğum uzmanına başvurmaları önem taşımaktadır.