AK Parti seçimden birinci parti çıktı ama iktidar için yeterli değil

Kulislerde, 1977 seçimlerine gönderme yapılarak, "Ak Parti'de Ecevit'in ve CHP'nin 1977'de yaşadığına benzer bir şok yaşanıyor" yorumları yapılıyor.

Oy oranı yüzde 41.5 civarında olan Ak Parti, 262 milletvekili çıkarıyor. Güvenoyu için gerekli olan 276 oyun 14 milletvekili gerisinde kalıyor. Ecevit de, 1977 seçiminde 213 milletvekili çıkarmıştı. O dönemde güvenoyu için 226 oy gerekiyordu.

AK Parti düştü HDP ikiye katladı

Son genel seçim 2011 yılında yapıldı. Ak Parti, 2011 yılındaki genel seçimde oyların yüzde 49.8'ini aldı. Bu seçimde ise oyu yüzde 41.5 civarına düştü. CHP yüzde 26 olan oyunu 25.2 seviyesine düşürdü. MHP ise yüzde 13 oranında oy aldı. MHP oyunu 16.7'e çıkarttı.

Bugün HDP'nin Meclis'teki grubunu oluşturan isimler ise 2011 seçiminde bağımsız olarak seçime girdi. Bu seçimde bağımsız adaylar yüzde 6.6 oranında oy aldı. Bu oyların büyük bölümünü HDP'yi oluşturan bağımsız adaylar aldığı için HDP'nin bu seçimde yüzde 6'nın üzerinde oy alma kapasitesine sahip olduğu söylenebilir. 2014 yerel seçiminde ise BDP ile HDP'nin toplam oy oranı yüzde 6.1 oldu. Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise HDP'nin adayı Selahattin Demirtaş yüzde 9.8 oranında oy aldı. Demirtaş'a, cumhurbaşkanlığı seçiminde 3 milyon 902 bin 211 seçmen oy verdi.

2011 genel seçiminde bağımsızların oy oranı ile yerel seçimde BDP ve HDP oylarının toplamı baz aldığında; yüzde 12 civarında oy ile HDP oy oranını iki katına çıkardı.

Yeni hükümet nasıl kurulacak? İşte o senaryolar...

7 Haziran seçimlerine göre hükümetin nasıl kurulacağı, Meclis’e giren parti sayısıyla doğru orantılı. Oy oranlarına göre hükümeti kim kuracak? Koalisyon mu olacak? İşte senaryolar;

Bir partinin tek başına hükümeti kurabilmesi için, 550 milletvekilinin yarısından biz fazlası olan 276 vekili bulması gerekiyor. Buna göre şu senaryolar ortaya çıkabilir;

SENARYO 1: AK PARTİ AZINLIK HÜKÜMETİ
AK Parti, 276 milletvekilinin altında kalırsa azınlık hükümeti kurar. Dışardan bir partinin desteğini alır. Bu olasılık, seçim öncesinde ulaştırma eski Bakanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanı Binali Yıldırım tarafından dile getirilmişti.

SENARYO 2- AK PARTİ-MHP KOALİSYON HÜKÜMETİ
AK Parti ve MHP'nin milletvekili sayısı, koalisyon hükümeti kurup, TBMM'den güvenoyu almaya yetiyor. Başta Başbakan Ahmet Davutoğlu olmak üzere, AK Parti'liler seçim kampanyası sırasında HDP ve CHP'ye çok sert yüklenirken, MHP'ye karşı daha yumuşak bir üslup sergilemişlerdi. Hatta Davutoğlu, MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin memleketi Osmaniye mitinginde, mitinge katılanların Bahçeli ve MHP'yi yuhalamalarını bizzat önlemişti.

SENARYO 3- AK PARTİ-CHP KOALİSYON HÜKÜMETİ
Üçüncü senaryo, AK Parti'nin CHP ile büyük koalisyon kurma olasılığı. Ancak seçim kampanyaları sırasında bu soru CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu'na soruldu. Kılıçdaroğlu, kesin bir dille bu olasılığı reddetti.

SENARYO 4- AK PARTİ-HDP KOALİSYON HÜKÜMETİ
Seçim kampanyaları boyunca üzerinde en çok spekülasyon yapılan senaryo buydu. Ancak HDP EŞ Başkanı Selahattin Demirtaş, seçimlerde yüzde 10'u geçmeleri halinde, AK Parti ile işbirliği yapmayacaklarını birkaç kez açıkladı.

SENARYO 5- CHP-MHP- HDP KOALİSYON HÜKÜMETİ
AK Parti'nin tek başına iktidar olamadığı parlamentoda, CHP, MHP ve HDP'nin matematiksel olarak koalisyon kurması söz konusu olabilir. Ancak MHP ve HDP'nin böyle bir koalisyonda birarada olmaları az bir ihtimal olarak görülüyor.

SENARYO 6- CHP-MHP AZINLIK KOALİSYONU, HDP DIŞARIDAN DESTEKLER
CHP ve MHP'nin, mevcut oy oranları ile koalisyon kurup, TBMM'den güvenoyu almaları mümkün görünmüyor. İki partinin toplam milletvekili sayısı 220 civarında kalıyor. CHP ve MHP koalisyonu ancak azınlık hükümeti olabilir. HDP ya da AK Parti'nin dışardan desteği ile parlamentodan güvenoyu alabilir.