Almanya'nın planı, Arafat'a mesafeli

Planda, Filistinlileri seçime götürecek bir geçiş hükümeti kurulmasını, ardından da geçeci bir Filistin Devleti'nin ilan edilmesi öngörüyor.

Almanya, Ortadoğu sorununda yeni bir barış planıyla bölge politikalarında ön plana çıkmaya çalışıyor. Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer'in hazırladığı plan, Filistin'i seçimlere götürecek bir geçiş hükümeti kurulmasını, seçimlerin ardından da geçici bir Filistin devletinin ilan edilmesini öngörüyor.

Almanya Ortadoğu'daki taraflarla, özellikle de İsrail'le ilişkilerindeki tarihten kaynaklanan hassasiyetleri gözönünde bulundurarak bu planı diplomatik bir hamle değil, bağlayıcılığı olmayan bir öneriler paketi olarak sunuyor. Pazartesi günü New York'ta gerçekleştirilecek Ortadoğu Dörtlüsü toplantısında Almanya'nın planının yanı sıra Fransa ve Danimarka'nın önerileri de masaya yatırılacak.

ORTADOĞU DÖRTLÜSÜ TOPLANIYOR Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer'in Ortadoğu Planı, pazartesi günkü Ortadoğu Dörtlüsü toplantısında açıklanıyor. Ortadoğu Dörtlüsü, Ortadoğu sorununa çözüm amacıyla Nisan ayında yine Fischer tarafından ortaya konan 7 maddelik plan uyarınca oluşturulmuştu. Dörtlüde BM Genel Sekreteri ve AB Dış Politika Koordinatörü ile ABD ve Rusya Dışişleri Bakanları yer alıyor.

Almanya, Ortadoğu'daki taraflarla özellikle de İsrail ile ilişkilerindeki hassasiyet sebebiyle planın bir diplomatik atak değil, öneriler paketi olarak sunulmasına özen gösteriyor. Nitekim Fischer, yeni planını diplomatik dilde "non-paper" denilen "bağlayıcılığı olmayan" öneriler olarak tanımlıyor.

FISCHER AKTİF OLMAYA ÇALIŞIYOR
Gerek İsrail'e, gerekse Filistin özerk bölgelerine ve komşu Arap ülkelerine gerçekleştirdiği çok sayıda ziyaret ve siyasi yetkililerle yaptığı sayısız görüşmelerle Ortadoğu barış sürecinde aktif rol alma niyetini açıkça gösteren Fischer'in yeni planında ise şu yaklaşımlar dikkat çekiyor:

Fischer, planında Filistin Özerk Yönetimi Başkanı Yaser Arafat'a mesafeli duruyor. Gerçi Fischer, Amerika gibi Arafat'ın görevden uzaklaştırılmasını savunmuyor, ancak Arafat'ın mevcut kriz döneminde Filistin'i seçimlere götürecek bir başbakan görevlendirmesini istiyor. Böyle bir geçiş hükümetinin öncelikli görevini ise güvenliğin sağlanması, Filistin Özerk Yönetimi'nde reformların gerçekleştirilmesi ve seçimlere hazırlanılması olarak görüyor.

KUDÜS KARARI SONRA Planda önümüzdeki yılın başlarında gerçekleştirilmesi düşünülen seçimlerin ardından bir anayasa kurulu oluşturulması ve bu kurulun komşu ülkelerle müzakerelere başlaması öngörülüyor. Plana göre sözkonusu anayasa kurulunun kararları temelinde üçüncü aşamada bir Filistin Devleti kurulacak. Ancak bu devlet geçici nitelikte olacak, yani ilk aşamada tam olarak saptanmış ve tanınmış sınırlara sahip olmayacak. Kudüs'ün geleceği ve statüsüyle ilgili karar da sonraya bırakılacak.

Tüm bu oluşum, uluslararası bir gözlem grubu eşliğinde gerçekleştirilecek. Bu uluslararası gözlem grubu tüm tarafların kabul ettiği bir kişinin yönetiminde faaliyet gösterecek ve mümkün olduğunca kapsamlı çalışmalarda bulunacak. Ancak bu şahsiyetin kim olacağı konusuna planda değinilmiyor.

Planın hayata geçirilme şansının ABD, AB, Rusya ve BM'nin oluşturduğu Ortadoğu Dörtlüsü'nün New York toplantısında açıklığa kavuşması bekleniyor. Almanya'nın planının dışında Fransa ve Danimarka'nın önerileri de toplantının gündeminde.