Alerjik deri testleri nasıl yapılır?

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, bu testlerin, bu konuda eğitim görmüş, deneyimli kişiler tarafından yapılması ve okunması gerektiğine dikkat çekti.

TEST İÇİN HAZIRLIK

-Test yapılacak derinin normal görünümde olması gerekir. Hafif egzama test yapmak için bir engel oluşturmaz, ancak sedef hastalığı ve ağır egzaması olanlarda yanlış sonuçlar alınabilir.

-Dermatografizm: Bazı insanların derileri sivri bir şeyle çizilmekle, hatta kaşımakla bile kızarıp kabarır. Buna dermatografizm ismini veriyoruz. Dermatografizmi olan kişilerde deri testleri yapılmasının bir anlamı yoktur.

-Deri testleri akut bir hastalığı olanlara yapılmamalıdır. Mesela, astım krizindeki bir hastaya deri testleri yapıldığında, deriden emilen antijenlerin etkisiyle kriz belirtileri daha da ağırlaşabilir.

-Daha önce belirli bir maddeye karşı anaflaksi gelişmiş olan kişilerde test yapılırken çok dikkatli olunmalıdır. Fındık, kabuklu deniz hayvanları ve pamuk tohumu ile yapılan testlerde anaflaksi ihtimali yüksektir.

-Bazı ilaçlar deri testleri sonuçlarını etkileyebilirler. Antihistaminik ilaçların testten en azından 48 saat önce kesilmiş olması gerekir. Mide hastalıkları ve depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar da deri testi sonuçlarını etkileyebilirler. Astım tedavisinde kullanılan ilaçların (iğne, sprey, hap...) ve kortizonun deri testlerine olumsuz bir etkisi yoktur. Deriye sürülen kortizon içeren kremler o bölgede yanlış değerlendirmelere yol açabilirler.

ALLERJENLERİN SEÇİMİ

Test yapılmadan önce her hastadan hastalığı hakkında ayrıntılı bilgi alınır. Hastanın maruz kalabileceği alerjenler, belirtilere neden olan faktörler, mesleği, hobileri, evde beslenen hayvanlar, yaşadığı bölgenin polen özellikleri... öğrenilmelidir.

Ülkemiz şartlarında alerjik deri testlerinde bulunması gereken alerjenler şunlardır:

-Ev tozu akarları
-Hamam böceği
-Evcil hayvanlar (kedi, köpek)
-Polenler (ot, çayır, tahıl ve çeşitli ağaç polenleri)
-Küf mantarları

DERİ TESTİ NASIL YAPILIR ?

Deri testleri ya sırt derisi ya da ön kolun iç yüzeyindeki deri üzerinde yapılır. Sırt kola göre daha fazla reaksiyon veren bir bölgedir. Sırtın ve kolun üst kısımlarında daha büyük kızarma ve kabarmalar görülür. Bileğe yakın bölgeler ise daha az reaksiyon gösterir.

Deri testlerinin yapılmasında başlıca iki yöntem vardır:

-Deri üstü yöntem: Deri üzerine damlatılan alerjen, derinin özel bir iğne ile delinmesi ya da derinin çizilmesiyle deri içine sızdırılır.

-Deri içi yöntem: Alerjen, ince uçlu bir enjektör aracılığıyla doğrudan seri içine zerk edilir.

DEĞERLENDİRME

Test, 15-20 dakika sonra değerlendirilmelidir. Meydana gelen kızarma ve kabarma özel bir cetvelle milimetre olarak ölçülür.

Deri testlerinde bir alerjene karşı reaksiyon saptanması, o alerjene karşı oluşmuş IgE' lerin varlığını gösterir; o kişide alerjik bir hastalık olduğunu göstermez. Ancak, bu kişilerde henüz olmasa bile, ileride alerjik bir hastalığın ortaya çıkma ihtimali çok fazladır.

Deri testleri sonuçları, mutlaka, hastanın hikayesi ile beraber değerlendirilmelidir.

Yazı: ahmetrasimk@mynet.com