AK Parti’nin tek asker kökenli milletvekili, TBMM Milli Savunma Komisyonu Başkanvekili emekli Tümgeneral Şirin Ünal, merakla beklenen bedelli askerlik uygulamasıyla ilgili ipuçları verdi. Ünal, “Bedelli askerlik konusunda 30 yaş üstü bir kesimin yaklaşık 10 bin euro gibi bir rakam ödeyerek faydalanabileceğini tahmin ediyorum. Böyle olursa yaklaşık 100-150 bin kişi bedelli askerlikten faydalanabilmek için başvururur. Bedelli askerlik en kısa zamanda uygulamaya sokulmalıdır” dedi.
VATAN’a konuşan AK Parti İstanbul Milletvekili Ünal, “Şu anda Türk toplumunda bedelli konusunda bir beklenti oluşmuş durumda. Özellikle sayın Başbakanın açıklamalarından sonra bunun Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmayımız tarafından en kısa zamanda uygulamaya sokulmasının yani Meclis’e getirilmesinin yararlı olacağını düşünüyorum. Çünkü büyük bir kitle bekliyor” ifadesini kullandı.
Bedelli askerliğin geçmişte de uygulandığını hatırlatan Ünal, “Rahmetli İsmet İnönü, geçmişte sigarayla ilgili, “İçenlerin parasından içmeyenlerin sağlığından yararlanırız’ demiş. Şimdi bedelli konusu da iki tarafı açık bir süreç. Askerliğini iş yoğunluğu, eğitim gibi nedenlerle yapamayanların parasından istifade edecek şekilde devlet geçmişte olduğu gibi bir yapılanmaya gidebilir. Bu geçmişte de uygulandı” diye konuştu.
Ünal, 12 Haziran 2011 seçimleri süresince bedelli askerlik konusunun vatandaşlar tarafından sıklıkla dile getirildiğini anlatarak, “AK Parti Hükümeti olarak siyaseten konunun bir ihtiyaç olduğuna inanıyoruz. Eşitlik ilkesini zedelemeden, terör ile mücadelede zaafiyet yaratmadan, kamuoyu desteği sağlanarak yasa teklifinin hazırlanmasının gerekli olduğunu düşünüyoruz. Ekonomimizdeki gelişme ve zenginleşme doğrultusunda kademeli olarak uygulamaya geçirebileceğimiz profesyonel ordu projesi kapsamında zorunlu askerlik ve bedelli askerlik uygulamaları da detaylı bir çözüme kavuşacaktır” dedi.
Kulislerdeki iddialara göre ise bedelli askerlik konusunda geçmişteki uygulamalardan farklı ve seçenekli bir model üzerinde çalışılıyor:
Bedelli askerlik, yaş gruplarına göre iki ana kategoride uygulanacak. Kategoriler 30-40 yaş grubu ile 40’ın üstündeki yaş gruplarından oluşacak. Ancak son anda Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın 20’li yaşları telaffuz etmesi üzerine kulislere yayılan iddialara göre 27-30 yaş grubu kategorisinin de bedelli uygulamasına dahil edilmesi ihtimali güç kazandı. Geçmiş dönemlerdeki bedelli askerlik uygulamalarında gelen başvuru miktarının sürekli olarak beklentilerin çok altında kalmasının da dikkate alınacağı ve bu seferki uygulamada yaş sınırının olabildiğince alta çekilebileceği beklentisi oluştu.
27-40 yaş arasındakiler bedel ödemeye ek olarak 21 günlük temel askerlik eğitimi alacak.
40 yaş üstündekiler için ise seçenekli sistem düşünülüyor. 40 yaş altındakilerden daha yüksek belirlenecek tutarı ödeyenler 21 gün temel askerlik eğitimi alacak, ancak temel askerlik eğitimi almak istemeyenler daha da yüksek bedel ödeyecek ancak temel askerlik eğitiminden muaf tutulacak.
Maddi durumu bedel ödemeye müsait olmayanlar için farklı ödeme seçenekleri uygulanacak.
İsteyenler banka kredisi ile defaten ödeme yapabilecek, isteyenlere taksitli ödeme imkanı sağlanacak.
Bankaya borçlanmak istemeyenler veya kredi kullanma hakkı olmayanlar, kamuya borçlanabilecek. Bunun için devlet kurumlarında çalışacaklar ve askerlik bedelini bu çalışma karşılığında taksitle ödeyecekler. Bu şekilde çalışacak olanlar, bedel ödemelerini tamamladıklarında kamudaki görevleri de sona erecek.
Taksitle ödeme imkanının, kamuda çalışmak istemeyenlere de tanınması, ancak bu durumda taksitlere vade farkı uygulanması formülü üzerinde de duruluyor.
Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, bedelli askerlikle ilgili çalışmaların bayramdan sonra hız kazanacağını belirterek, 35 yaş üstü 200 bin kişinin bedelli askerlik konusunda hak sahibi olduğunu ifade etmişti. Yılmaz, “Bunların bunların ne kadarının başvurabileceği bilinemez. 1987 yılında çıkarılan uygulamanın 40 yaşından büyükler için getirildi. O dönemde bundan 198 bin kişinin yararlanması öngörüldü, 18 bin kişinin yararlandı. Oranın yüzde 9 oldu. 1992 yılında çıkarıldığında ise hak sahibi 243 bin kişi bulundu ancak 35 bin kişi faydalandı. Oran yüzde 14’tü. 1999 yılındaki uygulamadan ise hak sahibi 344 bin kişi bulunmasına rağmen, yararlanan kişi sayısı 72 bin oldu. Oran ise yüzde 21’di” diye konuşmuştu. Yılmaz, bedelliyle ilgili daha sonraki açıklamalarında ise 20 yaş üstüne de göndermelerde bulunmuştu.