Almanya geri sayımda

Seçim barajının yüzde 5, seçme ve seçilme yaşının 18 olduğu ülkede, Federal Meclis üyeliklerinin yarısı tek adaylı dar bölgelerden çoğunluk sistemi ile, diğer yarısı da 16 eyalette oluşturulan parti listelerinden nisbi temsil sistemi ile seçiliyor. Siyasi partilerin Federal Meclis'teki temsil oranını seçmenin ikinci oyu belirliyor. Seçmen bu tercihi ile, hem meclise girecek milletvekillerinin diğer yarısını seçiyor, hem de her partinin çıkardığı toplam sandalye sayısını belirliyor. 'Artık sandalyeler', bir siyasi parti, bir eyalette, nisbi temsil sistemiyle çıkarabileceği milletvekili sayısının üzerinde, tercihli birinci oylarla milletvekili kazanmış ise ortaya çıkıyor. Bu durumda 'artık sandalyeler', o partinin toplam sandalye sayısına ekleniyor ki, bu da partinin meclisteki milletvekili sayısını hayli yükseltiyor.

Bu arada, Federal Meclis'te temsil edilen SPD (Sosyal Demokrat Parti), Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birlik (CSU), Yeşiller, Liberaller (FDP) ve Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS), seçim programlarında, kendilerini sosyal adaletten yana, işverenlere dostça yaklaşan ve tasarrufa önem veren partiler olarak tanıtıyor. Tüm partilerin seçim programlarının merkezinde 'ekonomi, iş ve sosyal konular' yer alıyor.

ALMANYA'DAKİ SEÇİM SİSTEMİ İHA muhabirinin derlediği bilgilere göre, seçme ve seçilme yaşının 18 olduğu Almanya'da yarın her seçmen iki oy kullanacak. Federal Meclis üyeliklerinin yarısı tek adaylı dar bölgelerden çoğunluk sistemi ile, diğer yarısı da 16 eyalette oluşturulan parti listelerinden nisbi temsil sistemi ile seçiliyor..

Seçmen, verdiği ilk oyla, mesela Berlin'de ise, kendi seçim bölgesinden hangi milletvekilinin Federal Meclis'e gideceğine doğrudan karar veriyor. 299 milletvekili, yani toplam milletvekili sayısının yarısı bu oylarla meclise seçiliyor. Ama siyasi partilerin Federal Meclis'teki temsil oranını seçmenin ikinci oyu belirliyor. Seçmen bu tercihi ile hem meclise girecek milletvekillerinin diğer yarısını seçiyor, hem de her partinin çıkardığı toplam sandalye sayısını belirliyor.

BASİT SEÇİM KOTASI YÖNTEMİ Buna göre, siyasi partilerin eyaletlerdeki adayların ve parti listelerinin elde ettikleri oy toplamı, (basit seçim kotası yöntemi ile), o eyaletten seçilecek milletvekili sayısına bölünerek bir seçim sayısı bulunuyor ve bu seçim sayısına göre en yüksek ortalama yöntemi uygulanarak her partinin eyaletlerde kazandığı sandalye sayısı tespit ediliyor.

Daha sonra her partinin o çevreden çıkarmaya hak kazandığı toplam sandalye sayısından, dar bölgelerden çoğunluk sistemi ile kazandığı milletvekili sayısı çıkarılıyor ve böylece nisbi temsil sistemi ile elde edeceği temsilci sayısı belirleniyor. Mesela, oy sayımının sonunda mecliste 100 sandalye kazanan bir parti, tercihli birinci oylarla 40 milletvekili çıkardı, o zaman parti listesinden 60 milletvekili meclise giriyor. Eğer doğrudan oylarla çıkardığı milletvekili sayısı 30 olsa idi, listesinden 70 milletvekili meclise girecekti.

'ARTIK SANDALYE' KONUSU 'Artık sandalyeler' bir siyasi parti, bir eyalette, nisbi temsil sistemiyle çıkarabileceği milletvekili sayısının üzerinde, tercihli birinci oylarla milletvekili kazanmış ise ortaya çıkar. Bu durumda 'artık sandalyeler', o partinin toplam sandalye sayısına eklenir ki, bu da partinin meclisteki milletvekili sayısını hayli yükseltiyor.

İki genel seçim arasında boşalan üyelikler, genel seçimlerde parti listelerindeki bir sonraki sırada yer alan adaylar tarafından dolduruluyor. Ancak bu üyelik, doğrudan oylarla seçilmiş bir milletvekilinden boşaldı ise ve geldiği eyalette partisi, artık sandalyelerden birini almış ise bu sandalye yasama dönemi sonuna kadar doldurulamıyor.

Almanya'da seçimlerde yüzde beşlik baraj uygulanıyor. Ülke genelinde kullanılan ikinci oylardan en az yüzde beş oranında oy alamamış partiler, tek adaylı dar bölgelerde en az üç üyelik kazanmadıkça, nisbi temsilden üyelik elde edip Federal Meclis'e giremiyor.