Ana vatanı Kanada olarak bilinen ot, öncelikle Avrupa'ya dağılmış ve zamanla yabanileşerek dünyanın pek çok noktasında yetişmeye başlamıştır. 3-5 cm büyüklüğünde olan çiçek kısımları, sık görünümlü olduğu için demet şeklini andırır. Altın sarısı renginde olan yaprak kısımları ise kertikli ve sivri bir uca sahiptir.
Türkiye'nin her bölgesinde yetişebilme olanağına sahip olan çok yıllık altınbaşak otunun boyu genellikle 30-40 cm ölçülerindedir, ancak bazı durumlarda 1 metreyi de bulabilir. Her yıl nisan ve mayıs ayları geldiğinde saksı veya kasa içindeki humuslu toprak içine tohumları eklenerek yetiştirilebilir. Ancak bitkinin yeterli olgunluğa erişebilmesi için yetişen fidelerin mayıs ayından güneş gören bir tarlaya veya bahçeye ekilmesi gerekir.
Toplum arasında "mayasıl otu", "yahudi otu" olarak da bilinen altınbaşak otu, sağlık açısından son derece faydalıdır. Saponin, flavon, tanen içerisinde yer alan faydalı maddelerin başlıcalarıdır. Özellikle üst toprak kısımları toplanarak pek çok preparatın hazırlanmasında kullanılır. Ancak etkili sonuçlar alabilmek için kullanılan otun yetiştirilme koşulları büyük önem taşır. Dışarıda satılan her altınbaşak otu aynı içeriğe ve doğallığa sahip değildir.
Altınbaşak otu hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülen idrar yolu enfeksiyonlarının şikayetlerini azaltmaya yardımcı olur. Özellikle çay olarak tüketildiğinde idrarın sökülmesini ve idrar kanalındaki taşların düşmesini kolaylaştırır. Ancak ileri düzeyde enfeksiyon şikayeti olan hastaların altınbaşak otundan hazırlanan çayı içmeden önce mutlaka bir hekime başvurmalarında fayda vardır.
Altınbaşak otu günümüzde pek çok hekim tarafından kronik böbrek hastalığının doğal tedavi yöntemi olarak kullanılır. Böbrek yetmezliğine bağlı olarak yaşanan protein kaçağını ortadan kaldırır ve bu sayede vücudun daha fazla protein kaybetmesi önlenmiş olur.
Adet sancılarının tedavisinde prepatlar yerine altınbaşak otunun etkilerinden faydalanılabilir. Altınbaşak otundan her gün taze şekilde hazırlanan sıcak çay ile adet kanamasına bağlı olarak yaşanan sancılardan ve kasık ağrılarından kurtulmak ve rahat bir adet dönemi geçirmek mümkün.
Altınbaşak otu çayı, düzenli olarak tüketildiği takdirde hem beyindeki hem de vücuttaki yorgunlukların daha kolay giderilmesini sağlar. Bunun dışında uyku sürecinin düzenlenmesine de destek olur. Otun içerisinde yer alan maddeler, vücudu yatıştırır ve kısa sürede uykuya dalmaya olanak sağlar.
Gerek yanlış beslenme alışkanlıklarına gerekse çeşitli sindirim sistemi bozukluklarına bağlı olarak meydana gelen gaz problemlerinin giderilmesinde altınbaşak otu tercih edilebilir. Her gün düzenli olarak tüketilen bu otsu bitki, gaz şikayetlerinin yanı sıra mide ve bağırsak enfeksiyonlarının hafiflemesine de destek olur.
Altınbaşak otunun içeriğindeki doğal bileşenler kan basıncını kontrol altına alarak tansiyon seviyelerini dengeler. Özellikle yüksek tansiyonu bulunan, beraberinde titreme veya baş ağrısı şikayeti olan hastaların her gün düzenli olarak tüketmeleri önerilir. Altınbaşak otunun tansiyon hastalıklarının dışında damar sertliğine de büyük faydası bulunur.
Kalp atışlarının zayıflamasına bağlı olarak ortaya çıkan çarpıntı, altınbaşak otunun düzenli kullanımıyla iyileştirilebilir. Özellikle aritmi gibi ritim bozukluğu yaşayan hastalar için oldukça yararlıdır. Aynı zamanda kalp sıkışması ve kalp sancısı gibi sağlık problemlerinin iyileşmesine de destek olur.
Kaşıntı, döküntü ve kızarıklık gibi belirtilere neden olan, saç, el, bilek gibi vücudun farklı bölgelerinde meydana gelen egzama hastalığını kontrol altına almak için altınbaşak otunun yardımına başvurulabilir. Egzamanın yanı sıra sedef hastalığının tedavisinde de altınbaşak otu kullanılır.
Yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan eklem ağrısı şikayetleri, her gün 1 bardak içilecek altınbaşak otu çayı ile azaltılabilir. Ayrıca bu çayın düzenli tüketimi ayak şişliklerinin, varis nedeniyle oluşan ödemlerin ve eklem iltihaplanmalarının da iyileşmesini kolaylaştırır.
Çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilen göğüs nezlesinin en doğal tedavi yöntemi altınbaşak otudur. İçeriğinde bulunan flavonoids, tanen ve astringent principle maddeler, vücudun direncini artırarak nezleye bağlı ortaya çıkan burun akıntısı, ateş ve boğaz ağrısı gibi şikayetlerin giderilmesini sağlar. Ayrıca antiseptik özelliği de yine hastalığa neden virüslerin ve mikropların vücuttan uzaklaşmasına yardımcıdır.
Altınbaşak otu, faydalı içeriği sayesinde tıp alanındaki pek çok tablet ilacın ve preparatın hazırlanışında kullanılır. Ancak aktarlardan satın alarak evde çeşitli şekillerde kullanabilmek de mümkündür. Toz ve çay olmak üzere iki farklı şekilde tercih tüketilebilir. Güneşte kurutularak nane veya kekik gibi kavanoz içerisinde saklanmaya uygundur. Bu sayede istendiği zaman dolaptan çıkartılarak yemeklere veya çorbalara eklenebilir. Hatta baharat amaçlı olarak etli yemeklere veya pilavlara da ilave edilebilir. Ayrıca sabah veya öğle aralarında çay olarak tüketilebilmesi de son derece uygundur.
1. İnce kıyılmış veya kurutulmuş altınbaşak otunu, çaydanlık altında veya cezvede 1 su bardağı su ile kaynatın.
2. Kaynamaya başlayan bitki çayınızı 10-15 dakika kadar daha kaynatın ve altını kapatın.
3. Altını kapattıktan sonra 10 dakika kadar demlemeye bırakın. Ardından damak tadına göre sade olarak veya balla karıştırarak servis edebilirsiniz.
Hazırlanılan bu çay, her gün sabah kahvaltılarından önce veya öğle aralarında tüketilebilir. Altınbaşak otu aynı zamanda tentür yapılışı açısından da ideal bir seçimdir. Bu bitki özü haliyle cilt üzerindeki pek çok yaraların iyileşmesini destekler. Ayrıca banyo suyuna eklendiğinde cildin daha parlak ve nemli olmasına da yardım eder.