Akciğer kanseri neden geç anlaşılıyor?

İştahsızlık, zayıflama, ağrı, kanlı balgam, nefes darlığı, ses kısıklığı, ödem, uzak organ tutulumuna bağlı şikayetler (beyin, karaciğer, kemik, vs) orntaya çıkar belirtileridir.

AKCİĞER KANSERİ NASIL BİR HASTALIKTIR?

-Birçok kanserojen ajana maruziyet sonrası normal akciğer hücrelerinin anormal ve kontrolsüz bölünüp çoğalması kanser sürecini başlatır.

-Akciğer kanser hücreleri birikerek tümörleri oluştururlar. Kanser, normal dokuları sıkıştırabilir, içine sızabilir ya da tahrip edebilir.

-Erken evre dönemini geçirmiş akciğer kanseri zorlu bir süreci işaret eder.

GENETİK FAKTÖRÜN ETKİSİ VAR MIDIR?

Ailede "akciğer kanseri" olması akciğer kanserine yakalanma riskini arttırmaktadır. Bir kere akciğer kanseri olan kişinin tekrar ikinci akciğer kanseri olma riski, hiç kanser olmamış kişiye oranla daha fazladır.

ÖZELLİKLE HANGİ YAŞLARDA GÖRÜLÜR?

Akciğer kanserinin sıklığı, son yıllarda giderek artmaktadır. Daha önceleri akciğer kanseri sıklıkla 60 yaşın üzerindeki erkeklerde görülmesine rağmen, günümüzde akciğer kanserinin kadınlar arasında da sıklığı artmıştır. Erkeklerde görülme yaşı da 60 yaşın altına inmeye başlamıştır.

Tüm ırklarda erkeklerde 70.1/100,000 ve kadınlarda 50.2/100,000; Afrikalı erkeklerde daha sık (90.9/100,000) görülür. Hispaniklerde daha nadirdir.

SİGARA DIŞINDA ROL OYNAYAN DİĞER FAKTÖRLER NELERDİR?

-Sigara (en önemli faktördür),

-Erionit asbest

-Krokidolit (mavi) asbest

-Hava kirliliği

-"Riskli meslekler"; madenciler, tekstil, izolasyon ve tersane işçileri, petro-kimya, baca temizleyiciler, plastik sanayi işçileri, maden ve kaynak işçileri, çamaşır suyu üreticileri, cam seramik, muşamba ve batarya işçileri, boya, dökümhaneler, çelik işçileri.

Akciğer taramaları ölüm oranlarını azaltmıyor

-Normal akciğer filmi ile yıllık tarama ölüm oranlarını azaltmıyor!

-ANCAK, Amerika’da Ulusal Akciğer Tarama Çalışması (NLST), "yıllık düşük doz Tomografi" takibi ile akciğer kanserinden ölümleri %20 azaltmıştır*!

-Bu tarama çalışması 55-80 yaş erkeklere önerilmektedir (30 pk-yıl sigara içen ve son 15 yılda halen sigara içen veya bırakmış)

AKCİĞER KANSERİ TİPLERİ NELERDİR?

Küçük Hücreli Dışı Akciğer kanseri (KHDAK)

Küçük hücreli akciğer kanserlerinden daha yaygındır (%80) ve genel olarak daha yavaş gelişir ve yayılırlar. Bu kanserin 3 ana tipi vardır;

A-) Skuamöz hücreli (yassı hücreli)

B-) Adeno kanser (salgı bezi hücrelerinden kaynaklanır)

C-) Büyük hücreli kanser

AKCİĞER KANSERİNDE AMELİYAT HANGİ HASTALARDA UYGULANIR? VE HANGİ HASTALARA HANGİ YÖNTEM ÖNERİLİR?

Erken evrede (Evre 1, 2 ve 3A) tanı konulmuş akciğer kanseri için İLK tedavi seçeneği CERRAHİ yöntemdir. Kanserinin tamamının ve ilgili lenf bezlerinin tamamının çıkarılması ancak cerrahi ile olabilmektedir.

Günümüzde (%80’den fazla ameliyat kapalı – endoskopik yapılmaktadır = VATS – videoyardımlı akciğer cerrahisi; tek-delikten ya da çok-delikten) Tabi kapalı yöntem ameliyatlar da yapılmaktadır.

AMELİYATIN BAŞARI ŞANSI NEDİR?

Erken evrede cerrahi ile kanserin tam kontrolünün sağlanması mümkün olabilmektedir.

AMELİYAT KAÇ SAAT SÜRER?

-Genellikle genel anestezi başladıktan sonra 3-5 saat sürer.

AMELİYAT SONRASI YOĞUN BAKIM GEREKİR Mİ?

-Eğer bir akciğer lobu veya akciğerin tamamı çıkarıldıysa 1-2 gün yoğun bakım takibi gerekli olabilir.

AKCİĞER KANSERİ AMELİYATININ RİSKLERİ NELERDİR?

-Genel anesteziye ait riskler

-Kanama

-Enfeksiyon

-Hava kaçağı

AMELİYAT SONRASI NORMAL YAŞANTIYA NE ZAMAN DÖNÜLÜR?

-Genellike ilk 3-7 gün hastanede geçmektedir.

-Hasta, taburculuktan 10 gün sonra kontrole çağrılmaktadır.

-Çoğu hasta, 2-3 hafta içerisinde (eğer cerrahi dışında bir tedavi uygulanmayacaksa)

-Hasta 1. günden itibaren yürütülmektedir; Erken hareketlenmek iyileşme sürecini hızlandırmaktadır.

Ameliyat Sonrası İlaç Tedavisi (Kemoterapi) veya Işın Tedavisi (Radyoterapi) Gerekir mi?

- Her hastaya gerekmez, Ancak ameliyat sonrası gelecek patoloji raporuna göre cerrahiden sonra gerektiğinde Kemoterapi ve/veya Radyoterapi uygulanmaktadır.

Op. Dr. Erkan YILDIRIM,

Göğüs Cerrahı & Akciğer Transplant Cerrahı

erkanbaba@gmail.com