Ağız kuruluğu neden olur?

Halk arasında ağız kuruması olarak da bilinen ağız kuruluğu, tıp literatüründe ise ‘kserostomi’ olarak adlandırılır. Yaşanan ağız kuruluklarının altında birden çok sebep olabilir. Doğru bir ağız kuruluğu tedavi yöntemi uygulandığı takdirde bu sorundan kurtulmak mümkündür.

Ağız Kuruluğunun Sebepleri Nelerdir?

En çok kullandığımız organlardan biri olan ağız hem sindirim sisteminin bir parçası hem de iletişim için kullandığımız en etkili uzuvdur. Günlük ilişkilerde iletişim kurduğumuz insanlar üzerinde ağız kokusu ve yaraları olumsuz bir etki bırakacaktır. Hal böyle olunca ağız bakımına oldukça önem verilmektedir. Günde en az iki defa diş fırçalamak ve ağzı temiz tutmak uzmanlar tarafından sıklıkla tavsiye edilir. Fakat çoğu insanın karşılaşabileceği sağlık sorunlarından biri de ağız kuruluğudur. Peki ağız kuruluğu neden olur? Çok merak edilen bu sorunun tek bir cevabı yoktur. Temelde tükürük bezlerinin yeteri kadar salınım yapmaması sonucunda ortaya çıkan bu sorunu tetikleyen birden çok faktör olabilir.
Ağız kuruluğunun nedeni ağız içerisindeki tükürük bezlerinin işlevini yitirmesi ve yeteri kadar sıvı salgılayamamasıdır. Sorunun kaynağı birden fazla olacağı için de sorun doğru tespit edilmelidir. Ağız kuruluğu sebepleri gözden kaçırdığımız ufak hatalar sonucunda ortaya çıkabileceği gibi bazı ciddi sorunların da habercisi olabilir. İşte ağız kuruluğunun temen sebepleri:

• Tedavi için kullanılan ilaçlar yan etki olarak ağız kuruluğu yapar. Başka rahatsızlıklar için kullanılan tedavi edici ilaçlar herkeste olmasa da bazı vücutlarda ağız kuruluğu yapmaktadır. Depresyon hapları, alerji için kullanılan ilaçlar, soğuk algınlığı hapları ve akne ilaçları da başlıca ağız kuruluğu yapan ilaçlardır.
• Dehidrasyon sonucu ağız kuruluğu oluşabilir. Uzmanlar sağlıklı bir yaşam için günde en az 2 litre su tüketimini tavsiye etmektedir. Yeteri kadar sıvı tüketmemek sonucunda dehidrasyon olarak isimlendirilen sıvı kaybı ortaya çıkar. Vücut için oldukça zararlı olan dehidrasyonun bir sonucu da ağız kuruluğudur.
• Tükürük bezlerinin alınması sonucu ağız kuruluğu görülebilir.
• Zararlı alışkanlıklarda ağız kuruluğunda önemli bir faktördür. Alkol ve sigara kullanımı ağız kuruluğuna sebep olan etkenlerden biridir.
• Sinirlerin zedelenmesi de bazı durumlarda ağız kuruluğuna sebep olmaktadır.
• Baş ve boyun bölgesindeki sinirlerin zedelenmesi, tükürük bezlerinin doğru olarak çalışmamasına ve bunun sonucunda ağız kuruluğuna neden olur. Ağız kuruluğu sebebi ne olursa olsun, doğru çözümlenerek tedavi süresi kısaltılabilir.

Ağız kuruluğunun sıklıkla kimlerde görülür?

Ağız kuruluğunun yaşlı bireylerde görülme ihtimali daha fazladır. Fonksiyonlarını zamanla kaybeden tükürük bezleri kuruluğa sebep olmaktadır. Şeker hastaları ve kemoterapi tedavi sürecindeki hastalarda ağız kuruluğunun sıklıkla görüldüğü kişilerdir. Ayrıca bu sorun her yaşta insanda da görülebilir. İnsanların hayatlarında sadece bir dönemde değil, farklı zaman dilimlerinde karşılaşabilecekleri bir sorundur.

Ağız kuruluğunun belirtileri nelerdir?

Ağız kuruluğunun en önemli belirtisi ağızda sürekli kuruluk hissidir. Yeteri kadar tükürük salgılanmadığı için yemek yerken çiğneme faaliyeti de zorlaşacaktır. Ayrıca besinleri yutmakta güçlük çekmek, uzun süre ağızda parçalayamamak ağız kuruluğuna neden olur.

Kötü kokuların ağzı sarması başlıca ağız kuruluğu belirtilerindendir. Günlük hayatta ikili ilişkileri olumsuz etkileyecek bu rahatsızlık can sıkıcı hale gelebilir. Kuruluk sonucunda oluşacak iltihaplar pis bir koku salgılayacak ve ağzınızda istenmeyen kokular ortaya çıkacaktır. Dehidrasyon sonucu oluşan susuzluk hissi haricinde sürekli susamak da ağız kuruluğunun temel belirtilerindendir. Ağız içerisinde anormal şekilde hissedilen metalik tat ağız kuruluğunun belirtilerindendir. Uzun süre tükürük salgılanmaması sonucunda tat alma dokularında deformasyon ortaya çıkar ve olağan dışı tatlar hissedilebilir. Tükürük azlığından dolayı dudaklarda ve çevre deride çatlamalar meydana gelebilir. Ayrıca dudak kenarlarında soyulma ve kuruma belirtilerinden biridir.

Ağız kuruluğu nasıl tedavi edilir?

Ağız sağlığını korumak oldukça önemlidir. Sorunun temel nedeninin bularak, doğru tedavi uygulanmalıdır. Aksi takdirde tedavi süreci olumlu yanıt vermez ve rahatsızlıklar devam eder. Temel nedenini bulduktan sonra, probleme uygun tedavi uygulanmalıdır. Peki ağız kuruluğuna ne iyi gelir, ağız kuruluğunun tedavi yöntemleri nelerdir?

• Dehidrasyon sonucu oluşan kuruluk için bol bol sıvı tüketmek gerekir. Günde 2 litre su içmek bu sorunu çözecektir.
• Tedavi için kullanılan ilaçların yan etkileri sonucunda ortaya çıkan ağız kuruluğunda bir hekim tavsiyesi almakta fayda vardır. Gerektiği takdirde ilacın dozu düşürülmeli ya da ağız kuruluğunu önleyici gargara kullanılmalıdır.
• Alkol, sigara ve aşırı fast food tüketimi gibi vücut için oldukça zararlı alışkanlıklar terk edilmeli ve alternatif olarak sağlıklı besinlere yönelinmelidir. Bu sayede tükürük bezlerinin fonksiyonları geri kazanılabilir.
• İklim olarak fazla kuru havanın bulunduğu bölgelerde nemlendirici cihazlar sayesinde yaşam alanlarının havası yumuşatılmalı ve hava kuruluğu önlenmelidir. Nemli hava solunum yollarını yumuşatacak ve kuruluğu engelleyecektir.
• Uzmanlar tarafından tavsiye edilen ağız kuruluğu tedavi yöntemlerinden biri de şekersiz sakız çiğnemektir. Tükürük bezlerini uyararak salınım arttırılabilir ve kuruluktan kurtulmak mümkün hale gelir.
• Uzun süren ağız kuruluklarında aldığınız tedbirler sonuç vermezse kesinlikle bir uzmana görünmek gerekir.