Akciğer kanseri sigaradan mı kaynaklanıyor?

TÜSAD Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ülkü Yılmaz, ülkemizde görülen akciğer kanserlerinin yüzde 90’ının sigara kullanımına bağlı ortaya çıktığına dikkat çekti. Dünya Akciğer Kanseri Farkındalık Günü nedeniyle bir açıklama yapan Yılmaz, “Etkin bir tütün kontrolü sağlandığında akciğer kanserleri dahil olmak üzere her yıl yaklaşık 110 bin ölüm önlenebilecektir” dedi.

Günümüz dünyasında en sık görülen kanser türlerinin başında akciğer kanseri geliyor. Bu nedenle kasım ayı tüm dünyada “Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı”, 17 Kasım da “Akciğer Kanseri Farkındalık Günü” olarak kabul ediliyor. Akciğer sağlığı konusunda önemli çalışmalar yürüten Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla bir açıklama yaparken, TÜSAD Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ülkü Yılmaz akciğer kanseri ile ilgili önemli veriler ve bilgiler paylaştı.

Kansere bağlı ölümler içerisinde akciğer kanserinin yılda 1.69 milyon kayıp ile tüm dünyada ilk sırada yer aldığını belirten Prof. Dr. Yılmaz, en önemli risk faktörü olan tütün kullanımının dünya çapındaki kanser ölümlerinin yüzde 22’sine, akciğer kanserinden kaynaklı ölümlerin ise yüzde 71’ine neden olduğuna dikkat çekti. Sigara ve diğer tütün ürünleri kullanımının akciğer kanserine yol açan en önemli neden olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yılmaz, şunları söyledi: “Akciğer kanseri konusunda uyarılarımızı yaparken, ‘hiç sigara içmemiş kişilerin de akciğer kanseri olduğu’ savunması ile karşılaşıyoruz. Oysa veriler gösteriyor ki, akciğer kanseri hastalarının sadece yüzde 10’undan azı hayatında hiç sigara içmemiş. Elbette genetik faktörler, radon gazı, asbest, çevresel toksinler gibi faktörler de sorumlu olabilir. Ancak yapılan çalışmalar, ülkemizde görülen akciğer kanserlerinin yüzde 90’ının sigara kullanımına bağlı ortaya çıktığını gösteriyor. Hiç sigara içmeyenler veya sigara içmeyi bırakmış olanlara göre, mevcut sigara içen kişilerde yeni akciğer kanseri vakası görülme oranı daha yüksek. Ağır sigara içen kişide risk yüzde 30'lara çıkarken, hiç sigara içmeyen kişinin akciğer kanserine yakalanma riski yüzde 1'den daha düşük.”

SİGARAYI BIRAKMAK RİSKİ AZALTIYOR

TÜSAD’ın da hazırlanmasına destek verdiği Türkiye Akciğer Kanseri Raporu'nda yer alan sonuçlara da değinen Prof. Dr. Yılmaz, şu bilgileri paylaştı: “Bu rapor sigara ve tütün kullanımını azaltmaya yönelik çalışmaların önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Etkin bir tütün kontrolü sağlandığında, akciğer kanserleri dahil olmak üzere her yıl tütün kullanımına bağlı olarak gelişen yaklaşık 110 bin ölümün önlenebilmesi söz konusu.Sigaranın bırakılmasıyla kanser gelişme riski hızla azalmaya başlıyor. Sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra, akciğer kanseri riskinin yüzde 50 oranında azaldığı görülüyor. Bu riskin sigara içmemiş bir kişinin grafik özelliğine hiçbir zaman gerilemeyeceği de akılda tutulmalı."

Bu arada erken tanının önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Yılmaz, “Erken evrede tanı alan akciğer kanseri hastalarında sağ kalım oranı ortalama yüzde 70. İleri evrede ise bu oran düşüyor” dedi. Bu nedenle erken tanı konusunun raporda özel bir bölüm olarak ele alındığını belirten Yılmaz, şu önerileri aktardı:

• Akciğer kanserinde erken tanıya öncelik verilmeli ve bu yönde multidisipliner yaklaşım içeren uygulamalar yaygınlaştırılmalı.

• Akciğer kanserinde erken tanıyı artırmak amacı ile ülkemize özgü uygun risk faktörleri belirlenerek, pilot bir bölgede tarama çalışması yapılmalı.