Afet önleme ve azaltma temel planı
İSTANBUL (İHA) - İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü ile Japon Uluslararası İşbirliği (JICA) tarafından düzenlenen "İstanbul İli Sismik Mikrobölgeleme Dahil Afet Önleme/Azaltma Temel Planı" çalışması semineri, Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda gerçekleştirildi.
1999 yılında yaşanan İzmit ve Adapazarı depremlerinin ardından İstanbul'da mevcut olan Afet Önleme/Azaltma planlaması açısından da bilimsel ve teknik esaslara dayalı sismik microbölgeleme çalışmalarını entegre etmek ve geliştirmek, binalar ile alt yapıda meydana gelebilecek hasar üzerine İstanbul şehri için önleme azaltma programları önermek ve şehir plancılığı kapsamında afet önleme tedbirleri ile ilgili önerilerde bulunmak amacıyla yapılan çalışmalarda, Türk ve Japon bilim adamları görev aldı. Bu planlama sonucunda, İstanbul'un özellikle Avrupa kıtasının güney bölümünün büyük bir tehlike altında olduğu belirtildi.
Toplantıda bir konuşma yapan Japon çalışma grubu görevlisi Shukyo Segawa, olası bir deprem durumunda İstanbul'da 50 ya da 60 bin binanın hasar göreceğini belirterek, "İstanbul'da 600 bin civarında aile evsiz kalacak. Yaklaşık 90 bin kişi hayatını kaybedecek. Avrupa yakasının güney kesimi çok ağır hasar görecek. En çok ölü Fatih, Adalar, Bahçelievler ve Küçükçekmece ilçelerinden çıkacak" dedi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ekip uzmanı Mustafa Osman Yağcı, alt yapıda meydana gelecek hasarların tahmini sonuçlarını açıklayarak, "Alt yapı üst yapıdan daha sağlam. Orada hasar daha çok olacak ancak, depremde en ağır hasarı kamu binaları görecek. Bunlar içinde 2 veya 3 katlı oldukları için en az hasarı itfaiye binaları görecek" şeklinde konuştu.
Alt yapı ile ilgili farklı konulara değinen Japon ekip görevlisi Osamu Nishii, "480 köprüyü inceledik. Bu köprülerin 21 ile 24'ü yıkılabilir. Bunların arasında Haliç Köprüsü de yer alıyor. Bir de köprülerin haricinde binaların genellikle yol kenarında olması nedeniyle, olası bir depremde yıkılacak binalar yüzünden 2-6 metre genişliğindeki yolların yüzde 98'i, 7-15 metre genişliğindeki yolların yüzde 11'i,16 metreye kadar genişleyen yolların ise binde 3'ü kapanacak" dedi.
"İSTANBUL'UN DURUMU SON DERECE VAHİMDİR" Toplantıdan sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, bu çalışmaların zemin etütlerinin yanı sıra, depremin İstanbul'a yansımasının etüdü olduğunu vurgulayarak, "Burada öncelikle mahalle bazına inerek, arazi çalışması, alt yapı çalışması ve saha çalışmasından sonra, 6 ay süren bir değerlendirme çalışması ile Türkiye ve Japonya'da raporlandı. Sonuçta bu gerçekler ortaya çıktı. İşte burada neler oldu? Alt yapıda ne gibi hasarlarla karşılaşacağız? Üst yapıda binalarda, yollarda ne gibi hasarlarla karşılaşacağız? Mahalle bazında ölü ve yaralı sayısı ne kadar olacak ve ne kadar binanın kullanılamaz hale geleceğini ortaya koyuyor. İşte bu fotoğrafı gördükten sonra, cidden endişelenmemek mümkün değil. Olay son derece vahimdir. Her boyutu ile ela alınması gerekir" şeklinde konuştu.
Basın mensuplarının, "İstanbul'da bulunan dayanıksız binaları yıkacak mısınız?" şeklindeki sorusuna Gürtuna, "Bu yapılan bir teşhisti. Tabiri yerinde ise hastalığın röntgeni, MR filmi çekildi. Bundan sonra tedavi süreci başlıyor. İşte deprem master planı çalışmasıyla değişik üniversitelere bir takım çalışmalar yaptırıyoruz. Biz Türkiye'nin yapısını değiştirecek bir çalışma teklifi geliştiriyoruz. Yapı değişiklikleri konusunda ciddi teklifler ortaya konacak. Görüyoruz ki ağır hasarlar betonarme yapılarda ortaya çıkıyor. Bunların değişmesi gerekecek, yani ciddi bir mevzuat, ciddi bir yapı, ciddi bir inşaat kalitikasyonu değişikliği ortaya çıkarılacak. Burada şüphesiz ki nokta olarak tek tek binaların irdelenmesi gerekiyor. Takviye edilecek binaların takviye edilmesi, edilemeyeceklerin ise yıkılması gerekiyor. Öncelikle kamu binaları bunu yapmalıdır. Neticede en çok hasar kamu binalarında olacaktır. Dolayısıyla kamu başkalarına yardıma gitmesi gerekirken, kendisi yardıma muhtaç hale gelecektir. Okulların, hastanelerin, diğer devlet dairelerinin hepsinin ayakta durması lazım" şeklinde cevap verdi.
Ali Müfit Gürtuna, devletin daha sonradan da insanlara finans noktasında yardımcı olması gerektiğini belirterek, "Onların kendi binalarına takviyesi için mali yönden desteklenmesi gerekiyor. Yurt içi ve yurt dışı kaynaklara bu yapılabilir. Milyarlarca dolar deprem parası toplandı. Hepsi dışardan geldi, yine aynı paralar bulunabilir. Ama bu kanalı hedefine taşıyacak mali ve finans sitemini oluşturmak gerekiyor. Bunun için de Ankara'nın vakit kaybetmeden ciddi ve radikal kararlar alması gerek. Maalesef geçtiğimiz 3 yıl büyük bir kayıptır. Bunlar şimdiye kadar bitirilmeliydi" dedi.
