ANTALYA (İHA) - 1 Mayıs 1977'de, 35 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayların yaşandığı döneme tanıklık eden emekli savcı Çetin Yetkin, o günleri anlattı.
1 Mayıs olaylarının görüldüğü İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nin emekli savcısı Yetkin, davanın bilinçli olarak kapatılmaya çalışıldığını öne sürerek, "Bu olayın failleri o dönemlerde bulunabilseydi hiç kuşku yok ki 12 Eylül'e varan gelişmeler yaşanmayacaktı" dedi.
Yetkin, 1 Mayıs olaylarının 12 Eylül'ün ana başlangıç noktası olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade ederek, "Bu olayın failleri o dönemlerde bulunabilseydi hiç kuşku yok 12 Eylül'e varan gelişmeler yaşanmayacaktı" diye konuştu.
Bu olayın daha önce planlandığını ileri süren Yetkin, soruşturmanın İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Toplum Suçları Bürosu tarafından yürütüldüğünü, kendisinin de açılmış olan davayı mahkemede izlemekle görevlendirildiğini belirtti. Fakat daha sonra davanın önemi ve dosyanın kabarıklığı nedeniyle dönemin başsavcısı tarafından dava dosyasını hazırlamakla görevlendirildiğini ifade eden Yetkin, şöyle konuştu: "Olaydan sonra toplanan deliller bir plan çerçevesinde toplanmamıştır. Çünkü bir kısmı semt karakolları tarafından bir kısmı emniyet müdürlüğündeki ilgili şubeler tarafından, bir kısmı cumhuriyet savcıları tarafından toplanmış, tanıklar ona göre dinlenmiş, dolayısıyla delillerin toplanmasında bir ayıklama yapılamamıştır."
Taksim'de yaklaşık 500 bin kişinin katıldığı toplantının saatinde bitirilmediğini ve uzatıldığını belirten Yetkin, sözlerine şöyle devam etti: "İddianamede belirtildiği gibi insanlar yorgun düşmüş. Önceden basında bir tertip olacağı, kan akacağı açıklandığı için insanlar büyük bir sinir gerginliği içinde orada bekletilmişlerdir. Alana girmek isteyen bazı gruplar bekletilerek tam olay çıktığı sırada alana girmesi sağlanmıştır. İlk işaret niteliğindeki silah da bu gruptan atılınca alanın değişik yerlerinde
silah atışları başlamıştır. Neden zamanında bitmeyen bir toplantıya tertip komitesi tarafından istenmeyen bir grubun bekletildikten sonra girilmesine izin verildiği sorusunun mutlaka cevaplanması lazımdır."
İkinci olarak bir soruşturma yapılmadığını anlatan Yetkin, şöyle konuştu: "Bu çapta bir olayın iddianamesi, iddianamesinin temize çekilmesi, daktilo edilmesi bir ay gibi kısa bir sürede bitirilmiş ve dava açılmıştır. Bulunan mermi çekirdekleri ve tabancaların ekspersiz raporu yapılmamış, hiçbir yaralının kesin raporları alınmamış, bunların akıbetleri araştırılmamış, aldıkları yara nedeniyle ölüp ölmedikleri araştırılmamıştır."
KAZANCI YOKUŞUNDA PATLAYICILAR Olaylar sırasında çok daha büyük bir katliamın da planladığının anlaşıldığını belirten Yetkin, sözlerini şöyle sürdürdü: "Olayı soruşturan savcıların belirttiği gibi Kazancı Yokuşu'nun başında bir torba içinde bulunan patlayıcı maddeler patlayıcı gücü yüksek maddelerdir. Bunlar kullanılamamıştır. Anlaşılan bu patlayıcıları kullanacak kişiler Kazancı Yokuşu başındaki ilk andaki sıkışma nedeniyle ya kendileri yaralanmış ya ölenler arasında bulunmuş ya da ellerindeki bu torbayı kargaşa arasında düşürmüş
olmalılar." Bunlar kullanılsaydı katliamın çok daha büyük olacağını anlatan Yetkin, şunları söyledi: "Bu patlayıcı maddelere daha sonra el konulmuş, adliyede adli emanete kayıtlı şekilde konulmuş, emanet makbuzu düzenlenmiştir. Ancak adli emanette bu patlayıcılar yok olmuştur. Patlayıcıların alındığına veya imha edilmesine dair de hiçbir düzenleme yoktur."
İKİNCİ DURUŞMAYA ÇIKMAMA İZİN VERİLMEDİ Yetkin, konuşmasında "Duruşma sırasında benim de talebim üzerine yapılmayan soruşturmanın yapılması madde madde gösterilerek istenmiştir. Daha da önemlisi asıl faillerin bulunması ve haklarında dava açılması istenmiştir. Çünkü bir duruşmada asıl failler yokken ikinci dereceden faillerin cezalandırılması anlamsız ve hukuka aykırıdır" ifadelerini kullandı.
Mahkemenin dava zaman aşımına uğrayıncaya kadar bu konudaki yazısını üstelemesine rağmen DİSK avukatlarının da takip etmesine rağmen hiçbir makamın hiçbir şekilde cevap vermediğini anlatan Yetkin, sözlerine şöyle devam etti: "Soruşturma tamamen kapatılmıştır. Diğer konularda ise mahkemenin verdiği karar yerine getirilmemiş elde edilen filmler, fotoğraflar incelenmemiş, bir kısmı benim tarafımdan toplanıp mahkemeye verilen bazı fotoğrafların da kaybolduğu bildirilmiştir. İkinci duruşmaya benim çıkmama fırsat verilmemiştir. Duruşmada bulunduğum sırada herhalde işi fazla kurcaladığım düşüncesine varıldı. Haklarında dava açılan kişilerin hepsi beraat etmiştir. Dava da zaman aşımından kalmıştır. Olay doğrudan doğruya örtbas edilen bir olaydır."
Yetkin, duruşma nedeniyle görevden alınmasını meslek onuruna yediremediği için savcılıktan ayrıldığını belirtti.
"1 Mayıs olayları kapatılmamış olsaydı sonraki bir takım olayların önlemi alınmış olacaktı" diyen Yetkin, bu olayla sosyal dayanışmaya büyük bir darbe indirildiğini, insanlar arasında korku yayıldığını ve 12 Eylül öncesinde terörün en büyük hızlandırıcı etkeni olduğunu savundu.