Aksu'dan, aranan şahıslar genelgesi

ANKARA (İHA) - İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, "Aranan Şahısların Tahdit-Aranan Şahıslar Projesine Kayıt ve Takibine İlişkin Esaslar" konulu, Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Birimlerine ve 81 İl Emniyet Müdürlüğüne bir genelge yayınladı.

İçişleri Bakanı Aksu, genelgede, "Aranan şahısların, hudut kapıları başta olmak üzere ülke çapında takibi amacıyla kullanılan Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesinin kullanım esasları 09.07.2002 gün ve 133 nolu genelge ile düzenlendiğini hatırlatarak değişen mevzuat hükümleri çerçevesinde aranan şahısların Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesinde kayıt ve iptaline ilişkin hususlar yeniden düzenlenerek çıkarıldığını ifade etti. Bakan Aksu, yeni düzenlemeleri içeren genelgede hususları şöyle açıkladı:

"- Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesine yakalama, tutuklama, yokluğunda tutuklama emri ile arananlara ilişkin veri girişi yapılacaktır. Sayılan kararlar olmaksızın Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesine aranan kişi veri girişi yapılmayacaktır. Bu şekilde sistemde kayıtlı bulunan İl Emniyet Müdürlükleri TEM, Asayiş ve KOM Şube Müdürlüklerince kullanılmakta olan (T), (Z), (R), kodları ile aranan kişi kayıtları ( (R) kodunun kayıp kişileri kapsayan bölümü hariç iptal edilmiştir. Arama kayıtlarına ilişkin Asayiş Dairesi Başkanlığı görev alanına giren suçlarda (J) kodu, TEMÜH Dairesi Başkanlığı görev alanına giren suçlarda (P) kodu, KOM Dairesi Başkanlığı görev alanına giren suçlarda (K) kodu kullanılacaktır.
- CMK 98/2 maddesi kapsamında; " Yakalanmış iken kolluk görevlisinin elinden kaçan şüpheli veya sanık ya da tutukevi veya ceza infaz kurumundan kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında Cumhuriyet savcıları ve kolluk kuvvetleri de yakalama emri düzenleyebilirler" Hakkında yakalama emri düzenlenen kişilerin arama kayıtları sisteme yine belirtilen yakalama kodları ile kaydedilecektir.
- Yakalama, tutuklama, yokluğunda tutuklama emri ile arandıklarından dolayı Cumhuriyet Başsavcılıkları veya Askeri Savcılıklar tarafından yakalanması veya aranmasından sarfınazar edilmesi bildirilen şahısların bilgisayara veri girişi veya verilerin iptali; suç yeri İl Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılacaktır.
- Yakalanan şahısların Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesinde kaydının iptali; şahsı yakalayan İl Emniyet Müdürlüğü tarafından, şahsın aranmasından sarfınazar edildiğini gösteren adli makamın evrakı beklenmeksizin yakalama tutanağı esas alınarak yapılacak, arayan İl Emniyet Müdürlüğüne mutlaka bilgi verilecektir.
- Aranan şahısların yakalanması durumunda; öncelikle şahsa Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre yasal hakları bildirilecektir. Konu, şahsın yakalandığı yerin Cumhuriyet Savcısına derhal bildirilecektir. Cumhuriyet Savcısının emrine göre, yakalanan şahıs hakkında gerekli işlemler yapılacaktır.
- Zorla getirme kararının, çağrı üzerine gelmeyen veya hakkında tutuklama kararı verilmesi veya yakalama emri düzenlenmesi için yeterli neden bulunan şüpheli veya sanık hakkında kolluk kuvvetlerince yürütülen bir işlem oluşu nedeni ile ülke çapında aranmasının bu tedbirin mahiyeti ile bağdaşmayacağı Adalet Bakanlığı görüşü ile de teyit edildiğinden (L) "Mahkemede Bulundurma" kodlu zorla getirme kararlarının projeye girilmesine son verilmiştir. Programdaki bu koda ilişkin kayıtlar iptal edilmiştir.
- (I) kodlu arama kayıtlarının konusunu; adli para cezasını ödemeyen şahıslar hakkında, bu para cezasına karşılık hapis cezasını içeren yakalama emri oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu koda ilişkin uygulama yine bir yakalama emrinin infazına yöneliktir. Yakalama emrine ilişkin (J),(P),(K) kodları bu alanı da kapsadığından (I) "Adli Para Cezası" kodu ile projeye veri girişine son verilmiştir.
- "H" kodlu kırmızı bültene konu arama kaydı bulunan yabancıların yakalanması durumunda; Öncelikle yakalandığı yer Cumhuriyet Savcısına detaylı bilgi verilmesini müteakiben İnterpol-Europol-Sirene Dairesi Başkanlığına bilgi verilecek, alınacak cevabi yazı ile birlikte yakalanan şahsın yetkili adli makamlara sevki sağlanacaktır.
Türk vatandaşları hakkında "H" kodlu kırmızı bültene konu arama kaydı düzenlenebilmesi için ulusal seviyede adli makamlarca verilmiş ve devam etmekte olan arama emri bulunması ve dolayısıyla da suç yeri İl Emniyet Müdürlüğü tarafından da düzenlenmiş ayrı bir arama kaydının bulunması gerekmektedir. "H" kodu ile arandığından dolayı yakalanan Türk vatandaşları hakkında suç yeri İl Emniyet Müdürlüğü ile irtibata geçilerek, İnterpol-Europol-Sirene Dairesi Başkanlığınca bilgi verilecektir.
- Hakkında "M" (Mavi Bülten) ve "Y" (Yeşil Bülten) kodları ile kaydı bulunan şahıslar hakkında ülkeye giriş yapan diğer şahıslara uygulanan işlemlerden farklı bir işlem uygulanmaksızın sadece pasaport, sürücü belgesi, nüfus cüzdanı vb. gibi kimlik belgelerinin fotokopisi ve hangi ülkeden hangi araç ile ülkemize giriş yaptığı, pasaporttaki giriş mührünün kontrolü ile ülkemizde kalacağı adresler ve yurt dışı adresleri tespit edilerek İnterpol-Europol-Sirene Dairesi Başkanlığına ivedilikle yazılı olarak bilgi verilecektir".
Bakan Aksu, genelgede, Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesi'nde yer alan aranan kişi kayıtlarının talep edilmesi halinde, şahsın kendisine, yasal temsilcisine, vekil yada avukatları ile talep eden kurum ve kuruluşlara verilmesi ile ilgili olarak uygulanacak kuralları ise şöyle açıkladı:
" - Tahdit ve Aranan Şahıslar Projesinde bulunan aranan kişi kayıtları esas itibariyle gizlidir. Telefon ve elektronik posta yolu ile talep edilmesi halinde bilgi verilmeyecektir.
- Projedeki kayıtlara göre şahısların aranması durumunda; 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu'nun 20 nci maddesi (b) bendine göre şahsın kendisine, yasal temsilcisine, vekiline ya da avukatına konu adli mercilerin inisiyatifinde bulunduğundan bilgi verilemeyeceği, kişinin şahsen müracaatı halinde bilgi verilebileceği yönünde cevap verilecektir.
- Talep edilmesi halinde Proje kayıtlarına göre şahıs aranmıyor ise aranmadığı yönünde şahsın kendisine, yasal temsilcisine ya da avukatına / vekiline bilgi verilecektir".