Akademik personel unvanları arasında çoğunlukla araştırma görevlisi, profesör, öğretim görevlisi, doçent gibi unvanlar yer alır. Tüm bu unvana sahip olan kişiler akademisyen olarak tanımlanır. Akademisyen olarak görev yapanlar 2547 Sayılı Kanun ile 2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Yasası’na tabi tutulur. Ayrıca akademik personel olarak çalışan kişilerin de bu yasalar kapsamınca izin kullanma hakları vardır.
Akademik personel olarak yükseköğretim kurumlarında görev yapan kişilerin de kanunen birçok temel hakları bulunur. Bu temel haklardan biri ücretli izin diğeri ise ücretsiz izin hakkıdır. Araştırma görevlisi, profesör gibi akademik unvana sahip olan bireylerin senelik izin haklarını kullanmaları için bazı şartların yerine getirilmiş olması gerekir. Akademisyen olarak en az bir sene çalışmış olmaları önemlidir.
Bir seneden on seneye kadar çalışan kişilerin senelik izin süresi yirmi gündür. On seneden fazla olanların ise senelik izin süresi otuz günle sınırlıdır. Akademik eleman olarak görev yapan kişiler memur sınıfından sayılmaz. Yani hukuki açıdan memur vasfına sahip değildir. Ancak ücretli yani yıllık izin dışında akademisyen ücretsiz izin hakkı da vardır. Akademik personel olarak hizmet veren kişiler 2914 Sayılı yasa ile 2547 Sayılı yasada yer alan kararlara tabii tutulur.
Yükseköğretim kuruluşlarında hizmet veren kişilerden biri öğretim görevlileridir. Öğretim görevlileri de tıpkı araştırma görevlisi veya doçent gibi akademik personel unvanını taşır. Öğretim görevlisi olarak çalışan kişilerin kanunen bazı önemli hakları bulunur. Bu haklardan biri senelik izne çıkmaktır. Senelik izin süresinde maaş kesintisi yaşanmaz. Ayrıca sigorta prim ödemeleri de askıya alınmadan her ay düzenli olarak ödenir.
Ücretsiz izinde ise durum tam tersidir. Ücretsiz yani aylıksız izin olarak tabir edilen izin türünde maaş ve sigorta prim ödemesi yoktur. Öğretim görevlisi olarak hizmet sunan kişilerin de aylıksız izne çıkmaları vardır. Memur vasfında olmasalar dahi 657 Sayılı Devlet Memurları Yasası içerisinde yer alan kararlar, öğretim görevlisi olarak hizmet veren bireylere de uygulanır. Yani bu kanuna göre öğretim görevleri de ücretsiz (aylıksız) izin hakkından yararlanabilir.