AİHM kararı ne öngörüyor?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) terör örgütü başı Öcalan'a ilişkin kararından sonraki süreçte, Türkiye'nin 120 bin avroluk mahkeme giderini 3 ay içinde ödemesi gerekiyor. Aksi takdirde bu miktar üzerinden faiz işletilecek.
Yetkililere göre, Türkiye'nin bu para cezasını ödemesi "bireysel önlemler" çerçevesinde olup, beraberinde terör örgütü başı Öcalan'ın yeniden yargılanmasını gerektirmiyor.
AİHM kararı, kısa bir süre içinde uygulanmasının denetlenmesi amacıyla Avrupa Konseyi Delegeler Komitesi'nin gündemine gelecek. Yetkililer, asıl adı Bakanlar Komitesi olan ancak çoğunlukla delegeler düzeyinde toplanan komitenin AİHM kararlarını ayda bir yaptığı toplantılarda ele aldığını belirtiyorlar.
Bu çerçevede terör örgütü başı Öcalan'a ilişkin kararın küçük bir ihtimalle haziran, büyük ihtimalle de temmuz ayındaki Delegeler Komitesi toplantısında ele alınması bekleniyor.
Bu toplantıda delegelerin Türkiye'ye, ihlal ettiği kararına varılan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılamaya ilişkin 6. maddesi konusunda ne yaptığını sorması, Türkiye'nin temsilcilerinin de bunu yanıtlaması gerekecek.
Türk tarafının temmuz toplantısında delegeleri tatmin eden bir yanıt verememesi durumunda konu, tatil nedeniyle ağustos ayında değil eylül ayında yeniden gündeme gelecek. Kaynaklar, Türk tarafının eylül toplantısında da bu konuda kendisine tebliğ edilen önlemleri almaması durumunda, komitenin çeşitli baskı unsurlarını devreye sokabileceğine dikkati çekiyorlar.
Söz konusu baskı mekanizması çerçevesinde Türkiye'nin denetiminden bir süre önce çıktığı Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin (AKPM) denetimine yeniden sokulması da gündeme gelebilecek.
AKPM Genel Kurulu, 22 Haziran 2004'te aldığı kararla, demokrasi ve insan hakları alanında eksiklik bulunduğu gerekçesiyle 1996 yılından bu yana Türkiye üzerinde uygulanan denetim sürecinin kaldırılmasını kararlaştırmıştı.
Bu arada, Türkiye, Ceza Muhakemeleri Kanunu ve yeni Türk Ceza Kanunu'nda bulunan istisnai hüküm nedeniyle sadece terör örgütü başı Öcalan'ınki ile değil, AİHM sürecinde kendisine açılmış başka davalarla da karşı karşıya. Kaynaklar, bu nedenden ötürü 30 kadar davanın Delegeler Komitesi'nde, 60 tanesinin de AİHM'den komiteye sevk edilmek üzere olduğunu belirtiyorlar.
